Vài năm trước, ô tô động cơ xăng giá rẻ (xe gầm thấp hạng A) luôn là sự lựa chọn hàng đầu tại Việt Nam nhờ giá cả phải chăng, kích thước nhỏ gọn, linh hoạt trong việc di chuyển ở nội đô.
Mất sức hút, số lượng các mẫu xe hạng A cũng thưa dần.
Nhưng ba năm trở lại đây, phân khúc này chứng kiến sự sụt giảm nhanh chóng cả về mẫu mã lẫn doanh số.
Trong giai đoạn 2020 - 2021, doanh số xe hạng A đạt mức kỷ lục với hơn 45.000 chiếc/ năm, chủ yếu nhờ vào các mẫu ô tô như Hyundai Grand i10, Kia Morning, Toyota Wigo và đặc biệt là sự xuất hiện của VinFast Fadil.
Tuy nhiên, sang đến 2022, xe gầm cao cỡ nhỏ bắt đầu vượt mặt xe hạng A. Doanh số xe hạng A giảm mạnh từ 45.126 xe (2021) xuống còn 27.849 xe (2022). Trong khi xe gầm cao cỡ nhỏ tăng mạnh cùng kỳ.
Các mẫu SUV cỡ B như Hyundai Creta, Kia Seltos và Toyota Corolla Cross đang ngày càng được ưa chuộng nhờ vào không gian rộng rãi, tính năng vượt trội và gầm cao, mang đến cảm giác an toàn cho người lái, đặc biệt khi di chuyển trên các tuyến đường khó khăn.
Mặc dù giá của xe gầm cao cỡ nhỏ chỉ cao hơn một chút so với xe hạng A, nhưng những mẫu xe này lại đáp ứng tốt hơn nhu cầu di chuyển đa dạng của người tiêu dùng, đặc biệt ở các khu vực tỉnh lẻ và nông thôn.
Bên cạnh đó, sự nổi lên mạnh mẽ của xe điện như VinFast VF5 và VF3 càng đẩy nhanh sự suy giảm của phân khúc xe hạng A. Dù có kích thước tương đương nhưng xe thuần điện lại có nhiều ưu điểm vượt trội về chi phí sử dụng, bảo dưỡng và không phát sinh chi phí nhiên liệu cùng với thiết kế mới mẻ, khả năng tùy biến cao về mặt hình thức cũng như cấu hình trải nghiệm.
Ngoài ra, với chính sách bảo hành và hậu mãi hấp dẫn, xe điện ngày càng trở thành lựa chọn lý tưởng cho khách hàng. Doanh số bán của VinFast VF5 và VinFast VF3 chỉ trong tháng 10 đã đạt gần 8.000 chiếc, vượt qua tổng doanh số của các mẫu Kia Morning, Hyundai i10 và Toyota Wigo cộng lại, chứng tỏ xe điện đang thay thế dần xe hạng A trên thị trường.
Từ tình hình thị trường, có thể nói lý do chính của sự thay đổi "chóng mặt" này xuất phát từ việc xe gầm cao cỡ nhỏ lên ngôi. Thêm vào đó việc ô tô điện phát triển như vũ bão.
Ngoài ra, một yếu tố quan trọng khác khiến xe hạng A mất dần thị phần là sự thay đổi trong nhu cầu của người tiêu dùng. Trước đây, xe hạng A được ưa chuộng nhờ giá cả phải chăng và tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, với không gian nhỏ hẹp và thiết kế cũ kỹ, những mẫu xe này không còn phù hợp với các gia đình hay khách hàng cần xe cho những chuyến đi dài. Các mẫu hạng B như Toyota Vios, Honda City và Hyundai Accent dù có giá cao hơn, nhưng lại cung cấp không gian rộng rãi và thiết kế hiện đại hơn, khiến xe hạng A trở nên kém hấp dẫn hơn.
Bên cạnh đó, nhiều khách hàng sử dụng xe cho mục đích dịch vụ (như taxi hay xe công nghệ) cũng chuyển sang lựa chọn các mẫu xe sedan hạng B thay vì xe hạng A, bởi không gian thoải mái và khả năng di chuyển ổn định hơn.
Thị trường ô tô Việt Nam đang thay đổi nhanh chóng, với sự chuyển hướng từ xe xăng sang xe điện, từ xe nhỏ gọn sang xe gầm cao. Tương lai của xe cỡ nhỏ hạng A đang trở nên mờ mịt hơn bao giờ hết.
Nếu không có sự cải tiến lớn về thiết kế, công nghệ và giá trị gia tăng, phân khúc này khó có thể duy trì được thị phần của mình trong tương lai. Dù vẫn có thể giữ được một thị phần nhỏ từ khách hàng mua xe lần đầu hoặc sử dụng cho mục đích dịch vụ, nhưng với sự chuyển dịch mạnh mẽ của thị trường, xe hạng A có thể sẽ dần "biến mất" nếu không có sự thay đổi đáng kể.
Quang AnhChuyên gia phân tích thị trường ô tô -