Những người điều khiển UAV trên bầu trời Ukraine thường xuyên đối mặt với những lá chắn vô hình, khiến họ mất kiểm soát thiết bị do tín hiệu ngắt kết nối. Trong xung đột ở Ukraine, tác chiến điện tử (EW) không chỉ gây nhiễu và ngăn cản hoạt động của UAV, mà còn tác động tới cả vũ khí truyền thống.
Chia sẻ với Business Insider, đơn vị đặc nhiệm phụ trách UAV Typhoon của Ukraine cho hay “cuộc chiến vô hình chống EW” khiến xung đột bằng UAV trở nên phức tạp hơn nhiều cho những người điều khiển thiết bị.
Tác chiến điện tử trở thành thách thức đối với những người điều khiển UAV của cả Nga và Ukraine. Ảnh: Đơn vị Typhoon
EW liên quan tới nhiều hoạt động chiến đấu trong trường điện từ. Ví dụ, các thiết bị gây nhiễu tần số radio bằng tiếng ồn, chặn tín hiệu và các hệ thống GPS. Do đó, EW là phương pháp đối phó hiệu quả đối với dàn UAV giá rẻ được Nga và Ukraine sử dụng trong chiến đấu.
Tuy nhiên, công nghệ UAV cũng không ngừng phát triển với sự xuất hiện của các UAV điều khiển bằng cáp quang mà quân đội Nga sử dụng thời gian gần đây. Những UAV này có thể duy trì kết nối ổn định trong môi trường EW hoạt động tích cực.
Trên thực tế, EW không chỉ ảnh hưởng tới hoạt động của UAV, mà còn cả các loại vũ khí chính xác được phương Tây và Mỹ chuyển giao cho Ukraine. Giới chức Mỹ mô tả EW của Nga là thách thức đang nổi lên và cần tìm ra giải pháp mới ngăn chặn không chỉ trong xung đột ở Ukraine, mà còn cả các cuộc xung đột tương lai.
Về phần mình, đơn vị Typhoon của Ukraine nhận định cuộc chiến chống EW đóng “vai trò quan trọng trong chiến tranh hiện đại”. EW cũng buộc các đơn vị UAV của Ukraine cần làm nhiều việc hơn trước khi triển khai dàn UAV tấn công hoặc trinh sát. Ngoài ra, Ukraine cũng tự phát triển các công nghệ EW riêng để ngăn chặn UAV và tên lửa Nga.
Typhoon tiết lộ những người vận hành UAV của đơn vị này “cần thường xuyên phân tích và thích ứng với môi trường điện tử trên tiền tuyến, phát hiện lỗ hổng trong độ bao phủ của hệ thống gây nhiễu của đối phương để điều chỉnh UAV cho phù hợp”. Ngoài việc thích ứng với hệ thống gây nhiễu của Nga, Ukraine còn định vị và phá hủy các vị trí triển khai EW của đối phương.
Trong xung đột Nga - Ukraine, gây nhiễu đã chứng minh là một trong những biện pháp nổi bật để vô hiệu hóa UAV. Bởi việc tăng cường gây nhiễu ở những khu vực nhất định trên mặt trận sẽ cản đường nhiều UAV tiến đến các mục tiêu đã định.
Trong quân đội Ukraine, mỗi lữ đoàn có sư đoàn vận hành UAV riêng tập trung vào phát hiện, gây nhiễu, và ngăn chặn các hệ thống chỉ huy, liên lạc và EW của Nga.
Typhoon cho biết những người điều khiển UAV của đơn vị đang tham gia phân tích tín hiệu, thay đổi tần số hoạt động UAV, cũng như triển khai các biện pháp đối phó. Đây là “những thành phần vô hình thiết yếu” cho việc điều khiển UAV thành công.
Được thành lập vào năm 2024, Typhoon đang là đơn vị nổi bật trong những nỗ lực của Ukraine nhằm mở rộng sự phát triển và sử dụng UAV. Typhoon cho hay, đối phó EW là quá trình liên tục, đôi khi đòi hỏi chiến lược mới.
“Đây vẫn là một thách thức, bởi đối phương tiếp tục phân tích tần số UAV, và nâng cấp công nghệ gây nhiễu để thích ứng”, Typhoon kết luận.
Minh Thu