Bà Trần Thị Nhị Hà phát biểu tại tổ (Ảnh: Quang Vinh)
Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (Đoàn Hà Nội) cho rằng, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 14 của Đảng diễn ra trong thời khắc có ý nghĩa lịch sử vô cùng quan trọng, khi những quyết sách mang tầm thời đại của Đảng và Nhà nước đã thực sự đi vào cuộc sống. Đất nước ta đã bước vào kỷ nguyên mới, vì một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Trong kỷ nguyên ấy, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: “Sức khỏe là vốn quý nhất của con người; giáo dục là nền tảng của phát triển bền vững; đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực của tương lai. Bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân là nhiệm vụ chính trị hàng đầu; phát triển giáo dục, khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu; còn chuyển đổi số là đột phá chiến lược để kiến tạo một Việt Nam hạnh phúc, phồn vinh trong kỷ nguyên mới".
Theo bà Hà, điểm mới của báo cáo chính trị lần này là sự tích hợp nội dung 3 văn kiện, gồm: Báo cáo chính trị, báo cáo kinh tế xã hội, báo cáo tổng kết xây dựng đảng, bảo đảm sự nhất quán về nội dung: ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện. Điểm mới nổi bật nhất là về cách thức thiết kế dự thảo báo cáo chính trị Đại hội XIV ở chỗ lần đầu tiên xây dựngchương trình hành động thực hiện Nghị quyết đại hội của Ban Chấp hành trung ương Đảng khóa XIV là bộ phận cấu thành của dự thảo báo cáo. Chương trình hành động chỉ rõ các chương trình, đề án, dự án cụ thể thực hiện trong nhiệm kỳ 5 năm, phân công trách nhiệm cụ thể của các cấp ủy Đảng từ trung ương đến địa phương, khắc phục tình trạng sau đại hội toàn quốc phải chờ đợi cụ thể hóa nghị quyết đại hội, đề cao tính hành động, bám sát mục tiêu, quan điểm chỉ đạo, định hướng phát triển, nhiệm vụ trọng tâm và các đột phá chiến lược để tổ chức thực hiện ngay sau đại hội
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương Bùi Thị Minh Hoài lắng nghe các đại biểu góp ý cho Văn kiện Đại hội XIV tại tổ (Ảnh: Quang Vinh)
Góp ý kiến vào chương trình hành động về lĩnh vực Y tế, bà Hà nhìn nhận, đối với hệ thống y tế, các văn kiện đều xác định rằng cần xây dựng y tế cơ sở là nền tảng, y tế dự phòng là trọng tâm, tăng cường công bằng, bao phủ y tế, tăng đầu tư công cho y tế. Tuy nhiên, về các định hướng phát triển y tế trong Dự thảo Chương trình hành động vẫn chưa thực sự tương xứng với kỳ vọng của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; với định hướng chiến lược phát triển y tế trong kỷ nguyên mới của dân tộc, nhất là chưa gắn với các nghị quyết chuyên đề của Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết 72 về đột phá y tế, phát triển công nghiệp dược – vắc xin, y tế cơ sở và chuyển đổi số y tế . “Tôi đề nghị cần đưa vào Chương trình hành động thực hiện đồng bộ các nghị quyết chuyên đề mới của Trung ương về lĩnh vực y tế và an sinh xã hội để bảo đảm tính thống nhất và liên kết của hệ thống văn kiện, coi đây là nền tảng quan trọng để nâng chỉ số sống khỏe của nhân dân”, bà Hà nói.
Bà Hà cũng nhấn mạnh: Nguyên tắc y tế cơ sở là nền tảng, y tế cơ sở không chỉ là “tuyến đầu” như trong phòng chống dịch bệnh mà y tế cơ sở phải là hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn diện suốt vòng đời gồm: dự phòng- điều trị- phục hồi- giáo dục sức khỏe. Việt Nam khác biệt tất cả các Quốc gia trên thế giới là có hệ thống trạm y tế xã phường rộng khắp theo địa bàn dân cư, tuy nhiên trạm y tế hoạt động thiếu tính kết nối. Hệ thống y tế cơ sở tốt thì yêu cầu bắt buộc hệ thống trạm y tế phải gắn với mô hình bác sĩ gia đình, chăm sóc liên tục và hồ sơ sức khỏe điện tử, để sức khỏe của mỗi người dân đều được quản lý và có kế hoạch chăm sóc từ sớm, từ xa.
Nguyên tắc bao phủ y tế, bao phủ y tế không chỉ đơn giản là tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế mà quan trọng hơn là bao phủ dịch vụ y tế thiết yếu. Cần có các chính sách để bảo đảm cho người dân tiếp cận với các dịch vụ y tế thiết yếu về khoảng cách, về thời gian, người dân được tiếp cận với dịch vụ cấp cứu khẩn cấp trong khung giờ vàng, trên cơ sở đó xây dựng mạng lưới y tế phù hợp đối với từng địa bàn nhằm kiểm soát việc chuyển tuyến tràn lan, tránh bệnh viện lớn quá tải trong khi vùng sâu, vùng xa lại thiếu dịch vụ y tế.
Về y tế thông minh, chuyển đổi số, bà Hà nêu rõ: WHO coi đây là công cụ để đạt được công bằng và bao phủ y tế toàn dân. Y tế thông minh không chỉ là hồ sơ sức khỏe điện tử mà còn là dữ liệu mở, AI trong hỗ trợ chẩn đoán, quản trị thông minh, hệ thống cảnh báo dịch bệnh. Chúng ta cần phải hướng tới việc “xây dựng hệ sinh thái y tế số nhân văn” vì chỉ có công nghệ mới giúp hệ thống y tế vươn tới được mọi người dân, để không ai bị bỏ lại phía sau. Nguyên tắc lấy con người là trung tâm, phòng bệnh hơn chữa bệnh. Nhà nước rất quan tâm đến vấn đề sức khỏe của người dân, coi người dân là trọng tâm của chính sách, nguyên tắc con người là trung tâm ở đây cần được hiểu: chính mỗi cá nhân, mỗi con người phải là chủ thể đầu tiên, chủ thể quan trọng nhất chăm sóc sức khỏe của chính mình. Nhà nước có các chính sách để mỗi người dân có trách nhiệm đối với sức khỏe của bản thân, bên cạnh việc tạo lập một môi trường sống lành mạnh việc tạo cơ chế để người dân tự chăm sóc, tự tăng cường sức khỏe tinh thần, thể chất cũng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Bà Hà cũng đề nghị nghiên cứu, sửa đổi bổ sung nội dung mục 6.II trong chương trình hành động liên quan đến lĩnh vực y tế theo hướng: “Xây dựng hệ thống y tế theo hướng hiện đại, thông minh và nhân văn, lấy y tế cơ sở làm nền tảng, y tế dự phòng làm trọng tâm, y tế chuyên sâu làm trụ cột, bảo đảm mọi người dân được quản lý sức khỏe theo hồ sơ điện tử cá nhân. Đồng thời, đẩy mạnh chuyển đổi số y tế, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế, tích hợp dữ liệu dân cư, bảo hiểm; ứng dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong giám sát, dự báo và quản trị phòng bệnh. Phát triển đa dạng các mô hình chăm sóc người cao tuổi dài hạn và ngắn hạn dựa vào cộng đồng, lấy người cao tuổi và gia đình làm trung tâm; Nhà nước giữ vai trò kiến tạo, ban hành chuẩn dịch vụ và cơ chế hỗ trợ nhóm yếu thế; khuyến khích xã hội hóa, phát triển các mô hình kết hợp y tế – phục hồi chức năng – dưỡng lão – nghỉ dưỡng gắn với cộng đồng.”. Thực hiện cơ chế đánh giá tác động của chính sách đối với sức khỏe cộng đồng, lồng ghép mục tiêu sức khỏe trong các chương trình phát triển kinh tế – xã hội, và xây dựng bộ chỉ tiêu giám sát y tế quốc gia, hướng tới bao phủ y tế toàn dân.
Việt Thắng - Trung Hiếu