Ứng dụng IPHM cho nền nông nghiệp xanh

7 giờ trướcBài gốc

Mô hình ứng dụng IPHM vào canh tác dưa vàng tại bản Bó, phường Chiềng An, thành phố Sơn La (tỉnh Sơn La).

Nền tảng của chương trình IPHM chính là IPM (hệ thống quản lý dịch hại tổng hợp). Ðiểm khác biệt giữa IPHM và IPM chủ yếu nằm ở cách tiếp cận.

Giải quyết toàn diện vấn đề dịch hại

Năm 2024, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Sơn La đã triển khai mô hình ứng dụng IPHM vào canh tác dưa vàng tại bản Bó, phường Chiềng An, thành phố Sơn La. Trưởng phòng Bảo vệ thực vật, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Lưu Thanh Nga cho biết, mô hình có quy mô hơn 300m2 với ba hộ dân tham gia.

Tại đây, các kỹ thuật IPHM về chăm sóc cây trồng đã được chuyển giao cho bà con từ việc hướng dẫn nhà nông thường xuyên thăm đồng để quan sát và theo dõi tình hình sinh trưởng, phát triển của cây, kịp thời phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, sâu bệnh hại đến việc đánh giá các yếu tố môi trường như đất, nước, thời tiết và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cây trồng.

Khi cây bị sâu, bệnh người nông dân sẽ biết cách phân tích các yếu tố gây bệnh, xác định nguyên nhân gốc rễ của vấn đề, từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp. Khi cần áp dụng các biện pháp can thiệp sẽ ưu tiên kiểm soát dịch hại bằng các biện pháp sinh học, thủ công hoặc các loại thuốc bảo vệ thực vật sinh học.

Bên cạnh đó, bà con còn được học cách bảo vệ thiên địch, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc “bốn đúng”, sử dụng cân đối phân bón vô cơ và hữu cơ, tuân thủ thời gian cách ly trước khi thu hoạch. Cách làm này không những giúp cây trồng khỏe mạnh, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh, tăng năng suất, chất lượng nông sản mà còn giảm chi phí đầu vào.

Theo đánh giá ban đầu, quy trình canh tác IPHM tại mô hình giúp bà con giảm 5-6 lần phun thuốc bảo vệ thực vật/vụ, giảm 20-30% lượng phân bón hóa học. Quan trọng nhất là kiểm soát được dư lượng hóa chất trên nông sản, tạo ra được những sản phẩm chất lượng cao. IPHM (Integrated Plant Health Management) là hệ thống quản lý cây trồng dựa trên nền tảng môi trường cụ thể về đất, nước, sinh vật gây hại, sinh vật có ích, thời tiết.

Quy trình canh tác IPHM sẽ giúp phát huy các yếu tố nội tại, giảm những tác động gây bất lợi cho cây trồng, ngăn chặn sự bùng phát của sinh vật gây hại, nâng cao giá trị sản xuất, bảo vệ môi trường sinh thái, sức khỏe con người và đa dạng sinh học. Chương trình IPHM đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực cho nhà nông, qua đó người dân nắm bắt được các nguyên tắc sản xuất nông nghiệp an toàn, giảm đến mức thấp nhất việc sử dụng hóa chất trên đồng ruộng, góp phần xây dựng nền sản xuất nông nghiệp xanh, bền vững.

Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, nhằm đẩy mạnh việc ứng dụng IPHM trên cây trồng chủ lực ở Việt Nam, từ năm 2022, cục đã tổ chức nhiều khóa tập huấn, đào tạo giảng viên (TOT) IPHM.

Đến nay, cả nước có 800 giảng viên TOT-IPHM cấp Trung ương và địa phương. Các giảng viên đã được tập huấn nâng cao, tập trung vào bổ sung các kiến thức, nguyên tắc của IPHM, ICM (quản lý cây trồng tổng hợp), các biện pháp kỹ thuật của IPHM và tiến bộ kỹ thuật liên quan tới quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) như hệ thống canh tác lúa cải tiến, “3 giảm, 3 tăng”, “1 phải, 5 giảm”...; làm rõ khái niệm “một sức khỏe”, sức khỏe cây trồng; đồng thời được cập nhật các kiến thức về biện pháp đấu tranh sinh học, giống cây khỏe, sức khỏe đất và dinh dưỡng cho cây trồng, nông nghiệp sinh thái.

Đào tạo nhân lực và "phủ sóng" IPHM

đặt mục tiêu đến năm 2030, cả nước phấn đấu có hơn 90% diện tích lúa, rau màu, cây ăn quả, cây hoa, cây cảnh và cây dược liệu được áp dụng IPHM (ít nhất 60% diện tích lúa, cây dược liệu và 30% diện tích rau màu, cây ăn quả, cây hoa, cây cảnh áp dụng đầy đủ các biện pháp IPHM); 70% diện tích ngô, cây công nghiệp được áp dụng IPHM (ít nhất 60% diện tích ngô, 50% diện tích cây công nghiệp áp dụng đầy đủ các biện pháp IPHM); lượng thuốc bảo vệ thực vật hóa học và lượng phân bón vô cơ giảm 30% và tăng hiệu quả kinh tế 15-20% so với sản xuất thông thường.

Hơn 80% số xã sản xuất nông nghiệp tập trung có ít nhất 5 nông dân nòng cốt/xã, phường có hiểu biết, kỹ năng và ứng dụng hiệu quả IPHM, có khả năng hướng dẫn nông dân khác ứng dụng IPHM, đánh giá hiệu quả và phổ biến kết quả cho cộng đồng. Mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có ít nhất 5 giảng viên IPHM quốc gia và 20 giảng viên IPHM cấp tỉnh; mỗi xã, phường sản xuất nông nghiệp tập trung có ít nhất 2 hướng dẫn viên IPHM cộng đồng.

Để hoàn thành mục tiêu này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, thời gian tới, Bộ sẽ xây dựng kế hoạch đào tạo, tập huấn về IPHM cho đội ngũ cán bộ đang làm việc trong lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật ở Trung ương và địa phương; đồng thời, đào tạo giảng viên IPHM quốc gia để phát triển lực lượng giảng viên IPHM cấp tỉnh; đào tạo, tập huấn hướng dẫn viên cộng đồng và lực lượng nông dân nòng cốt cho cấp xã (ít nhất một khóa TOT quốc gia/vùng/năm).

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng sẽ hỗ trợ nhân rộng các mô hình ứng dụng IPHM trên cây trồng chủ lực tại cơ sở; bổ sung nội dung IPHM, bảo vệ thực vật hữu cơ vào chương trình đào tạo chuyên ngành cây trồng, bảo vệ thực vật tại các trường đại học, cao đẳng dạy nghề, trung cấp nông nghiệp.

Ngoài ra, Bộ rà soát, hướng dẫn tổ chức, cá nhân áp dụng các chính sách có liên quan để tạo động lực thúc đẩy ứng dụng IPHM phù hợp với đặc thù vùng, miền, đối tượng; hỗ trợ hoạt động nông dân huấn luyện nông dân; nông dân nòng cốt thực hiện các thực nghiệm/nghiên cứu đồng ruộng, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và phổ biến, hướng dẫn nông dân khác áp dụng…

ANH THƯ

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/ung-dung-iphm-cho-nen-nong-nghiep-xanh-post890211.html