Từ tôm sú đến lúa – dừa: Vĩnh Long kích hoạt 'bộ khung' nông nghiệp thông minh

2 giờ trướcBài gốc

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Thanh Hòa - TTXVN

Chiều 12/12, Ban Quản lý Dự án Phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu tại Trà Vinh (CSAT Trà Vinh, tỉnh Vĩnh Long) phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh tổ chức Hội thảo phổ biến kế hoạch nâng cấp chuỗi giá trị nông nghiệp chủ lực của tỉnh, gồm: tôm sú, lúa, dừa uống nước, dừa lấy dầu, lạc, ớt, bưởi da xanh và cam sành. Đây là những chuỗi giá trị giữ vai trò then chốt trong phát triển kinh tế nông nghiệp của tỉnh Vĩnh Long, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và tác động ngày càng gia tăng của biến đổi khí hậu.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long Lê Văn Đông cho biết, trong những năm gần đây, yêu cầu về chất lượng, truy xuất nguồn gốc và tính bền vững trong sản xuất nông nghiệp ngày càng trở nên quan trọng. Biến đổi khí hậu, thị trường tiêu thụ thay đổi nhanh, cùng yêu cầu về tiêu chuẩn kỹ thuật ngày càng cao đã đặt ra nhiều thách thức đối với các địa phương, đặc biệt là vùng đồng bằng ven biển. Vì vậy, việc phát triển nông nghiệp theo chuỗi giá trị, chú trọng sản xuất an toàn, ứng dụng công nghệ cao và liên kết lợi ích giữa các tác nhân là yêu cầu tất yếu.

Ngành nông nghiệp tỉnh đặt mục tiêu xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu; hình thành các chuỗi liên kết ổn định, minh bạch, bảo đảm lợi ích hài hòa giữa doanh nghiệp – hợp tác xã – nông dân; tạo ra sản phẩm chủ lực có giá trị cao, có thể truy xuất nguồn gốc và đủ sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và hướng tới xuất khẩu.

Ông Lê Văn Đông khẳng định vai trò “kép” của ngành nông nghiệp trong quá trình nâng cấp chuỗi giá trị nông nghiệp, vừa làm nhiệm vụ quy hoạch, tham mưu ban hành chính sách hỗ trợ, đầu tư hạ tầng thiết yếu và chuyển giao khoa học – công nghệ, vừa đóng vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp và người sản xuất để xây dựng các mối liên kết bền chặt, mang lại lợi ích lâu dài cho cả cộng đồng dân cư và nền nông nghiệp xanh – sạch – bền vững.

Tại hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Phú Son, Trường Kinh tế- Đại học Cần Thơ triển khai, phố biến kế hoạch nâng cấp chuỗi giá trị 8 loại nông, thủy sản, các giải pháp và kiến nghị triển khai trong giai đoạn 2026–2030 đến cán bộ nông nghiệp các xã, phường, doanh nghiệp, hộ kinh doanh, hợp tác xã, nông dân. Việc xây dựng kế hoạch nâng cấp chuỗi giá trị này được thực hiện theo sáu bước, từ xác định mục tiêu của dự án, thu thập dữ liệu thứ cấp – sơ cấp, phân tích thực trạng, đánh giá các yếu tố vĩ mô – vi mô tác động hoạt động chuỗi, đến xây dựng giải pháp và đề xuất cơ chế thực thi.

Đối với chuỗi giá trị tôm sú, kế hoạch tập trung mở rộng mô hình nuôi tôm rừng, tôm – lúa thông minh thích ứng biến đổi khí hậu; phát triển sản phẩm chế biến sâu; quy hoạch vùng nuôi; đẩy mạnh liên kết ngang – dọc giữa hộ nuôi, hợp tác xã, thương lái và doanh nghiệp. Dự án đặt mục tiêu đến năm 2030 có ít nhất 4 hợp tác xã được thành lập mới, hai vùng nuôi được chứng nhận tiêu chuẩn sạch, hình thành cơ sở dữ liệu số ngành tôm và phát triển kênh thương mại điện tử cho sản phẩm tôm rừng, tôm – lúa Trà Vinh. Bên cạnh đó, dự án sẽ thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư sản xuất giống, đào tạo kỹ năng quản trị chuỗi, ứng dụng công nghệ số cho hợp tác xã và hộ nuôi.

Với chuỗi giá trị lúa, tỉnh sẽ mở rộng diện tích sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp theo Đề án "Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030"; với nhiều hoạt động hỗ trợ, nâng cao năng lực quản trị, điều hành và tiếp cận thị trường cho các hợp tác xã; tạo mới và mở rộng mối liên kết dọc với doanh nghiệp chế biến – xuất khẩu. Kế hoạch cũng đề xuất đầu tư nâng cấp hạ tầng giao thông, điện phục vụ sản xuất; tăng cường đào tạo đội ngũ trẻ kế thừa trong hợp tác xã; tổ chức mô hình trình diễn phân bón hữu cơ; hỗ trợ các hợp tác xã mở rộng dịch vụ nông nghiệp và thành lập doanh nghiệp trong hợp tác xã. Mục tiêu đến năm 2030, mỗi năm các hợp tác xã duy trì tối thiểu hai khóa tập huấn, có ít nhất 30% hợp tác xã cử cán bộ trẻ tham gia đào tạo, thiết lập được từ hai đến ba mối liên kết ổn định với doanh nghiệp thu mua lúa gạo.

Đại diện hợp tác xã hoạt động ngành hàng dừa phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Thanh Hòa - TTXVN

Đối với chuỗi giá trị dừa uống nước, dự án định hướng phát triển vùng nguyên liệu ứng dụng công nghệ số, tưới tiêu tự động; chọn lọc giống dừa chịu hạn mặn; hình thành vườn dừa hữu cơ; thúc đẩy mô hình kết hợp nông nghiệp – du lịch sinh thái. Dự án sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu lớn (Big Data) phục vụ quản lý vùng trồng, tổ chức tập huấn kỹ thuật cho nông dân, hỗ trợ thành lập tổ hợp tác/hợp tác xã và kết nối doanh nghiệp chế biến. Mục tiêu đến năm 2030 hình thành ít nhất một vùng dừa hữu cơ mỗi năm từ 2028, xây dựng tối thiểu 14 mô hình trình diễn giống mới và liên kết với các doanh nghiệp du lịch để phát triển tour trải nghiệm vườn dừa….

Tại hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận và đề xuất các sở, ngành, địa phương tăng cường phối hợp, huy động hiệu quả các nguồn lực, sự đóng góp của nông hộ... Đồng thời, hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thu hút doanh nghiệp đầu tư vào các chuỗi giá trị nông nghiệp chủ lực, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, qua đó nâng cao thu nhập cho người dân và thúc đẩy sản xuất nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Dự án Phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu tại Trà Vinh (gọi tắt là CSAT Trà Vinh) do Quỹ Quốc tế về Phát triển nông nghiệp (IFAD) tài trợ, được thực hiện từ năm 2022 – 2026. Dự án có tổng vốn 31,6 triệu USD (tương đương hơn 853 tỷ đồng); trong đó, vốn vay IFAD 26 triệu USD, vốn viện trợ 5,5 triệu USD, ngân sách địa phương đối ứng số tiền còn lại.

Mục tiêu của dự án là hỗ trợ phát triển nông nghiệp bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu vùng Đồng bằng sông Cửu Long; trong đó, phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp thông minh trên cơ sở liên kết vùng, tiểu vùng, gắn với thị trường, cải thiện thu nhập và giảm thiểu rủi ro cho nhóm đối tượng dễ bị tổn thương, giúp duy trì tốc độ tăng trưởng và khả năng cạnh tranh ngành nông nghiệp của tỉnh.

Đối tượng hưởng lợi của dự án là hộ nghèo và cận nghèo, hộ dễ bị tổn thương, nông dân trung bình và khá, phụ nữ , thanh niên nông thôn và người dân tộc thiểu số.

Thanh Hòa/vnanet.vn

Nguồn Bnews : https://bnews.vn/tu-tom-su-den-lua-dua-vinh-long-kich-hoat-bo-khung-nong-nghiep-thong-minh/400074.html