Doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi sòng phẳng, văn minh
Trong môi trường kinh doanh toàn cầu, đặc biệt khi các tập đoàn Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế, uy tín và niềm tin xã hội là yếu tố sống còn. Nếu những thông tin bịa đặt, xuyên tạc về phá sản, về nguồn gốc sản phẩm… không được xử lý kịp thời, không chỉ doanh nghiệp bị ảnh hưởng mà còn làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư, đối tác và người tiêu dùng.
Vụ việc Tập đoàn Vingroup chính thức khởi kiện 68 cá nhân và tổ chức trong và ngoài nước vì phát tán thông tin sai sự thật về tình hình tài chính và sản phẩm VinFast đang nhận được sự chú ý đặc biệt trong dư luận.
Vingroup khởi kiện các cá nhân, tổ chức thông tin sai sự thật về tập đoàn và một số lãnh đạo cấp cao (Ảnh: VGP).
Trao đổi với Người Đưa Tin dưới góc độ ĐBQH, bà Nguyễn Thị Việt Nga - Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH Thành phố Hải Phòng cho rằng, đây là một hành động cần thiết, sòng phẳng và văn minh.
Theo đại biểu, hành động này còn gửi đi thông điệp mọi chủ thể trong xã hội, dù là cá nhân hay tổ chức, đều phải chịu trách nhiệm trước phát ngôn và hành vi trên không gian mạng. Sự sòng phẳng ở đây nằm ở chỗ, doanh nghiệp không đòi hỏi ưu ái mà chỉ kiên quyết yêu cầu công lý, bảo vệ sự thật.
"Điểm đáng chú ý là Vingroup đã lựa chọn cách tiếp cận minh bạch và pháp lý: khởi kiện dân sự, báo cáo cơ quan chức năng, hợp tác với luật sư trong và ngoài nước, gửi công văn tới đại sứ quán các nước. Thay vì "đáp trả" theo cách cực đoan hay cảm tính, doanh nghiệp sử dụng pháp luật để tự bảo vệ, qua đó khẳng định niềm tin vào hệ thống pháp lý Việt Nam và quốc tế. Đây chính là một thái độ ứng xử văn minh, phù hợp với thông lệ toàn cầu", nữ đại biểu nhìn nhận.
ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga - Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH Thành phố Hải Phòng.
Nhiều ý kiến đồng tình rằng không chỉ Vingroup, mà bất kỳ tổ chức, cá nhân nào bị bôi nhọ, vu khống cũng cần có hành động tương tự để bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Đây không chỉ là quyền, mà còn là trách nhiệm công dân trước nạn tin giả đang tràn lan.
Nữ đại biểu nêu thực tế, hệ thống pháp luật của Việt Nam đã có các công cụ để xử lý như Luật An ninh mạng 2018 quy định rõ về trách nhiệm không được tung tin sai sự thật gây hoang mang trong xã hội; Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2025) có các tội danh liên quan đến vu khống, lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của tổ chức, cá nhân; Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định mức xử phạt hành chính với hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin sai sự thật trên mạng xã hội, có thể lên tới hàng chục triệu đồng.
Tuy nhiên, điểm hạn chế là trong nhiều trường hợp, việc xử lý vẫn chưa đủ sức răn đe, hoặc quá trình xác minh kéo dài. Do vậy, khi một doanh nghiệp lớn mạnh dạn đi tiên phong trong việc sử dụng công cụ pháp luật để bảo vệ mình, điều đó góp phần thúc đẩy tinh thần thượng tôn pháp luật và tạo tiền lệ tốt cho xã hội.
"Chúng ta cần khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân không im lặng trước tin giả. Im lặng nhiều khi đồng nghĩa với chấp nhận bị bôi nhọ, và gián tiếp khiến thông tin sai sự thật mặc nhiên tồn tại. Khi ngày càng nhiều chủ thể chủ động lên tiếng tố cáo những vi phạm, tự bảo vệ mình, tin giả sẽ không còn "đất sống" dễ dàng", bà Nga nói.
Vừa dưới góc nhìn của ĐBQH và chuyên gia về kinh tế, ĐBQH Phan Đức Hiếu - Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, điều đáng lo ngại là tin giả đã trở thành một vấn nạn và lan truyền rất nhanh chóng, trong khi sự thật lại mất rất nhiều thời gian để xác minh và làm rõ.
ĐBQH Phan Đức Hiếu - Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính.
Ông Hiếu cho biết, Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã nhấn mạnh việc nghiêm cấm các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, đưa thông tin sai lệch, không chính xác, ảnh hưởng đến doanh nghiệp, doanh nhân.
"Trong môi trường kinh doanh hiện đại, uy tín của doanh nghiệp là yếu tố sống còn", ông Hiếu nói.
Theo đại biểu Phan Đức Hiếu, tin giả, thông tin sai sự thật lan truyền trên mạng xã hội không chỉ làm tổn hại đến hình ảnh, thương hiệu doanh nghiệp, lớn hơn là nền kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh và lợi ích của hàng vạn người lao động, nhà đầu tư, gây hoang mang cho người dân, gây mất niềm tin và đi ngược lại chủ trương của Đảng, Nhà nước.
Do vậy, các doanh nghiệp bị ảnh hưởng, ví dụ như Vingroup... trước hết có quyền khởi kiện để pháp luật bảo vệ lợi ích của mình, giúp dọn dẹp thông tin sai lệch trên môi trường mạng xã hội.
Liều "vắc-xin" hiệu quả chống lại tin giả
Còn theo đại biểu Việt Nga, chúng ta đang sống trong một xã hội mà công nghệ, mạng xã hội và trí tuệ nhân tạo phát triển mạnh mẽ. Không gian số với mạng xã hội và trí tuệ nhân tạo phát triển mạnh mẽ đã mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra thách thức lớn về quản trị thông tin.
"Để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, các doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống giám sát truyền thông chủ động. Không chỉ theo dõi báo chí truyền thống mà còn quét dữ liệu mạng xã hội để phát hiện sớm tin giả", bà Nga nêu.
Đồng thời, theo bà Nga, truyền thông minh bạch, kịp thời công bố báo cáo tài chính, thông tin dự án, giải thích chính sách một cách công khai. Sự minh bạch chính là "liều vắc-xin" hiệu quả nhất chống lại tin đồn. Sử dụng biện pháp pháp lý như khởi kiện, yêu cầu gỡ bỏ thông tin, lập vi bằng điện tử… để răn đe và bảo vệ mình.
Chống tin giả là cuộc chiến lâu dài đòi hỏi sự chung tay của Nhà nước, doanh nghiệp và toàn thể công dân.
Bên cạnh đó, người dân cũng cần nâng cao kỹ năng số và tư duy phản biện, không chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng, biết phân biệt nguồn tin chính thống và tin thất thiệt. Tôn trọng quyền của người khác, quyền tự do ngôn luận phải gắn với trách nhiệm, không được xâm phạm đến danh dự, uy tín, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác.
Đồng thời, sử dụng công cụ pháp luật: mạnh dạn tố giác, yêu cầu xử lý khi bị bôi nhọ, vu khống, không chịu "chịu đựng trong im lặng".
Với Nhà nước, đại biểu Việt Nga đề xuất hoàn thiện pháp luật về không gian mạng, trong đó, nâng cao mức xử phạt hành vi tung tin giả; nghiên cứu bổ sung quy định phù hợp với sự phát triển của AI và nền tảng xuyên biên giới.
Đẩy mạnh truyền thông chính thống, để các cơ quan báo chí cần nhanh chóng lên tiếng phản bác tin sai, cung cấp thông tin chính xác để định hướng dư luận.
Trong kỷ nguyên số, tin giả có thể xuất phát từ nước ngoài, vì vậy, cũng cần có cơ chế hợp tác pháp lý, dẫn độ, xử lý xuyên biên giới.
Theo các ĐBQH, trong xã hội 4.0, chống tin giả là cuộc chiến lâu dài đòi hỏi sự chung tay của Nhà nước, doanh nghiệp và toàn thể công dân.
"Mỗi người dân cần chủ động, tỉnh táo và biết dựa vào pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng. Khi sự thật được tôn trọng và pháp luật được thượng tôn, môi trường xã hội sẽ lành mạnh hơn, niềm tin của người dân và nhà đầu tư vào Việt Nam sẽ ngày càng được củng cố", bà Nga nhấn mạnh.
Ngày 8/9, Tập đoàn Vingroup tiến hành khởi kiện dân sự, trình báo cơ quan chức năng và gửi văn bản tới các Đại sứ quán về việc 68 tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước là chủ tài khoản của các trang thông tin và trang cá nhân có hành vi xuyên tạc, thông tin sai sự thật về Vingroup; bịa đặt về Chủ tịch tập đoàn - ông Phạm Nhật Vượng và một số lãnh đạo cao cấp khác của tập đoàn trên các nền tảng mạng xã hội như Tiktok, Facebook, Youtube…
Các thông tin sai sự thật tập trung vào 4 chủ đề chính, bao gồm: tình hình tài chính tập đoàn; chất lượng và nguồn gốc xuất xứ sản phẩm; vấn đề pháp lý đối với sản phẩm và thông tin cá nhân lãnh đạo.
Hiện tại, Vingroup đã thu thập đầy đủ thông tin, lập vi bằng về hành vi xâm phạm của 68 đối tượng nêu trên để làm bằng chứng xác thực, đồng thời tiến hành khởi kiện dân sự hoặc trình báo cơ quan có thẩm quyền theo đúng quy trình pháp luật tại Việt Nam.
Vingroup cũng đang làm việc với luật sư trong nước và quốc tế để khởi kiện theo quy định pháp luật của quốc gia liên quan. Đồng thời, Vingroup gửi thông báo đến đại sứ quán nước ngoài tại Việt Nam và đại sứ quán Việt Nam tại các nước có công dân là chủ tài khoản vi phạm đang cư trú nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.
Hoàng Thị Bích