Hình minh họa
AFP cho biết ngày 10/1, Mỹ đã áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt nhất từ trước đến nay đối với các nhà khai thác dầu và tàu chở dầu của Nga nhằm cắt giảm doanh thu của nhà xuất khẩu dầu lớn thứ hai thế giới, vốn được sử dụng để tài trợ cho cuộc chiến ở Ukraine.
Nhiều tàu bị nhắm mục tiêu mới thuộc "hạm đội tàu bí mật" đã được sử dụng để vận chuyển dầu tới Ấn Độ và Trung Quốc – hai quốc gia được hưởng lợi từ việc nhập khẩu dầu giá rẻ của Nga sau khi châu Âu cấm các sản phẩm này kể từ khi xung đột Moscow – Ukraine bùng nổ.
Natalia Losada, nhà phân tích tại Energy Aspects, cho CNN biết: "Biên lợi nhuận dầu diesel tăng sau thông tin về các lệnh trừng phạt, và chúng tôi dự báo sẽ có sự gián đoạn đáng kể đối với xuất khẩu dầu diesel của Nga”. Bà cho rằng xuất khẩu dầu diesel của Gazprom và Surgutneftegas đang gặp nhiều rủi ro.
Hợp đồng dầu diesel tiêu chuẩn châu Âu cho kỳ hạn 6 tháng đã ghi nhận mức chênh lệch so với kỳ hạn 1 tháng ở mức cao nhất trong 10 tháng qua. Theo dữ liệu của LSEG, giá mỗi tấn dầu diesel đã tăng lên 50,25 USD vào thứ Năm tuần này.
Cung dầu diesel thắt chặt
Thị trường dầu diesel hiện đang trong tình trạng "backwardation", nghĩa là giá hợp đồng giao ngay cao hơn hợp đồng kỳ hạn – dấu hiệu cho thấy nguồn cung khan hiếm.
Vào thứ Năm tuần này, lợi nhuận lọc dầu diesel đạt mức cao nhất trong hơn 5 tháng qua, ở mức 20 USD/thùng. Thời tiết lạnh ở Bắc bán cầu cũng hỗ trợ thị trường dầu diesel.
Tại châu Á, lợi nhuận lọc dầu diesel tăng 8% lên 17 USD/thùng vào thứ Hai tuần này – mức tăng lớn nhất kể từ tháng 9, nhưng sau đó giảm xuống 16,50 USD vào thứ Năm.
Giá dầu diesel kỳ hạn tại Mỹ tăng hơn 5% vào sáng ngày 10/1, mức tăng trong ngày lớn nhất kể từ tháng 10. Đến thứ Năm tuần này, giá dầu diesel kỳ hạn tháng gần nhất đã đạt mức cao nhất trong 6 tháng qua, ở mức 111 USD/thùng.
Hai nguồn tin tại Singapore cho biết các nhà giao dịch và nhà máy lọc dầu đã tính toán giá dầu thô cao hơn vào chi phí nhiên liệu và lọc dầu, nhưng dòng chảy dầu diesel giảm từ Nga có thể không tác động trực tiếp đến thị trường châu Á.
Tuy nhiên, một nguồn tin khác cho biết lợi nhuận lọc dầu tại các nhà máy phức hợp châu Á đã bị suy yếu vì giá dầu thô tăng nhanh hơn giá sản phẩm tinh chế.
Tác động toàn cầu
Để bù đắp nguồn cung thiếu hụt, châu Âu – từng là khách hàng lớn nhất của dầu diesel Nga trước các lệnh trừng phạt năm 2022 – đã chuyển sang nhập khẩu từ Ấn Độ, Trung Đông và Mỹ.
James Noel Beswick, nhà phân tích tại Sparta Commodities, cho biết mặc dù hầu hết các tàu bị trừng phạt chủ yếu vận chuyển dầu thô và dầu nhiên liệu thay vì dầu diesel, nhưng lệnh trừng phạt có thể ảnh hưởng đến hoạt động lọc dầu tại Ấn Độ và Trung Quốc, làm giảm sản lượng diesel và xuất khẩu sang châu Âu.
Nếu nguồn cung dầu diesel của Nga bị gián đoạn đáng kể, Thổ Nhĩ Kỳ và Brazil có thể phải tìm nguồn cung thay thế từ Mỹ hoặc các quốc gia Trung Đông, dẫn đến cạnh tranh nhiều hơn đối với người mua châu Âu.
Các nhà phân tích dự báo thị trường sẽ dần thích nghi với các lệnh trừng phạt mới. Eugene Lindell, nhà phân tích tại FGE Energy, nhận định: "Chúng tôi không kỳ vọng sẽ thấy những thay đổi lớn trong dòng chảy sản phẩm của Nga, vì cùng một khối lượng dầu có thể được vận chuyển tới điểm đến bằng các tàu không bị trừng phạt”.
Nh.Thạch
AFP