Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp. (Ảnh: DUY LINH)
Sáng 9/12, tiếp tục kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về các báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025; kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV; kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân năm 2025.
Hoàn thiện pháp luật về phòng, chống tội phạm công nghệ cao
Một trong những nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm là công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2025. Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh (Đoàn Đồng Nai) và các ý kiến khác nhấn mạnh, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương, công tác phòng, chống tội phạm đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Tuy nhiên, tội phạm trên không gian mạng và tội phạm sử dụng công nghệ cao diễn biến còn phức tạp, hình thức tội phạm ngày càng tinh vi, lừa đảo đầu tư trực tuyến, chiếm đoạt tài sản ngân hàng, giả mạo cơ quan nhà nước gây thiệt hại kinh tế ngày càng lớn. Tội phạm liên quan thanh thiếu niên gia tăng, các vụ bạo lực học đường, cố ý gây thương tích, nhất là tình trạng bị lôi kéo tham gia đường dây lừa đảo trở thành một vấn đề xã hội đáng báo động. Bên cạnh đó, công tác phòng, chống tội phạm về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm vẫn còn nhiều hạn chế. Một số vụ việc vi phạm kéo dài nhưng không được phát hiện xử lý, gây hậu quả nghiêm trọng đến môi trường sinh thái và sức khỏe cộng đồng…
Bày tỏ lo ngại xu hướng gia tăng tình trạng sử dụng ma túy tổng hợp và trẻ hóa người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực cho xã hội đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Quảng Trị) kiến nghị, Chính phủ, Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hơn nữa công tác phòng, chống tội phạm ma túy. Trong đó, tăng cường hợp tác quốc tế và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin; cần khai thác trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn để theo dõi dự báo hoạt động các đường dây ma túy; tăng cường hệ thống camera soi chiếu tại cửa khẩu và cảng biển.
Cho ý kiến về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Phòng) và một số ý kiến cho biết, theo báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong kỳ này các bộ, ngành đã trả lời kiến nghị đạt 97,3%, đó là một tỷ lệ rất cao, thể hiện sự nghiêm túc của Chính phủ trong phối hợp với Quốc hội giải quyết các ý kiến của cử tri. Những kết quả này cho thấy tinh thần tiếp thu và hành động của các bộ, ngành đã có tiến bộ, tạo chuyển biến trong nhiều lĩnh vực cử tri quan tâm. Nhưng mặc dù tỷ lệ trả lời kiến nghị cao nhưng chất lượng giải quyết còn chưa thật sự đạt yêu cầu; vẫn còn những kiến nghị kéo dài qua nhiều kỳ họp, chưa có lộ trình giải quyết.
Một số ý kiến khác cũng đề nghị, Quốc hội, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát xem xét thiết lập cơ chế theo dõi giám sát đặc biệt đối với các kiến nghị lặp lại, trong đó nêu rõ cơ quan chịu trách nhiệm chính, nguyên nhân chậm triển khai và thời hạn hoàn thành. Chính phủ, các bộ, ngành ưu tiên giải quyết những nhóm kiến nghị liên quan trực tiếp đến vấn đề thiết yếu của người dân, an sinh xã hội, sự ổn định của thị trường kinh tế, tài chính; đồng thời công khai lộ trình xử lý, tiến độ và kết quả để nhân dân giám sát.
Mở rộng đối tượng miễn thuế VAT
Chiều qua, thảo luận dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, nhiều đại biểu cho rằng, trong bối cảnh nông sản Việt Nam đang chịu áp lực rất lớn từ thị trường quốc tế, giá cả biến động, chi phí logistics cao, thì việc tháo gỡ điểm nghẽn thuế giá trị gia tăng (VAT) không chỉ là câu chuyện kỹ thuật mà là giải pháp chiến lược. Các ý kiến tán thành việc mở rộng các đối tượng không chịu thuế VAT, những đề nghị cần làm rõ đối tượng được hưởng chính sách miễn thuế để tránh bị lợi dụng, vì thực tế hiện nay có sự chênh lệch lớn giữa mua trực tiếp từ người sản xuất và mua qua các tầng nấc thương mại.
Nếu doanh nghiệp mua từ trung gian mà vẫn được coi là mua nông sản chưa chế biến của người sản xuất trực tiếp thì nguy cơ trục lợi thuế là rất lớn. Hơn nữa, doanh nghiệp mua hàng từ nông dân thường lập bảng kê, nhưng việc kiểm soát tính hợp lý, hợp lệ của bảng kê này là rất khó và dễ bị lợi dụng để mua bán hóa đơn. Đại biểu Trần Anh Tuấn (Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) và nhiều đại biểu đề nghị xác định rõ đối tượng được miễn thuế là mua trực tiếp từ người sản xuất hay được phép qua trung gian? Nếu được phép thì cơ chế quản lý ra sao để tăng cường minh bạch giao dịch, thúc đẩy hóa đơn điện tử và quản lý giao dịch hiện đại. Bên cạnh đó, cũng cần đánh giá tác động ngân sách khi mở rộng đối tượng miễn thuế, tránh tình trạng nới ưu đãi nhưng chưa tính toán ảnh hưởng dài hạn tới ngân sách.
“Số vụ việc người dân bị lừa đảo thông qua các hình thức giả mạo ngân hàng, cơ quan công an, đầu tư tài chính, mua bán hàng hóa qua mạng vẫn diễn ra với tần suất cao; nhiều người bị chiếm đoạt toàn bộ tài sản tích lũy cả đời, thậm chí rơi vào cảnh nợ nần, bế tắc. Không ít vụ việc, nạn nhân đã kịp thời trình báo cơ quan chức năng nhưng việc truy vết dòng tiền, xác định đối tượng cầm đầu và thu hồi tài sản vẫn gặp rất nhiều trở ngại do các đối tượng sử dụng tài khoản ngân hàng không chính chủ, ví điện tử ảo, máy chủ đặt ở nước ngoài, hoạt động có tổ chức, xuyên quốc gia”.
Đại biểu NGUYỄN HỮU THÔNG (Đoàn Lâm Đồng)
Luật Điện lực quy định cơ chế thuế giá trị gia tăng đối với các giao dịch hợp đồng kỳ hạn điện, quyền chọn mua điện hoặc bán điện, hợp đồng tương lai điện. Tuy nhiên, Luật Thuế giá trị gia tăng chưa quy định các đối tượng này thuộc đối tượng không chịu thuế; điều này gây khoảng trống pháp lý và khó khăn cho việc triển khai các cấp độ của thị trường điện cạnh tranh.
Đại biểu TRẦN KHÁNH THU (Đoàn Hưng Yên)