Ưu tiên phát triển hạ tầng năng lượng bền vững phục vụ chuyển đổi xanh và tăng trưởng dài hạn

4 giờ trướcBài gốc

Ông Lê Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành khai mạc hội thảo (Ảnh: MOF)

Phát biểu khai mạc, ông Lê Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành, nhấn mạnh: “Bộ Tài chính luôn xác định chuyển đổi xanh và phát triển bền vững là định hướng chiến lược trong hoạch định chính sách. Hợp tác quốc tế là chìa khóa mở rộng nguồn lực và thúc đẩy sáng kiến trong chuyển dịch năng lượng”.

Theo ông, sự đồng hành của UNOPS và các đối tác phát triển giúp Việt Nam từng bước xây dựng nền tảng chính sách tài chính khí hậu, quản trị năng lượng và cải cách thị trường hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

TS. Nguyễn Ngọc Thủy, đại diện UNOPS/ETP, cho biết chương trình hợp tác với Bộ Tài chính đã triển khai hơn một năm, tập trung vào việc nghiên cứu và đề xuất cơ chế ưu tiên, ưu đãi phát triển năng lượng bền vững. Hiện nay, đầu tư toàn cầu vào lĩnh vực năng lượng dự kiến đạt 3.300 tỷ USD năm 2025, trong đó 2.200 tỷ USD dành cho năng lượng sạch - song phần lớn nguồn vốn vẫn tập trung ở các nền kinh tế phát triển, khiến các quốc gia đang phát triển như Việt Nam gặp khó trong huy động vốn.

TS. Thủy nhấn mạnh: “Giải pháp quan trọng nhất là xây dựng các cơ chế tài chính xanh hiệu quả, giúp giảm rủi ro và chi phí đầu tư ban đầu, tạo điều kiện cho khu vực tư nhân tham gia mạnh mẽ hơn".

TS. Nguyễn Ngọc Thủy, đại diện UNOPS/ETP trao đổi tại hội thảo (Ảnh: MOF)

Tại hội thảo, đại diện Vụ Tài chính - Kinh tế ngành khẳng định, quá trình tái cơ cấu kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng xanh đang tạo chuyển biến tích cực trong ngành năng lượng. Tỷ trọng điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối đã tăng từ 4,9% năm 2020 lên 15% năm 2025, góp phần định hình hệ thống năng lượng tái tạo vững chắc.

Cùng với đó, Việt Nam đang tập trung vào 4 trụ cột chiến lược để thúc đẩy hạ tầng năng lượng bền vững: Xây dựng cơ chế tài chính linh hoạt, tạo điều kiện chuyển giao công nghệ xanh; Lồng ghép mục tiêu phát thải thấp vào chính sách tài khóa, đầu tư và công nghiệp; Đa dạng hóa nguồn vốn qua trái phiếu xanh, ngân hàng thương mại và dòng vốn FDI xanh; Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phù hợp với nền kinh tế carbon thấp.

Tuy nhiên, các đại biểu cũng thẳng thắn nhìn nhận, hạ tầng năng lượng Việt Nam còn thiếu đồng bộ, hiệu suất thấp, trong khi nhu cầu năng lượng tăng nhanh và mục tiêu phát thải ròng bằng 0 đặt ra nhiều thách thức.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Năng lượng Việt Nam, cho rằng nhờ hàng loạt chính sách mới - từ Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia, Quy hoạch điện VIII đến Luật Điện lực sửa đổi, hạ tầng năng lượng đã được nâng cấp, hiện đại hóa từng bước. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu an ninh năng lượng lâu dài, Việt Nam cần đẩy nhanh tiến độ dự án, gỡ nút thắt giá điện và cơ chế thị trường, bảo đảm chi phí - cung cầu phản ánh đúng thực tế, khuyến khích đầu tư tư nhân và áp dụng rộng rãi mô hình đối tác công - tư (PPP).

Hạ tầng điện sạch là công cụ quan trọng để xanh hóa ngành năng lượng.

Theo GS.TS Nguyễn Văn Phú, Trường Đại học Paris Nanterre, để vừa tăng trưởng kinh tế vừa giảm phát thải CO₂, Việt Nam cần chú trọng đổi mới sáng tạo, minh bạch dữ liệu dự án, phát triển khu vực tư nhân, đồng thời đào tạo lại lao động cho ngành năng lượng tái tạo.

Đại diện cộng đồng doanh nghiệp, ông John Rokhold, Trưởng nhóm công tác Điện và Năng lượng - Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam, nhận định Việt Nam đang chuyển giai đoạn từ hoạch định sang thực thi chính sách năng lượng, trong đó hạ tầng điện sạch, linh hoạt và liên tục là nền tảng cho chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo và công nghiệp công nghệ cao.

Ông Nguyễn Anh Dũng, chuyên gia năng lượng của Quỹ Châu Á, bổ sung rằng dù áp dụng bất kỳ phương thức giá điện nào, điều quan trọng nhất vẫn là hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người tiêu dùng cuối cùng, để hệ thống vận hành minh bạch, ổn định.

Các chuyên gia thống nhất rằng chuyển dịch năng lượng không chỉ là vấn đề công nghệ, mà là một quá trình kinh tế - xã hội toàn diện. Muốn thành công, Việt Nam cần khung chính sách tài chính bền vững, thu hút vốn tư nhân và bảo đảm công bằng năng lượng.

Sự phối hợp giữa Nhà nước - doanh nghiệp - cộng đồng quốc tế sẽ là động lực giúp Việt Nam xây dựng hạ tầng năng lượng hiện đại, giảm phát thải và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, tiến nhanh hơn trên hành trình xanh hóa nền kinh tế và phát triển bền vững.

Diệu Phương

Nguồn PetroTimes : https://petrotimes.vn/uu-tien-phat-trien-ha-tang-nang-luong-ben-vung-phuc-vu-chuyen-doi-xanh-va-tang-truong-dai-han-733814.html