Ưu tiên nguồn lực cho công tác phòng chống bệnh tật tại các khu vực khó khăn

5 giờ trướcBài gốc

Cân nhắc mở rộng đối tượng mang thai hộ cho những người không thân thích

Thảo luận tại Tổ 8 về Dự thảo Luật Dân số, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh, vấn đề dân số là một trong những vấn đề quan trọng và đã được đề cập trong nhiều văn kiện của Đảng, Nhà nước. Gần đây nhất, Nghị quyết 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị cũng có nhiều định hướng quan trọng về chính sách dân số.

Theo Bộ trưởng, thời gian qua, chính sách dân số chủ yếu được triển khai thực hiện theo Pháp lệnh Dân số. Tuy nhiên, Việt Nam đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số và tỷ lệ sinh thay thế ngày càng giảm, đặt ra yêu cầu phải có những giải pháp căn cơ, cấp bách. Do đó, Chính phủ đã giao Bộ Y tế khẩn trương xem xét, rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan phát biểu tại Tổ 8 (gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh Bắc Ninh, Cà Mau)

Bộ trưởng Bộ Y tế cho hay, khi xây dựng Luật Dân số, cơ quan soạn thảo đã lựa chọn những vấn đề mà các luật khác chưa quy định để đưa vào và rà soát rất kỹ lưỡng. Vì vậy, các chính sách liên quan đến cơ cấu, chất lượng dân số, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, mức sinh thay thế và già hóa dân số là một trong những nội dung cốt lõi của chính sách.

Một trong những vấn đề của dự thảo Luật được các đại biểu quan tâm đó là quy định về mang thai hộ, Bộ trưởng cho rằng không nên đưa nội dung này vào dự án Luật Dân số. Theo Bộ trưởng, vấn đề này sẽ được xem xét, tính toán dựa trên nhiều yếu tố kinh tế - xã hội để có quyết định phù hợp khi Quốc hội sửa đổi Luật Hôn nhân và Gia đình.

Chia sẻ thêm về điều này, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, quy định hiện hành trong Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 có hiệu lực từ năm 2015. Do đây là một trong những vấn đề liên quan đến nhiều mặt của xã hội; gia đình, các quyền lợi của những người mang thai hộ; vấn đề hệ lụy tâm lý xã hội nên thời điểm đó đã được Quốc hội thảo luận rất kỹ lưỡng và cũng lựa chọn những cái quy định triển khai, thực hiện trong thực tiễn nhưng tránh việc lợi dụng, lạm dụng chính sách để liên quan đến vấn đề đẻ thuê, vấn đề kinh doanh trong mang thai hộ.

Cũng theo Bộ trưởng, Việt Nam là một trong số ít quốc gia cho phép mang thai hộ. Sau khi dùng các biện pháp can thiệp nhưng không hiệu quả thì việc mang thai hộ với mục đích nhân đạo được đưa ra với tính chất tự nguyện.

Theo Bộ trưởng, khái niệm "thân thích" trong các nghị định hướng dẫn cũng đã được mở rộng, bao gồm cả anh chị em con chú, bác, cậu, cô, dì... chứ không chỉ giới hạn ở anh chị em ruột. Việc mở rộng đối tượng mang thai hộ cho những người không thân thích, theo Bộ trưởng, cần được nghiên cứu thận trọng và không nên đưa vào Luật Dân số ở thời điểm này,

Liên quan đến các chính sách trong dự án Luật, Bộ trưởng cho biết Bộ Y tế rất mong muốn có những chính sách cụ thể, đặc biệt là chính sách hỗ trợ bằng tiền. Tuy nhiên, việc này cần được cân đối trên nhiều phương diện, đặc biệt là bài toán nguồn lực tài chính.

Đối với chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội cho các gia đình sinh đủ hai con, đặc biệt là về nhà ở, Bộ trưởng Đào Hồng Lan chia sẻ: nhu cầu nhà ở xã hội rất lớn, không phải ai đăng ký cũng được mua. Do đó, trong dự án Luật quy định một số nhóm đối tượng được ưu tiên.

"Chúng tôi đề nghị bổ sung thêm những gia đình mà phụ nữ sinh đủ hai con hoặc nam giới có hai con đẻ mà người vợ đã chết... nằm trong nhóm đối tượng được ưu tiên. Khi chấm điểm thì điểm ở mức cao giống như các đối tượng ưu tiên khác", Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói.

Trả lời ý kiến đại biểu về việc mở rộng chính sách cho "con ngoài giá thú", Bộ trưởng cho rằng, cần phải cân nhắc bởi vì các anh có khai con đâu, khi nào các anh khai ra thì lúc đấy mới biết được thế nào là ngoài giá thú hay không trong giá thú, còn nếu mà trong luật thì có quy định con đẻ, con nuôi hợp pháp thì được thực hiện theo quy định của pháp luật. Do đó, việc mở rộng ra con ngoài giá thú cũng phải hết sức là cân nhắc”, Bộ trưởng nhấn mạnh

Khuyến khích sự tham gia của y tế tư nhân trong công tác phòng, chống dịch bệnh

Thông tin liên quan đến dự án Luật Phòng bệnh, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho rằng, từ câu chuyện đại dịch Covid-19 cho thấy Luật hiện hành đã bộc lộ nhiều hạn chế. Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm hiện hành có phạm vi quá hẹp và không còn phù hợp.

Khi dịch Covid-19 xảy ra thì Quốc hội phải ban hành liên tục các Nghị quyết, song những nghị quyết chỉ mang tính chất tạm thời để giải quyết những vấn đề vướng mắc trong thực tiễn. Vì vậy sau khi dịch Covid-19 qua đi, việc xây dựng một Luật Phòng bệnh mới với cách tiếp cận toàn diện, theo tinh thần "phòng bệnh hơn chữa bệnh" đã trở thành một yêu cầu cấp thiết, rút ra từ những bài học sâu sắc trong thực tiễn chống dịch.

Dự luật này không chỉ nhằm lấp đầy các khoảng trống pháp lý mà còn cụ thể hóa những quy định mới của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là tinh thần của Nghị quyết 72 về việc đặt công tác phòng bệnh lên hàng đầu. Mục tiêu là tạo ra một hành lang pháp lý vững chắc, giúp hệ thống y tế chủ động ứng phó với mọi tình huống y tế công cộng, thay vì chỉ giải quyết các vấn đề khi đã xảy ra.

Quang cảnh phiên thảo luận tại Tổ 8

Một trong những điểm cốt lõi của Luật Phòng bệnh mới là sự mở rộng phạm vi điều chỉnh. Lần đầu tiên, các bệnh không lây nhiễm phổ biến như tiểu đường, cao huyết áp sẽ được đưa vào luật một cách cụ thể, giúp các quy định trở nên dễ hiểu và dễ triển khai hơn trong thực tế.

Bên cạnh đó, các chính sách liên quan đến dinh dưỡng cũng sẽ được thể hiện một cách bài bản. Mặc dù các chương trình quốc gia về dinh dưỡng đã được triển khai, song nguồn lực dành cho chương trình còn hạn chế, làm giảm hiệu quả. Luật mới mong muốn đảm bảo các chính sách được ban hành phải đi kèm với nguồn lực thực thi tương xứng.

Đặc biệt, luật sẽ ưu tiên nguồn lực cho công tác phòng chống bệnh tật tại các khu vực khó khăn. Các đối tượng ở vùng sâu, vùng xa và vùng đồng bào dân tộc thiểu số sẽ là nhóm được ưu tiên hàng đầu trong các chương trình mục tiêu quốc gia, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong công tác chăm sóc sức khỏe.

Luật Phòng bệnh sẽ có những giải pháp đột phá để khuyến khích sự tham gia của y tế tư nhân, từ bệnh viện, cơ sở y tế đến các lĩnh vực sản xuất dược phẩm và trang thiết bị, Bộ trưởng thông tin thêm. Dẫn minh chứng cho sự thành công của chiến lược này là năng lực sản xuất vắc-xin trong nước, Bộ trưởng cho biết, Việt Nam đã tự chủ được 11 trên 12 loại vắc-xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Năng lực sản xuất này không chỉ đến từ hệ thống công lập mà còn có sự đóng góp ngày càng lớn của các đơn vị ngoài công lập.

Theo Bộ trưởng, Bộ Y tế đang tích cực phối hợp với các đối tác quốc tế như Pháp, Nga, Cuba để triển khai các chương trình trọng điểm về sản xuất vắc-xin và thuốc, trong đó vai trò của hệ thống ngoài công lập được đặc biệt khuyến khích. Việc này không chỉ giúp đảm bảo nguồn cung mà còn tạo ra một hệ thống y tế linh hoạt, đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu bảo vệ sức khỏe Nhân dân.

Bách Hợp - An Nhiên

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/uu-tien-nguon-luc-cho-cong-tac-phong-chong-benh-tat-tai-cac-khu-vuc-kho-khan-10392655.html