Ukraine chạy đua bảo vệ huyết mạch năng lượng trước nguy cơ Nga tấn công vào mùa đông

3 giờ trướcBài gốc

Sau một thời gian tạm lắng, Ukraine khả năng tới đây sẽ hứng chịu làn sóng tấn công quy mô lớn mới từ Nga nhằm vào ngành năng lượng, có thể đẩy Ukraine trở lại cảnh mất điện trong mùa đông này, theo tờ Kyiv Independent.

Các đợt tấn công của Nga năm ngoái đã phá hủy 9 GW công suất phát điện của Ukraine (tương đương một nửa tổng công suất hằng năm), khi Moscow đánh sập tám nhà máy nhiệt điện và năm nhà máy thủy điện, buộc cả nước phải luân phiên cắt điện.

Sau một thỏa thuận ngừng bắn một phần hồi tháng 3, Nga tập trung tấn công các cơ sở năng lượng địa phương ở vùng tiền tuyến, phần lớn tránh nhắm vào các nhà máy phát điện then chốt.

Giờ đây, nguy cơ tấn công quy mô lớn lại hiển hiện sau khi Nga tập kích một cơ sở nhiệt điện ở Kiev ngày 8-9, gây mất điện trong khu vực và một phần thủ đô.

Quan chức Ukraine, giới chuyên gia và các công ty năng lượng dự báo các cuộc tấn công sẽ gia tăng khi nhiệt độ xuống thấp.

Phòng điều khiển của một nhà máy điện nhiệt ở Ukraine vào mùa đông năm 2024. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Chuẩn bị cho mùa đông

Moscow đã tinh chỉnh chiến lược tấn công năng lượng sau mùa đông năm 2022. Ban đầu, Nga tấn công vào các trạm biến áp, sau đó leo thang bằng việc đánh trực diện vào các nhà máy điện trong năm 2024 bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV) cảm tử.

Năm nay, giới chức Ukraine báo cáo rằng Nga tập trung vào các cơ sở khai thác khí đốt của Ukraine - nguồn cung cấp cho các máy phát điện dự phòng và hệ thống sưởi.

Các công ty năng lượng Ukraine đã chi hàng trăm triệu euro để khắc phục nhà máy và hạ tầng trong năm qua. Riêng DTEK - công ty năng lượng tư nhân lớn nhất Ukraine - đã bỏ ra 105 triệu euro (124 triệu USD) chỉ để sửa chữa các nhà máy nhiệt điện bị hư hại từ tháng 1 đến tháng 7.

Nhờ sự hỗ trợ từ các đồng minh, Ukraine đã chuẩn bị được 80% hạ tầng năng lượng then chốt trước những tháng mùa đông giá rét. Đặc biệt, các ngân hàng phát triển châu Âu đã cung cấp hàng trăm triệu USD tài chính cho việc sửa chữa và các khoản vay để củng cố lượng dự trữ khí đốt vốn đang ở mức thấp.

Ukraine dự kiến có đủ than dự trữ để vận hành các nhà máy nhiệt điện và đang đi đúng lộ trình để đạt chỉ tiêu khí đốt, sau khi lượng dự trữ khí rơi xuống mức thấp nhất trong 11 năm nay, ông Timchenko của DTEK cho biết tại buổi họp báo ngày 10-9.

Ngày 11-9, Bộ Năng lượng Ukraine thông báo đang tích trữ dự trữ nhiên liệu và thiết bị, đồng thời phối hợp với quân đội để bảo vệ các cơ sở trước nguy cơ tập kích đường không.

Bộ này cũng đã đầu tư vào các nguồn điện thay thế cho hệ thống lưới tập trung cao độ hiện nay. Công suất phát điện phân tán dự kiến đạt 380 MW vào cuối năm, đủ để cấp điện cho tới 400.000 hộ gia đình trong một giờ.

Nguồn cung các tua-bin khí quy mô nhỏ, tấm pin mặt trời kèm lưu trữ và các đơn vị diesel di động sẽ tiếp tục đảm bảo hoạt động cho bệnh viện, hệ thống cấp nước, và sưởi ấm khu dân cư nếu một phần hệ thống năng lượng bị phá hủy.

“Bộ Năng lượng tiếp tục điều phối công việc của tất cả thành phần thị trường chủ chốt để bảo đảm một mùa sưởi ổn định và cung cấp điện, khí đốt, sưởi ấm cho người dân Ukraine trong mùa đông” - theo tuyên bố của bộ này.

Một hộ gia đình ở Ukraine bị mất điện vào mùa đông năm 2022. Ảnh: UNICEF/Filippov

Thiếu năng lực phòng không để bảo vệ hạ tầng năng lượng

Dù chính phủ đã chuẩn bị, Ukraine vẫn thiếu năng lực phòng không để bảo vệ toàn bộ cơ sở năng lượng trước UAV cảm tử và tên lửa Nga.

“Nga bắn 20, 30, 40 UAV và tên lửa cùng lúc vào một mục tiêu. Bảo vệ các cơ sở của chúng tôi là vô cùng khó khăn” - ông Maxim Timchenko, Giám đốc điều hành DTEK, cho hay.

Theo bà Olena Lapenko - Tổng giám đốc phụ trách viện nghiên cứu An ninh và Khả năng chống chịu của Dixi Group, nếu Nga tăng cường tấn công vào các nhà máy điện và hạ tầng khí đốt, các TP của Ukraine có thể phải đối mặt tình trạng mất điện hàng giờ mỗi ngày và không có sưởi trong mùa đông này.

Moscow được dự đoán sẽ tiếp tục tập kích vùng tiền tuyến, nhằm phá vỡ hậu cần quân sự của Ukraine và hỗ trợ chiến dịch tấn công khi các cuộc hòa đàm sụp đổ. Nga cũng có khả năng đánh vào các trạm biến áp và kho nhiên liệu ở sâu phía sau nhằm tạo ra một “cú sốc chiến lược”, kéo theo hệ quả trên khắp đất nước, bà Lapenko nói thêm.

Các mục tiêu có khả năng cao nhất là những cơ sở khai thác khí đốt, nhà máy nhiệt điện và thủy điện, cùng các trạm biến áp lớn. Vô hiệu hóa các điểm này sẽ giáng “đòn mạnh nhất” vào lưới điện của Ukraine, theo chuyên gia Denys Sakva tại công ty đầu tư Dragon Capital của Ukraine.

Mùa đông sẽ bắt đầu chưa đầy một tháng nữa, nhưng những lỗ hổng trong an ninh năng lượng của Ukraine vẫn còn đó. Nhiều hạ tầng trên mặt đất, như máy biến áp, vẫn đang chờ những công trình bảo vệ đã hứa từ lâu để chống UAV và mảnh vỡ rơi xuống.

Bộ Năng lượng Ukraine đang tăng cường các hệ thống phòng không và tác chiến điện tử để bảo vệ cơ sở trước UAV và tên lửa. Nhưng Nga đã nhân gấp bội số UAV trong các cuộc tấn công năm nay, với những đàn UAV xuyên thủng lưới phòng không của Ukraine.

Cũng theo các chuyên gia, hệ thống phòng không của Ukraine đang bị dàn trải quá mỏng để có thể bảo vệ mọi cơ sở, đặc biệt ở những vùng nông thôn.

“Sức chống chịu phụ thuộc vào sự hỗ trợ quốc tế liên tục. Sự khác biệt giữa tình trạng cắt điện có kiểm soát và một cuộc khủng hoảng nhân đạo toàn diện trong mùa đông này sẽ phụ thuộc vào tốc độ cung cấp phụ tùng, thiết bị dự phòng, cùng hệ thống phòng không và đạn dược” - bà Lapenko nói.

THẢO VY

Nguồn PLO : https://plo.vn/ukraine-chay-dua-bao-ve-huyet-mach-nang-luong-truoc-nguy-co-nga-tan-cong-vao-mua-dong-post871812.html