Tương lai thị trường RAM sẽ không còn ưu ái cho người dùng

13 giờ trướcBài gốc

Laptop sẽ tăng giá trong thời gian tới khi chi phí cho RAM và SSD tăng cao

Khi các nhà sản xuất phần cứng (OEM) bắt đầu phát đi những tín hiệu cảnh báo về việc tăng giá sản phẩm đầu ra, chúng ta hiểu rằng kỷ nguyên của linh kiện giá rẻ đã thực sự chấm dứt. Sự dịch chuyển trọng tâm sang phục vụ "cơn khát" của trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra một hố sâu ngăn cách mới: Một bên là các hệ thống máy chủ siêu cấp được trang bị tận răng, và bên kia là các thiết bị tiêu dùng buộc phải "thắt lưng buộc bụng" về cấu hình.

Khi các ông lớn "nhắn nhủ" về cơn bão giá sắp tới

Các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM), những người đứng giữa nhà sản xuất linh kiện và người tiêu dùng, đã bắt đầu chuẩn bị tinh thần cho khách hàng về những gì sắp xảy ra. Theo báo cáo từ TrendForce, Dell đang lên kế hoạch tăng giá PC ở mức hai con số, một động thái hiếm thấy trong thị trường vốn cạnh tranh khốc liệt về giá này. Lenovo cũng đưa ra cảnh báo rằng các báo giá hiện tại sẽ không thể duy trì lâu.

Thậm chí, HP còn bi quan hơn khi cho rằng nếu điều kiện thị trường bộ nhớ không được cải thiện, nửa cuối năm 2026 có thể chứng kiến mức giá hệ thống còn cao hơn nữa. Đây không chỉ là câu chuyện của những người đam mê công nghệ (enthusiasts) phải trả thêm tiền để nâng cấp dàn máy chơi game. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến ngân sách của các trường học khi mua laptop cho học sinh, các doanh nghiệp khi cần thay mới dàn máy văn phòng, và bất kỳ ai đang dựa vào phần cứng giá rẻ để làm việc và học tập.

Sự khan hiếm không chỉ dừng lại ở RAM hệ thống. Như đã phân tích ở bài trước, hiệu ứng dây chuyền đang lan sang cả mảng lưu trữ. Bộ nhớ NAND flash, thành phần cốt lõi của SSD và thẻ nhớ, đang bị hút mạnh về phía các tác vụ doanh nghiệp và AI. Nhu cầu hợp đồng đối với các tấm wafer NAND đã tăng vọt, và giá SSD tiêu dùng đang bắt đầu rón rén leo thang sau một thời gian dài giảm giá.

Điều này tạo ra một áp lực kép lên giá thành sản phẩm cuối cùng. Một chiếc laptop trong năm 2026 có thể sẽ đắt hơn đáng kể so với phiên bản tương đương của năm 2024, hoặc tệ hơn, nó sẽ giữ nguyên giá nhưng bị cắt giảm cấu hình: dung lượng RAM thấp hơn, ổ cứng nhỏ hơn.

Để tìm kiếm một giải pháp xoa dịu áp lực, ngành công nghiệp đang hướng tới một số sáng kiến kỹ thuật, nhưng không có giải pháp nào là đơn giản hay có tác động tức thì đến người dùng cuối. Một trong những phương pháp đang thu hút sự chú ý tại các trung tâm dữ liệu là mở rộng bộ nhớ qua giao thức CXL. Các thiết bị như card Structera của Marvell cho phép các nhà vận hành máy chủ tận dụng lại các bể bộ nhớ DDR4 cũ thông qua khe cắm PCIe, biến phần cứng cũ thành một nguồn tài nguyên hữu dụng lớn hơn nhờ công nghệ nén dữ liệu.

Về lý thuyết, điều này giúp giảm bớt nhu cầu mua mới RAM DDR5 cho một số tác vụ nhất định, từ đó có thể giải phóng một phần nguồn cung cho thị trường. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tình thế cho doanh nghiệp và khó có thể tạo ra tác động trực tiếp giúp giảm giá RAM bán lẻ cho người dùng phổ thông.

Chờ đợi "bong bóng" vỡ hay chấp nhận mặt bằng giá mới?

Giải pháp căn cơ và dài hạn nhất cho cuộc khủng hoảng này là mở rộng năng lực sản xuất (fabrication capacity). Tuy nhiên, việc xây dựng một nhà máy sản xuất DRAM (fab) tiêu tốn hàng tỉ USD và mất nhiều năm để hoàn thành. Micron đã công bố khoản đầu tư 10 tỉ USD vào một cơ sở mới tại Nhật Bản, nhưng dự kiến phải đến ít nhất là nửa cuối năm 2028 nhà máy này mới có thể cho ra lò những con chip đầu tiên.

Samsung và SK Hynix, dù luôn đi trước đón đầu, cũng có những kế hoạch mở rộng riêng, nhưng không có kế hoạch nào mang lại sự giải tỏa cơn khát nguồn cung trong ngắn hạn. Các nhà máy mới này, khi đi vào hoạt động, cũng sẽ ưu tiên sản xuất các loại chip cao cấp phục vụ AI trước tiên vì biên lợi nhuận hấp dẫn hơn nhiều.

Lối thoát duy nhất còn lại để thị trường trở về trạng thái bình thường phụ thuộc vào một biến số khó lường: Sự hạ nhiệt của cơn sốt AI. Nếu chi tiêu cho AI chững lại, hoặc tính kinh tế của việc huấn luyện các mô hình lớn thay đổi, cơn sốt bộ nhớ có thể sẽ giảm bớt. Khi đó, các nhà sản xuất sẽ đối mặt với tình trạng dư thừa công suất và buộc phải giảm giá để đẩy hàng, giống như những gì đã xảy ra sau các chu kỳ bùng nổ trong quá khứ.

Những đặt cược vào kịch bản đó đồng nghĩa với việc đặt cược vào sự sụp đổ của một trong những làn sóng đầu tư lớn nhất lịch sử ngành công nghệ. Dù nhiều nhà phân tích cảnh báo AI có thể là một bong bóng, nhưng ở thời điểm hiện tại, mọi mũi tên chỉ số đều đang hướng lên. Quỹ đạo tăng trưởng của AI vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.

Thực tế khắc nghiệt là các nhà sản xuất bộ nhớ đang được "thưởng lớn" vì phục vụ khách hàng doanh nghiệp và AI. Các tiêu chuẩn cũ đang bị loại bỏ nhanh hơn tốc độ biến mất của nhu cầu, và các thương hiệu tiêu dùng (như Crucial) đang thu hẹp lại thay vì phát triển. Giá cả tăng không phải vì mọi người đột nhiên cần nhiều RAM hơn ở nhà, mà vì chính những nhà máy đó đang phải nuôi một loại khách hàng hoàn toàn khác: những siêu máy tính ngốn dữ liệu.

RAM đã chuyển từ một loại hàng hóa phổ thông (commodity) trở thành một mặt hàng bị hạn chế (constraint). Và chừng nào nguồn cung, nhu cầu và các ưu tiên chiến lược chưa thay đổi, rất có thể tình trạng đắt đỏ và khan hiếm này sẽ trở thành "bình thường mới".

Bùi Tú

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/tuong-lai-thi-truong-ram-se-khong-con-uu-ai-cho-nguoi-dung-242303.html