Vì sao Trung Quốc nhắm vào nông sản Mỹ trong cuộc chiến thuế quan?

19 giờ trướcBài gốc

Đậu nành là mặt hàng nông sản lớn nhất của Mỹ xuất khẩu vào Trung Quốc, với kim ngạch đạt gần 13 tỷ USD trong năm 2024 - Ảnh: Getty Images

Ngày 10/3, thuế quan của Trung Quốc với một loạt mặt hàng nông sản Mỹ chính thức có hiệu lực. Đây là biện pháp trả đũa mới nhất của Bắc Kinh sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế quan bổ sung 20% với hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ.

Theo đó, thuế quan nông sản từ 10-15% của Trung Quốc được áp dụng với một loạt mặt hàng gồm ngũ cốc, bông, nông sản tươi, thịt gà và thịt bò... nhập khẩu từ Mỹ.

Trong một diễn biến khác, hôm thứ Bảy (8/3) tuần trước, Bắc Kinh áp thuế quan với một loạt nông sản nhập khẩu từ Canada, có hiệu lực từ ngày 20/3 để trả đũa việc quốc gia Bắc Mỹ áp thuế quan với xe điện và nhôm thép Trung Quốc từ tháng 10 năm ngoái.

Việc đảm bảo an ninh lương thực cho 1,4 tỷ dân luôn là một mục tiêu hàng đầu của nhà chức trách Trung Quốc. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi vì sao Bắc Kinh lại nhắm vào nông sản trong cuộc chiến thương mại.

Theo các nhà phân tích, việc Trung Quốc sẵn sàng sử dụng thuế quan đánh vào thực phẩm để trả đũa Mỹ - một trong những nhà cung cấp nông sản lớn nhất của nước này - cho thấy Bắc Kinh đã thành công trong việc nâng cao khả năng tự chủ về nông nghiệp.

Bên cạnh đó, hành động này cũng cho thấy nhu cầu thực phẩm giảm sút tại đất nước tỷ dân do kinh tế ảm đạm. Nền kinh tế phục hồi ì ạch sau đại dịch Covid-19 của Trung Quốc trên thực tế có một điểm sáng hiếm hoi, đó là dư cung thực phẩm.

Nhà chức trách nước này đang cấp bách giải quyết vấn đề thừa cung trong nước. Giá lúa mì tại Trung Quốc hiện đang ở mức thấp nhất trong vòng 5 năm trở lại, trong khi nhập khẩu ngô giảm mạnh. Theo dữ liệu mới công bố ngày 9/3, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Trung Quốc giảm lần đầu tiên sau hơn 1 năm do giá thực phẩm giảm sâu.

Theo hãng tin Bloomberg, Bắc Kinh đã có nhiều biện pháp để bảo vệ nông dân như yêu cầu các doanh nghiệp hạn chế nhập khẩu ngũ cốc, gồm lúa mì và lúa miến, đồng thời tạm dừng nhập khẩu đậu nành.

Giới phân tích cho rằng việc Bắc Kinh đẩy mạnh các cuộc điều tra thương mại và áp thuế những tháng gần đây - chủ yếu nhắm vào các mặt hàng từ hạt lấy dầu, dậu cho tới hải sản, thịt và sữa - cho thấy các nhà hoạch định chính sách nước này tương đối chủ động trong việc tạo ra các rào cản với hàng nhập khẩu.

Tất cả những điều này diễn ra trong bối cảnh sản lượng ngũ cốc trong nước của Trung Quốc cao kỷ lục và Bắc Kinh quyết tâm tận dụng giai đoạn thừa cung này để tăng dự trữ. Tại kỳ họp Quốc hội từ đầu tuần trước, Chính phủ Trung Quốc đã nâng mục tiêu sản xuất nông sản và ngân sách cho việc tích trữ lương thực.

Cùng với đó, trong hoạt động chăn nuôi ở Trung Quốc, các kỹ thuật mới như giảm tỷ trọng đậu nành trong khẩu phần ăn của gia súc, cũng đang được đẩy mạnh. Việc này nhằm giảm nguy cơ bị ảnh hưởng tới hoạt động chăn nuôi trong nước trước những biến động về nguồn cung đậu nành nhập khẩu.

Đậu nành là mặt hàng nông sản lớn nhất của Mỹ xuất khẩu vào Trung Quốc, với kim ngạch đạt gần 13 tỷ USD trong năm 2024. Sau cuộc chiến thương mại trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, Bắc Kinh đã chuyển sang nhập khẩu nhiều hơn từ các nước như Brazil. Quốc gia Nam Mỹ này dự kiến sẽ vẫn cung cấp một phần lớn đậu nành của Trung Quốc ít nhất tới quý 4 năm nay.

Tất nhiên, Trung Quốc đang nỗ lực vực dậy tăng trưởng kinh tế và một trong những biện pháp quan trọng nhất là khuyến khích người tiêu dùng nước này chi tiêu nhiều hơn. Các biện pháp kích thích của Chính phủ Trung Quốc có thể khiến giá thực phẩm tăng và lập trường với hàng nhập khẩu thay đổi. Tác động của các hiện tượng thời tiết cực đoan với mùa màng cũng sẽ là một nhân tố quan trọng cần tính đến.

Nhưng ở thời điểm hiện tại, trong cuộc chiến thương mại với Mỹ, với việc nhắm vào nông sản của nước này, Trung Quốc đang tận dụng một công cụ có thể tạo ra tác động lớn với chi phí thấp.

Mặt khác, về chính trị, động thái áp thuế quan với nông sản của Bắc Kinh có thể khiến Đảng Cộng hòa và ông Trump mất lòng cử tri tại các bang có nhiều hoạt động nông nghiệp - cũng là những bang quan trọng giúp ông giành chiến thắng trong hai lần tranh cử tổng thống. Điều này có thể làm gia tăng áp lực với chính phủ Mỹ trong bối cảnh các biện pháp thuế quan dồn dập vừa qua của ông Trump làm xáo trộn thị trường tài chính, kéo tụt niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp trong nước.

Trang Linh

Nguồn VnEconomy : https://vneconomy.vn/vi-sao-trung-quoc-nham-vao-nong-san-my-trong-cuoc-chien-thue-quan.htm