Ưu tiên nhà ở xã hội cho người sinh đủ 2 con - Bài 1: Hiện thực hóa giấc mơ an cư của người trẻ

4 giờ trướcBài gốc

Gia đình chị Hoàng Thị Lan

Giấc mơ của người có thu nhập thấp

Tại căn nhà thuê nằm sâu trong con ngõ nhỏ ở phường Định Công, Hà Nội, vợ chồng chị Hoàng Thị Lan (31 tuổi, quê Ninh Bình) vẫn miệt mài chắt chiu từng đồng. 8 năm anh chị lập nghiệp ở Thủ đô, 3 cô con gái lần lượt chào đời, đứa lớn nhất năm nay đã lên lớp 4, nhưng giấc mơ về một căn nhà nhỏ vẫn còn ở rất xa.

Căn nhà thuê là nhà cấp bốn, gian ngoài anh mở tiệm sửa xe máy, gian trong chị bày hàng quần áo online. Anh làm một mình nên tiệm lúc nào cũng có việc, còn chị bán hàng chỉ cầm chừng với lượng đơn ít ỏi mỗi ngày.

Mỗi tháng, sau khi trừ tiền thuê nhà gần 10 triệu đồng cùng chi phí điện nước, tiền học cho 3 con, thu nhập của hai vợ chồng chẳng dư dả là bao. Cả hai làm quần quật nhưng tích cóp bao năm vẫn không thể mua được nhà ở Hà Nội - nơi giá nhà tăng nhanh hơn cả nhịp sống của họ.

"Có lúc tôi bảo hay là về quê mua đất rồi xây tạm cái nhà, nhưng rồi lại thương chồng, thương con. Các cháu sinh ra, lớn lên ở đây, trường lớp, bạn bè đều ở đây cả. Bây giờ mà chuyển về quê thì mọi thứ phải bắt đầu lại", chị Lan chia sẻ, ánh mắt thoáng buồn.

Nghe tin Chính phủ đang bàn về việc ưu tiên nhà ở xã hội cho các gia đình sinh đủ 2 con, chị Lan mừng ra mặt. "Nhà mình có 3 đứa rồi, nếu được xét theo chính sách thì có thể may mắn được thuê hoặc mua nhà giá ưu đãi, dù chỉ là căn hộ nhỏ thôi cũng quý lắm. Vợ chồng tôi chẳng mong gì hơn là có một chỗ ở ổn định để ba con có chỗ học hành tử tế", chị nói.

Mặc dù cuộc sống không quá vất vả nhưng nhiều người trẻ hiện vẫn chênh vênh giữa ước mơ an cư và nỗi lo cơm áo. Anh Lê Khang (30 tuổi, quê Ninh Bình) và chị Thu Đông (22 tuổi, Hà Nội) là một ví dụ.

Yêu nhau đã gần 4 năm, cả 2 hiện làm việc tại Hà Nội. Anh Khang làm công nhân trong một kho vật liệu xây dựng, còn chị Đông dạy làm bánh tại một tiệm bánh ngọt. Tính gộp thu nhập, mỗi tháng họ kiếm được khoảng 40 triệu đồng.

Nghe qua tưởng dư dả nhưng anh Khang thẳng thắn: "Nếu cưới nhau rồi, thuê nhà, sinh con, gửi trẻ… thì số tiền ấy chẳng còn lại bao nhiêu. Giờ nói mua nhà ở Hà Nội, nói thật là vượt ngoài tầm tay của chúng tôi".

Anh Lê Khang và chị Thu Đông

Khi được hỏi về chính sách ưu tiên nhà ở xã hội cho người sinh đủ 2 con, anh Khang hào hứng: "Nếu có chính sách này, chắc chắc chúng tôi sẽ mạnh dạn hơn trong việc kết hôn và sinh con. Cảm giác như Nhà nước đang chia sẻ với mình một phần gánh nặng ấy".

Chị Đông tiếp lời: "Đôi khi cái làm người trẻ ngại cưới không phải là tình yêu, mà là nỗi sợ kinh tế. Nếu chính sách này thành hiện thực, đó sẽ là động lực để người trẻ tự tin bước vào cuộc sống gia đình".

Câu chuyện của anh Mai Văn Nhớ (36 tuổi, quê Sóc Trăng cũ, hiện sống tại TP Hồ Chí Minh) lại khiến người nghe thấy xót xa hơn. Sau khi ly hôn 2 năm trước, anh một mình nuôi 2 con - bé gái sinh năm 2018 và bé trai sinh năm 2021. 3 bố con ở trong căn phòng trọ vỏn vẹn hơn chục mét vuông tại xã Vĩnh Lộc, thuê với giá 1,4 triệu đồng mỗi tháng. Tính cả điện nước, chi phí sinh hoạt lên gần 2 triệu.

Anh làm công nhật trong các công trình cơ khí, việc bấp bênh, có tháng phải nghỉ nhiều ngày vì mưa gió hoặc ốm đau. Thu nhập trung bình từ 8 đến 10 triệu đồng, vừa đủ tiền nhà, tiền ăn và học phí cho 2 đứa nhỏ. "Nhiều hôm hết tiền mua thịt, cá, 3 cha con ăn tạm mì tôm. Con gái lớn động viên tôi 'sau con lớn sẽ mua nhà cho ba", anh kể, giọng lạc đi.

Khi nghe về đề xuất của Chính phủ, anh Nhớ xúc động: "Tôi chẳng dám mơ mua được nhà, nhưng nếu có nhà ở xã hội cho thuê giá thấp, tầm 1-1,5 triệu, thì đó là cứu cánh thật sự. Với người đàn ông một mình nuôi con như tôi, chỉ cần có một mái nhà ổn định thôi cũng đã là hạnh phúc rồi".

Chính sách nhân văn từ dự án Luật Dân số

Chiều 8/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Dân số trong phiên họp thứ 50. Theo tờ trình của Chính phủ, dự thảo luật bổ sung nhiều chính sách nhằm duy trì mức sinh thay thế, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh, chăm sóc người cao tuổi và nâng cao chất lượng dân số.

Đáng chú ý, tại điểm c khoản 1 điều 13, Chính phủ đề xuất ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở đối với phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã chết. Đây được xem là một trong những chính sách dài hạn, khuyến khích người dân yên tâm kết hôn, sinh đủ 2 con, góp phần duy trì quy mô dân số hợp lý.

Thẩm tra, Thường trực Ủy ban Văn hóa và xã hội đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung các điều 76, 77 và Điều 78 Luật Nhà ở quy định về đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, hình thức thực hiện chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội để bảo đảm tính khả thi của quy định.

Dự án Nhà ở xã hội Tân Đại Minh 2 ở tỉnh Gia Lai

Ngoài ra, có ý kiến đề nghị làm rõ đối tượng người được hưởng chính sách xã hội về nhà ở và thời gian thụ hưởng chính sách để tạo sự minh bạch, rõ ràng trong thực hiện; làm rõ trường hợp người có 2 con đẻ nhưng không trực tiếp nuôi con mà chỉ thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng hoặc có 2 con đẻ nhưng đều đã thành niên thì có thuộc trường hợp được hưởng ưu đãi. Có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định theo hướng giao Chính phủ điều chỉnh chính sách ưu tiên mua nhà ở xã hội phù hợp từng giai đoạn, không quy định cứng đối tượng có 2 con.

Bên cạnh ưu tiên về nhà ở xã hội, về các biện pháp để duy trì mức sinh thay thế khác, Dự thảo quy định tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ 2. Cụ thể là phụ nữ đuợc nghỉ thêm 1 tháng; nam giới được nghỉ thêm 5 ngày làm việc khi vợ sinh con. Biện pháp nữa được tính đến là hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ dân tộc ít người; phụ nữ sinh đủ 2 con truớc 35 tuổi; phụ nữ ở địa phương có mức sinh thấp.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nhận xét, trừ chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, các chính sách còn lại chủ yếu là mang tính chất hỗ trợ ngắn hạn. Trong khi trong hồ sơ dự án luật báo cáo tổng kết thực tiễn thi hành pháp lệnh và tổng kết kinh nghiệm thực tiễn của kinh nghiệm quốc tế thì nói rằng quy định chính sách để đảm bảo thành công trong tăng mức sinh là rất khó và nguyên nhân nhiều quốc gia chưa thực hiện thành công vấn đề này do chưa có những chính sách mang tính chất dài hạn.

Ông Tùng đề nghị tiếp tục nghiên cứu để bên cạnh những chính sách trên, có thêm những biện pháp có tính tổng thể căn cơ toàn diện hơn mang tính chất hỗ trợ lâu dài, tạo điều kiện thực chất để người dân yên tâm kết hôn và sinh đủ 2 con, qua đó đạt mức sinh thay thế.

(Còn nữa)

Nguyễn Hải

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/uu-tien-nha-o-xa-hoi-cho-nguoi-sinh-du-2-con-bai-1-hien-thuc-hoa-giac-mo-an-cu-cua-nguoi-tre-20251010081620678.htm