Tàu sân bay hạt nhân USS Nimitz của Hải quân Mỹ đang tiến tới giai đoạn cuối vòng đời vận hành. Con tàu sẽ trở về cảng nhà sau chuyến đi biển lần cuối cùng và theo kế hoạch hiện tại, USS Nimitz sẽ được đưa đi tháo dỡ thay vì chuyển đổi thành một viện bảo tàng nổi.
Tàu sân bay hạt nhân USS Nimitz của Hải quân Mỹ sẽ trở về cảng nhà sau chuyến đi biển lần cuối cùng, dự kiến trong thời gian tới, con tàu sẽ được đưa đi tháo dỡ.
Trước khi cập Căn cứ Hải quân Kitsap, USS Nimitz – tàu sân bay lâu đời nhất trong biên chế Hải quân Mỹ – sẽ dừng chân ngắn tại Trạm Hải quân Indian Island để thực hiện một số công việc kỹ thuật cần thiết. Đây là bước chuẩn bị cho giai đoạn chuyển tiếp từ trạng thái hoạt động sang ngừng hoạt động và tháo dỡ.
Trước khi trở về Căn cứ Hải quân Kitsap, USS Nimitz - tàu sân bay lâu đời nhất của Mỹ, sẽ dừng chân một thời gian ngắn tại Trạm Hải quân Indian Island để thực hiện một số công việc cần thiết liên quan đến kỹ thuật.
Tổng quan quá trình phục vụ của USS Nimitz
Theo tờ Stars and Stripes, tàu sân bay Nimitz đã thực hiện hơn 8.500 chuyến đi biển, tích lũy khoảng 17.000 giờ hoạt động. Hàng không mẫu hạm này được đưa vào biên chế ngày 3/5/1975 và ban đầu được triển khai đến khu vực Địa Trung Hải.
Theo tờ Stars and Stripes, tàu sân bay Nimitz đã thực hiện hơn 8.500 chuyến đi biển, tích lũy khoảng 17.000 giờ hoạt động. Hàng không mẫu hạm này được đưa vào biên chế ngày 3/5/1975 và được triển khai đến Địa Trung Hải.
Kể từ đó, USS Nimitz đã tham gia nhiều hoạt động quân sự, trong đó có các cuộc xung đột ở Trung Đông và Bắc Phi. Vai trò của con tàu trải dài qua nhiều thập kỷ, gắn với các chiến dịch viễn chinh của Hải quân Mỹ.
Kể từ đó, USS Nimitz đã tham gia các cuộc xung đột ở Trung Đông và Bắc Phi. Quyết định loại bỏ tàu đã được đưa ra vài năm trước, nhưng thời gian phục vụ của nó sau đó đã được kéo dài do các vấn đề liên quan đến việc đưa tàu USS Gerald R. Ford vào biên chế.
Quyết định loại biên USS Nimitz đã được đưa ra từ vài năm trước. Tuy nhiên, thời gian phục vụ của con tàu được kéo dài thêm do các vấn đề liên quan đến quá trình đưa tàu sân bay USS Gerald R. Ford vào biên chế, buộc Hải quân Mỹ phải duy trì Nimitz lâu hơn dự kiến.
Thách thức kỹ thuật khi tháo dỡ tàu sân bay hạt nhân
Khác với các tàu sân bay sử dụng động lực thông thường, việc tháo dỡ một tàu sân bay hạt nhân như USS Nimitz đặt ra nhiều yêu cầu kỹ thuật và an toàn khắt khe. Theo nguồn tin, vấn đề then chốt cần giải quyết để tháo dỡ hoàn toàn con tàu là sự hiện diện của hai lò phản ứng hạt nhân A4W vẫn chứa nhiên liệu hạt nhân.
Vấn đề then chốt cần giải quyết để tháo dỡ hoàn toàn chiếc USS Nimitz là sự hiện diện của hai lò phản ứng hạt nhân A4W chứa nhiên liệu hạt nhân.
Luật pháp Mỹ yêu cầu mọi hoạt động liên quan đến tháo dỡ, xử lý các bộ phận hạt nhân phải được tiến hành với tác động tối thiểu đến môi trường. Do đó, toàn bộ quy trình xử lý hai lò phản ứng A4W sẽ chi phối trực tiếp cách thức, thời gian và địa điểm tháo dỡ con tàu.
Theo định hướng hiện nay, USS Nimitz có thể sẽ được giữ lại tại xưởng đóng tàu HII, nơi việc bảo trì và xử lý các bộ phận hạt nhân của tàu sân bay sẽ tiếp tục. Cách tiếp cận này phù hợp với yêu cầu hạn chế tối đa rủi ro môi trường trong suốt quá trình tháo dỡ.
Do luật pháp Mỹ yêu cầu công việc này phải được thực hiện với tác động tối thiểu đến môi trường, nên con tàu có thể sẽ chỉ được để lại tại xưởng đóng tàu HII, nơi việc bảo trì các bộ phận hạt nhân của tàu sân bay sẽ tiếp tục.
Vì sao phương án bảo tàng nổi không được lựa chọn
Một lựa chọn thường được nhắc tới với các tàu chiến lớn đã ngừng hoạt động là chuyển đổi thành bảo tàng nổi. Tuy nhiên, trong trường hợp USS Nimitz, Hải quân Mỹ hiện chưa tìm ra cách biến con tàu thành bảo tàng mà không tạo ra nguy cơ ô nhiễm phóng xạ.
Vì Hải quân Mỹ hiện chưa tìm ra cách chuyển đổi tàu sân bay USS Nimitz đã ngừng hoạt động thành viện bảo tàng nổi mà không gây nguy cơ ô nhiễm phóng xạ, cho nên hàng không mẫu hạm này sẽ được đưa đi tháo dỡ.
Chính lý do này khiến phương án tháo dỡ được lựa chọn. Quyết định này gắn trực tiếp với yêu cầu an toàn hạt nhân, thay vì các yếu tố mang tính biểu tượng hay lịch sử đơn thuần.
Kịch bản bán tàu cho tư nhân và khả năng đến với Hải quân Ấn Độ
Bên cạnh phương án tháo dỡ theo lộ trình quân sự, khả năng bán USS Nimitz cho một công ty tư nhân không bị loại trừ. Theo nguồn tin, nếu kịch bản này xảy ra, đích đến của con tàu rất có thể là trong biên chế Hải quân Ấn Độ, với điều kiện nó được tân trang hợp lý.
Bên cạnh đó, việc bán chiếc USS Nimitz cho một công ty tư nhân cũng không bị loại trừ, nếu kịch bản này xảy ra thì đích đến của nó rất có thể là trong biên chế Hải quân Ấn Độ, nếu con tàu được tân trang hợp lý.
Đây là một khả năng được nêu ra, không phải quyết định đã được công bố. Nếu phương án này trở thành hiện thực, việc tân trang và chuyển giao một tàu sân bay hạt nhân đã trải qua hàng chục năm hoạt động sẽ đặt ra nhiều yêu cầu về kỹ thuật, nhân sự, cơ sở hạ tầng và khuôn khổ pháp lý cho bên tiếp nhận.
Từ góc độ tác chiến, một tàu sân bay hạt nhân cỡ lớn, sau khi được nâng cấp và bảo đảm an toàn hạt nhân, có thể tạo ra thay đổi đáng kể cho năng lực không quân hải quân của lực lượng sở hữu. Tuy nhiên, mọi đánh giá cụ thể về khả năng tác chiến tiềm tàng trong tay bất kỳ lực lượng hải quân nào đều phụ thuộc vào quyết định chính sách, mức độ tân trang, cũng như cách tổ chức khai thác, huấn luyện và bảo dưỡng, những yếu tố hiện chưa được công bố trong nguồn tin.
Đánh giá tổng quan
Nhìn tổng thể, USS Nimitz đang bước vào giai đoạn chuyển tiếp quan trọng: từ một trong những tàu sân bay chủ lực lâu đời nhất của Hải quân Mỹ sang trạng thái ngừng hoạt động và tháo dỡ. Trọng tâm kỹ thuật hiện nay là xử lý an toàn hai lò phản ứng hạt nhân A4W và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định môi trường.
Song song, khả năng bán tàu cho tư nhân, với kịch bản cuối cùng là chuyển giao cho Hải quân Ấn Độ, vẫn được nhắc tới như một hướng đi tiềm năng. Cho đến khi có quyết định chính thức, tương lai của USS Nimitz vẫn nằm giữa hai trục lựa chọn: tháo dỡ hoàn toàn theo lộ trình quân sự – kỹ thuật, hoặc được tân trang và tiếp tục phục vụ trong biên chế một lực lượng hải quân khác.
Tuệ Nhân