Hôm Chủ nhật (30/6), Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết ông đã ký sắc lệnh rút Ukraine khỏi Công ước Ottawa, một hiệp ước quốc tế cấm sản xuất và sử dụng mìn chống bộ binh. Ông cho rằng đây là bước đi cần thiết trong bối cảnh thực địa phức tạp của cuộc xung đột đã kéo dài hơn 40 tháng.
Ukraine đã phê chuẩn Công ước này từ năm 2005.
Một số quốc gia có đường biên giới với Nga, bao gồm Phần Lan, Ba Lan và ba nước Baltic từng thuộc Liên Xô - Estonia, Latvia và Litva - cũng đã rút khỏi hiệp ước hoặc bày tỏ ý định sẽ làm như vậy.
Trong bài phát biểu video vào buổi tối, Tổng thống Zelensky cho biết Nga không phải là thành viên của Công ước và hiện vẫn sử dụng mìn chống bộ binh cùng nhiều loại vũ khí khác, trong đó có tên lửa đạn đạo, mà không chịu sự ràng buộc bởi các cam kết quốc tế liên quan.
Một binh sĩ Ukraine phát hiện một quả mìn tại Kharkiv. Ảnh: Ukrinform
“Chúng tôi chứng kiến phản ứng từ các quốc gia láng giềng ở châu Âu trước những nguy cơ hiện hữu. Chúng tôi cũng hiểu rõ tính phức tạp của quy trình rút khỏi hiệp ước trong bối cảnh xung đột leo thang. Tuy nhiên, Ukraine cần đưa ra quyết định chính trị này để gửi thông điệp rõ ràng đến các đối tác quốc tế về các ưu tiên an ninh. Việc này đặc biệt quan trọng đối với các nước có đường biên giới liền kề với Nga” - ông nói.
Tổng thống Zelensky cho rằng trong nhiều trường hợp, mìn chống bộ binh vẫn là công cụ không thể thay thế trong chiến lược phòng thủ.
Theo ông, tại các khu vực có sự hiện diện của quân đội Nga, mìn sát thương được sử dụng rộng rãi. Ukraine coi hoạt động rà phá mìn là một trong những yếu tố then chốt trong quá trình tái thiết sau xung đột.
Sắc lệnh được công bố trên trang thông tin chính thức của Tổng thống cho biết quyết định được đưa ra dựa trên đề xuất của Bộ Ngoại giao về việc chấm dứt tham gia Công ước về cấm sử dụng, tích trữ, sản xuất và chuyển giao mìn sát thương cá nhân, cũng như việc phá hủy chúng, ký ngày 18/9/1997.
Đọc thêm: Nhiều quốc gia châu Âu đồng loạt siết quy trình nhập cư
Ông Roman Kostenko, một nghị sĩ cấp cao và hiện là thư ký Ủy ban An ninh Quốc gia, Quốc phòng và Tình báo của Quốc hội Ukraine, cho biết việc rút khỏi hiệp ước vẫn cần được Quốc hội phê chuẩn.
“Đây là một quyết định được đưa ra dựa trên đánh giá từ tình hình thực tế. Trong bối cảnh một số bên không tham gia Công ước và vẫn sử dụng mìn ở quy mô lớn, Ukraine phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc bảo đảm an ninh” - ông Kostenko viết trên trang Facebook cá nhân.
“Chúng ta cần xem xét lại những ràng buộc hiện có trong bối cảnh các điều kiện an ninh đã thay đổi” - ông nói, đồng thời cho rằng Quốc hội nên hoàn thiện khuôn khổ pháp lý nhằm hỗ trợ tốt hơn cho nỗ lực bảo vệ lãnh thổ của Ukraine.
Trong thời gian gần đây, tình hình chiến sự tại Ukraine tiếp tục diễn biến căng thẳng, với các hoạt động quân sự gia tăng từ phía Nga. Tuy nhiên, ông Kostenko chưa cho biết cụ thể thời điểm Quốc hội sẽ tiến hành xem xét đề xuất rút khỏi hiệp ước.
Tùng Lâm