Trước đó ba ngày, con gái chị là cháu C.K.E (13 tuổi) bị đau bụng. Qua giới thiệu của người thân, chị đưa con đến MEDLATEC Gò Vấp để thăm khám. Tại đây, bác sỹ CKI Bùi Thị Cẩm Bình, chuyên khoa Nội - Tim mạch, phụ trách chuyên môn của phòng khám đã chẩn đoán cháu bị viêm manh tràng qua hình ảnh siêu âm và kê toa điều trị.
Ảnh minh họa. Ảnh không liên quan nội dung bài viết.
Ấn tượng với cách làm việc chuyên nghiệp và tận tâm của bác sỹ Bình, hôm sau chị K. quay lại để kiểm tra sức khỏe cho chính mình. Dù đã từng khám ở Mỹ, chị chỉ đăng ký thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như siêu âm tuyến giáp, siêu âm vú, ổ bụng, điện tim và chụp X-quang tim phổi.
Kết quả siêu âm phát hiện chị có một nhân đặc ở thùy phải tuyến giáp, kích thước 7,5mm. Nhân không tăng sinh mạch máu, không vôi hóa. Đây là những dấu hiệu thường liên quan đến ung thư. Tuy nhiên, theo hệ thống phân loại TIRADS, đây là nhân thuộc nhóm 4, mức độ nghi ngờ ác tính trung bình.
Dựa trên kết quả này, bác sỹ Bình khuyến nghị chị thực hiện kỹ thuật chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA) để xác định chính xác bản chất khối u. Ban đầu, do không có triệu chứng và chuẩn bị bay về Mỹ, chị từ chối thực hiện thủ thuật.
Tuy nhiên, sau khi được bác sỹ Bình giải thích kỹ lưỡng về nguy cơ bỏ sót ung thư nếu không làm FNA, đồng thời cam kết sẽ gửi kết quả sau khi chị về Mỹ, chị K. đã đồng ý thực hiện.
Dưới hướng dẫn siêu âm, bác sỹ thực hiện FNA tại khoa Giải phẫu bệnh. Mẫu tế bào thu được cho thấy các đặc điểm điển hình của ung thư tuyến giáp thể nhú gồm nhân sáng, nhân khía, sắp xếp dạng nhú và có thể vùi trong nhân. Kết luận cuối cùng: Carcinoma tuyến giáp thể nhú, nhóm VI theo hệ thống Bethesda.
Chị K. chính thức được chẩn đoán mắc ung thư tuyến giáp dạng nhú, một thể ung thư phổ biến nhất trong các bệnh lý tuyến giáp, chiếm khoảng 80 - 85% ca bệnh.
Theo bác sỹ Bình, ung thư tuyến giáp là căn bệnh âm thầm, thường không có biểu hiện rõ ràng ở giai đoạn đầu. Nếu không siêu âm kỹ hoặc không đánh giá đúng mức độ nguy cơ, các nhân nhỏ dễ bị bỏ qua.
“Với các trường hợp thuộc TIRADS 4, dù nhân chỉ 7 - 8 mm, bác sỹ vẫn cần cân nhắc thực hiện FNA. Không thể đợi đến khi nhân lớn, có dấu hiệu ác tính rõ ràng mới xử lý. Việc cá thể hóa điều trị là nguyên tắc bắt buộc”, bác sỹ Bình chia sẻ.
Thông thường, FNA được chỉ định nếu nhân thuộc TIRADS 4 và kích thước trên 1,5 cm; nhân nhỏ hơn 1 cm nhưng có đặc điểm nghi ngờ trên siêu âm.
Tuy nhiên, quyết định có thực hiện FNA hay không phải dựa trên kinh nghiệm, đánh giá tổng thể, và sự thận trọng trong từng trường hợp.
Thực tế, bác sỹ Bình từng gặp một bệnh nhân có nhân tuyến giáp được phân loại TIRADS 5, mức độ nghi ngờ cao nhất. Bệnh nhân này chủ quan không làm FNA, đến một năm sau mới quay lại kiểm tra.
Khi ấy, kết quả xác định là ung thư tuyến giáp thể nhú. Đáng tiếc, bệnh đã di căn đến hạch nhóm 6, vùng sát động mạch chủ. Bệnh nhân buộc phải phẫu thuật, xạ trị và điều trị bổ sung phức tạp hơn rất nhiều.
Từ kinh nghiệm điều trị nhiều năm, bác sỹ Bình nhấn mạnh, không ai có thể sống hòa bình với một khối ung thư trong người. Càng phát hiện sớm, tiên lượng càng tốt và điều trị càng nhẹ nhàng. Nếu chậm trễ, ung thư có thể xâm lấn, di căn, khiến người bệnh phải chịu nhiều can thiệp nặng nề.
Với các bệnh lý tuyến giáp, đặc biệt là ung thư thể nhú, việc thăm khám định kỳ, siêu âm đúng kỹ thuật và đánh giá nhân giáp theo hệ thống TIRADS là yếu tố quyết định giúp phát hiện sớm.
Sau khi phát hiện nhân giáp, người bệnh cần có chiến lược theo dõi chặt chẽ gồm siêu âm định kỳ, FNA khi cần thiết, giải phẫu bệnh nếu nghi ngờ và can thiệp điều trị kịp thời nếu xác định ung thư.
Bác sỹ cũng khuyến cáo người dân không nên chủ quan khi xuất hiện các triệu chứng bất thường như: khối u vùng cổ, cảm giác nghẹn, khó nuốt, khàn tiếng kéo dài, tức cổ, sụt cân không rõ nguyên nhân… Đây có thể là những dấu hiệu sớm của bệnh lý tuyến giáp cần được tầm soát.
D.Ngân