Tương lai nào cho 'Kei car' tại Mỹ?

3 giờ trướcBài gốc

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ bày tỏ sự ủng hộ đối với các dòng xe mini đặc trưng của Nhật Bản, hay còn gọi là Kei car, đã làm dấy lên nhiều tranh luận về khả năng loại phương tiện siêu nhỏ này xuất hiện hợp pháp trên đường phố Mỹ. Tuy nhiên, ngay cả khi rào cản pháp lý được tháo gỡ, câu hỏi lớn hơn vẫn là: liệu người tiêu dùng Mỹ có chấp nhận chúng hay không?

Ưu ái bất ngờ của Tổng thống Trump dành cho Kei car

Sự chú ý của ông Trump dành cho Kei car được thể hiện rõ vào ngày 3/12, khi ông nói với báo giới tại Nhà Trắng rằng những chiếc xe này "rất nhỏ, rất dễ thương", đồng thời đặt câu hỏi vì sao Mỹ không thể sản xuất chúng.

Trong một buổi tiếp xúc với báo giới, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã dành những lời có cánh cho Kei car, loại xe cỡ nhỏ đặc trưng của Nhật Bản. Nhưng ý đồ của ông có giống như nhiều người đang suy nghĩ không?

Hai ngày sau, ông tiếp tục đăng tải trên mạng xã hội Truth Social rằng mình đã "phê duyệt xe TINY CARS được sản xuất tại Mỹ", ca ngợi chúng có giá rẻ, an toàn và tiết kiệm nhiên liệu. Ông cũng cho biết đã chỉ đạo các cơ quan liên quan, bao gồm Bộ Tư pháp và Bộ Giao thông Vận tải, xem xét nới lỏng các quy định hiện hành.

Tuy nhiên, ông Trump không làm rõ khái niệm "xe siêu nhỏ" mà ông nhắc đến là gì. Trong phát biểu ngày 3/12, ông khen ngợi các hãng xe Nhật Bản "làm rất tốt", đồng thời than phiền rằng Mỹ "không được phép sản xuất những chiếc xe như vậy".

Kei car, vốn xuất phát từ tên tiếng Nhật kei-jidōsha, có nghĩa là "xe hạng nhẹ". Tại Nhật Bản, loại phương tiện này có kích thước hạn chế không quá 3,4 x 1,48 x 2 m, dung tích động cơ không quá 660 cc.

Phát biểu này khiến nhiều người nhớ lại việc ông từng chỉ trích các tiêu chuẩn và quy định an toàn riêng của Nhật Bản là "rào cản phi thuế quan" đối với xe Mỹ ngay từ nhiệm kỳ đầu.

Phản ứng dè dặt từ các nhà sản xuất

Phản ứng từ các hãng xe Nhật Bản khá dè dặt. Nhìn chung, nhiều doanh nghiệp và giới quan sát đang chọn cách chờ đợi để xem liệu Mỹ có thực sự tiến tới việc nới lỏng quy định hay không.

Hiện tại, các nhà sản xuất Nhật Bản đang chờ những động thái mới nhất từ chính quyền Tổng thống Trump về việc nới lỏng các giới hạn khắt khe tại Mỹ đối với Kei car.

Hiện tại, Kei car không đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn của Mỹ và về cơ bản không được phép lưu thông trên đường công cộng. Cơ quan An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia Mỹ (NHTSA) có các phân loại cho xe con, xe tải và xe tốc độ thấp, nhưng lại không có hạng mục riêng cho xe mini.

Để được phép lưu thông hợp pháp, Kei car sẽ phải tuân thủ đầy đủ các quy định như xe con thông thường, một quá trình thay đổi tiêu chuẩn vốn rất phức tạp và khó khăn.

Trở ngại lớn nhất hiện nay là Bộ tiêu chuẩn an toàn xe cơ giới liên bang (FMVSS). Vấn đề rắc rối hơn nằm ở quá trình đăng ký xe tại từng bang, nơi mỗi bang áp dụng các tiêu chuẩn riêng nhưng hầu hết đều yêu cầu xe mới phải tuân thủ FMVSS.

Theo ông Joe Young, chuyên gia của Viện Bảo hiểm An toàn Đường bộ Mỹ (IIHS), việc sửa đổi các tiêu chuẩn an toàn và xin cấp phép bán hàng có thể mất từ 2 đến 3 năm. Dù vậy, một số bang tại Mỹ đã cho phép xe mini hoạt động với những giới hạn nhất định về tốc độ và phạm vi.

Vẫn có nhu cầu dành cho Kei car tại Mỹ

Các mẫu xe tải Kei car của Nhật hiện vẫn được nông dân tại Texas và một số bang khác sử dụng, chủ yếu nhờ quy định cho phép nhập khẩu các phương tiện đã 25 năm tuổi trở lên.

Texas là bang hiếm hoi tại Mỹ cho phép các dòng Kei car được phân phối và di chuyển hợp pháp trên đường phố. Người tiêu dùng vẫn có thể dễ dàng tìm mua loại phương tiện này, vốn cũng đáp ứng được quy định xe nhập cũ trên 25 năm.

Chủ tịch Suzuki, ông Toshihiro Suzuki, từng nhận định tại triển lãm điện tử CES ở Las Vegas hồi tháng 1/2025 rằng: "Bắc Mỹ hiện không có tiêu chuẩn cho Kei car, nên chúng không thể được bán chính thức, nhưng nhu cầu là rất lớn".

Một trong những lý do khiến xe mini có thể thu hút sự chú ý của ông Trump là mức giá thấp, thường chỉ khoảng 10.000 USD tại Nhật Bản. Trong khi đó, giá trung bình của một chiếc xe mới tại Mỹ, nơi người tiêu dùng ưa chuộng xe cỡ lớn, vào khoảng 50.000 USD và còn có thể tăng thêm do tác động của thuế quan.

Đa số các mẫu Kei car được rao bán tại Texas là các mẫu xe tải cỡ nhỏ, vốn được các nông dân sử dụng. Mức giá trung bình của những mẫu xe nhập khẩu trực tiếp từ Nhật Bản này chỉ khoảng 10.000 USD.

Bên cạnh đó, Liên minh châu Âu gần đây cũng xây dựng các tiêu chuẩn riêng cho xe điện cỡ nhỏ nhằm loại trừ các mẫu xe giá rẻ từ Trung Quốc và thúc đẩy sản xuất nội địa, một động thái được cho là lấy cảm hứng từ mô hình xe mini của Nhật Bản. Mỹ hoàn toàn có thể cân nhắc một hướng đi tương tự, kết hợp thay đổi quy định với các cơ chế khuyến khích sản xuất trong nước.

Ưu đãi dành cho Kei car, hay vì mục tiêu khác?

Dù vậy, ngay cả khi nhận được sự hậu thuẫn từ ông Trump, không có gì đảm bảo rằng Kei car sẽ được người Mỹ đón nhận. Theo S&P Global Mobility, 90% lượng xe du lịch bán ra tại Mỹ năm 2024 là các mẫu xe cỡ trung và cỡ lớn. Những phương tiện có kích thước tương đương xe mini chỉ đạt doanh số chưa đến 1.000 chiếc, trong khi toàn bộ phân khúc xe nhỏ chỉ chiếm khoảng 4% thị phần.

Phân khúc xe mini từng thâm nhập vào thị trường Mỹ nhưng doanh số không mấy khả quan. Thậm chí, cảnh sát New York còn sử dụng mẫu Smart Fortwo để tuần tra và xử phạt các hành vi đỗ xe trái quy định.

Các hãng xe từng nhiều lần thử bán xe cỡ nhỏ tại Mỹ nhưng không mấy thành công. Bà Stephanie Brinley, Phó giám đốc của S&P Global Mobility, nhận định rằng ngay cả khi các quy định được nới lỏng, khả năng xe siêu nhỏ trở nên phổ biến là rất thấp, bởi "người mua Mỹ đã từng từ chối" những mẫu xe này.

Với diện tích lãnh thổ rộng lớn và mạng lưới đường cao tốc dày đặc, nước Mỹ vẫn là một thị trường đầy thách thức đối với các dòng xe nhỏ thiên về di chuyển trong đô thị. Do đó, giấc mơ đưa những chiếc xe mini "dễ thương" của Nhật trở thành hình ảnh quen thuộc trên đường phố Mỹ vẫn còn nhiều rào cản phía trước.

Định hướng mở rộng cửa cho Kei car của Tổng thống Trump còn là một đòn bẫy thương mại, thúc đẩy Nhật Bản nới lỏng rào cản đối với các mẫu xe sản xuất tại Mỹ.

Tuy nhiên, việc ông Donald Trump tỏ ra ưu ái các dòng xe Kei car của Nhật Bản cũng được nhìn nhận là gắn liền với mong muốn mở đường ngược lại cho xe sản xuất tại Mỹ thâm nhập thị trường Nhật. Tư duy "có qua có lại" này vốn là cách tiếp cận quen thuộc của ông Trump trong các vấn đề thương mại song phương. Theo đó, sự linh hoạt về quy định với xe mini có thể được xem như một quân bài đàm phán nhằm thúc đẩy Nhật Bản nới lỏng rào cản đối với ôtô Mỹ.

Việt Hà

Nguồn Znews : https://znews.vn/tuong-lai-nao-cho-kei-car-tai-my-post1613632.html