Theo Kyiv Independent, khoản viện trợ mới này được lấy từ tiền lãi phát sinh từ các tài sản bị phong tỏa của Nga và sẽ được sử dụng để chi trả cho các nhu cầu ngân sách cấp thiết, bao gồm quốc phòng, an sinh xã hội và tái thiết. Đây là một phần của sáng kiến mang tên Khoản vay Tăng tốc Doanh thu Đặc biệt (ERA) – cơ chế tài chính khẩn cấp do EU triển khai nhằm duy trì khả năng vận hành của nhà nước Ukraine giữa bối cảnh xung đột kéo dài.
Cụ thể, EU cam kết sẽ đảm nhiệm 18,1 tỷ Euro (21,2 tỷ USD) trong tổng gói 50 tỷ USD do G7 khởi xướng nhằm tăng cường năng lực quốc phòng và phục hồi của Kiev. Kể từ năm ngoái, EU và các quốc gia G7 đã giải ngân tổng cộng khoảng 28 tỷ USD cho Ukraine thông qua kênh này. Trong đó, tổng số tiền EU đã cấp cho Ukraine thông qua chương trình ERA lên tới 14 tỷ Euro (khoảng 16,4 tỷ USD).
“Kể từ tháng 2/2022, EU đã trở thành nhà tài trợ ngân sách trực tiếp lớn nhất cho Ukraine, với tổng số tiền lên tới 62,5 tỷ Euro (tương đương 73,3 tỷ USD). Việc tiếp tục sử dụng tài sản Nga bị đóng băng cho các nhu cầu khẩn thiết của Ukraine vẫn là một chủ đề ưu tiên trong các cuộc thảo luận với đối tác châu Âu,” Bộ trưởng Tài chính Ukraine Serhii Marchenko khẳng định trong thông báo đăng tải ngày 1/10 giờ địa phương.
Cờ của EU và Ukraine trước tòa nhà trụ sở Ủy ban châu Âu tại Brussel (Bỉ). Ảnh: Ủy ban châu Âu
Về phía Nga, trong buổi họp báo thường kỳ cùng ngày 1/10, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov lên án việc đóng băng tài sản và sử dụng lợi nhuận phát sinh từ tài sản Nga là “cướp bóc”.
“Về những kế hoạch tịch thu trái phép tài sản của Moscow, chúng tôi gọi đó là ăn cắp. Bất kỳ ai đánh cắp hoặc sử dụng sai trái tài sản của Nga, cũng như lợi nhuận phát sinh từ những tài sản đó, sẽ bị truy tố bằng cách này hay cách khác. Các quốc gia liên quan cũng sẽ bị truy cứu,” phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết.
Ông Peskov khẳng định nỗ lực của EU nhằm tịch thu tài sản Nga đang làm suy yếu niềm tin vào hệ thống ngân hàng trung ương, đồng tiền chung Euro và sự an toàn của quyền sở hữu và tài sản ở khu vực.
“Đây là những bước đi phá hủy dần niềm tin vào nguyên tắc tài sản là bất khả xâm phạm; gây tổn hại nặng nề cho chính những quốc gia đang nắm giữ tài sản và muốn duy trì sức hút đầu tư,” ông Dmitry Peskov phát biểu.
Theo AFP, từ thời điểm xung đột Nga - Ukraine bắt đầu năm 2022, Mỹ cùng các đồng minh đã phong tỏa khoản tài sản trị giá từ 300 đến 350 tỷ USD thuộc sở hữu của Nga để trừng phạt Moscow. Liên minh châu Âu (EU) ước tính khoảng 210 tỷ Euro (tương đương 220,58 tỷ USD) trong số tài sản đang bị đóng băng này được giữ tại Euroclear, một kho lưu ký chứng khoán có trụ sở tại Brussels (Bỉ).
Cho đến nay, các nước phương Tây vẫn chưa thể tịch thu số tài sản này vì thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng và lo ngại ảnh hưởng đến niềm tin của các quốc gia khác vào hệ thống tài chính toàn cầu. Thay vào đó, EU đang thực hiện phương án chuyển tiền lãi phát sinh từ các tài sản bị phong tỏa của Nga cho Ukraine như một khoản vay tái thiết dài hạn mà Kiev chỉ cần hoàn trả nếu nhận được bồi thường từ Nga trong tương lai.
Tùng Dương