Thu hút 312 tỷ USD vốn FDI vào năm 2027
Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, Đông Nam Á (ASEAN) được đánh giá là điểm nóng thu hút vốn đầu tư toàn cầu, với dòng vốn FDI đạt mức cao kỷ lục 230 tỷ USD trong năm 2023, phần lớn vốn FDI vào khu vực ASEAN tập trung ở lĩnh vực sản xuất, đặc biệt là mảng xe điện và điện tử.
Việt Nam là điểm đến FDI hấp dẫn của khu vực ASEAN. Ảnh minh họa
Năm 2027, theo dự báo của GS. TSKH. Nguyễn Mại – Chủ tịch danh dự Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, khu vực ASEAN sẽ thu hút khoảng 312 tỷ USD. Đặc biệt, với mức tiêu dùng, xuất khẩu và lực lượng lao động trẻ không ngừng tăng trưởng, ASEAN đang trên đà trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới vào năm 2030.
Chia sẻ tại hội thảo “Gỡ bỏ rào cản phi thuế quan vì thịnh vượng chung ASEAN” diễn ra mới đây, các chuyên gia kinh tế thừa nhận, sức hút đặc biệt của khu vực ASEAN với dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Theo đó, bên cạnh lợi thế về địa lý, chính sách thu hút đầu tư cởi mở của các quốc gia trong khu vực đã tạo sức hấp dẫn đối với dòng vốn ngoại.
Cụ thể, theo ông Đoàn Vũ Hoài Nam - Cộng sự cấp cao, Công ty Luật TNHH ASL - cho biết: ASEAN vẫn là điểm đến hấp dẫn đối với nhà đầu tư quốc tế nhờ vào sự năng động của nền kinh tế, dân số trẻ và các cam kết thương mại khu vực. Trong đó, năng lượng tái tạo là lĩnh vực hợp tác đầy tiềm năng. Ngoài ra, sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử và hạ tầng số đang kéo theo nhu cầu đầu tư mạnh vào fintech, trí tuệ nhân tạo và an ninh mạng.
Đặc biệt, trong khu vực ASEAN, Việt Nam đang nổi lên như điểm đến thu hút đầu tư hấp dẫn, điều này đã được chứng minh qua những con số. Cụ thể, theo GS.TSKH. Nguyễn Mại, làn sóng dịch chuyển của các doanh nghiệp Nhật Bản và Trung Quốc đầu tư sang các quốc gia ASEAN đang gia tăng rõ rệt, trong đó một số lượng lớn các dự án này đầu tư vào Việt Nam.
"Trong số 176 trường hợp dịch chuyển đầu tư từ Trung Quốc sang ASEAN thì có tới 90 trường hợp dịch chuyển sang Việt Nam. Ngoài ra, trong số 289 doanh nghiệp từ Nhật Bản đầu tư sang ASEAN thì có tới 106 doanh nghiệp đầu tư trực tiếp tại Việt Nam" - ông Nguyễn Mại chia sẻ.
Việt Nam vẫn là một trong những điểm đến thu hút FDI hàng đầu ở Đông Nam Á. Ảnh minh họa
Việt Nam - điểm đến FDI hàng đầu ASEAN
Theo ông Nguyễn Hoàng Việt, Trưởng phòng nghiên cứu cấp cao, B&Company, Việt Nam vẫn là một trong những điểm đến thu hút FDI hàng đầu ở Đông Nam Á, với dòng vốn mạnh mẽ được thúc đẩy bởi tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, chính sách thuận lợi và định vị chuỗi cung ứng chiến lược.
FDI đầu tư vào Việt Nam tập trung tại các thành phố lớn ở Đồng bằng sông Hồng như: Bắc Ninh, Hải Phòng, Hà Nội, Nghệ An và khu vực Đông Nam Bộ như: TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai - nơi chiếm ưu thế về số lượng các khu công nghiệp tại Việt Nam.
Về mặt công nghiệp, sản xuất vẫn là lĩnh vực chính thu hút các tập đoàn đa quốc gia như Amkor, LG và Foxconn. Các dự án sản xuất cũng ngày càng hấp dẫn trong các lĩnh vực như chất bán dẫn, sản xuất pin quang điện, điện tử và linh kiện ô tô. Ngoài ra, còn có sự chú ý ngày càng tăng đối với năng lượng sạch và công nghệ cao, báo hiệu sự thay đổi về chất lượng dòng vốn FDI của Việt Nam.
Cơ hội để thu hút vốn đầu tư của các quốc gia ASEAN rất lớn, tuy nhiên, đứng dưới góc nhìn của một hãng luật quốc tế tư vấn cho cả doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, ông Đoàn Vũ Hoài Nam cho biết: Khi ASEAN tiến tới hội nhập kinh tế sâu rộng hơn, các rào cản phi thuế quan (non-tariff barriers) đang nổi lên như những thách thức dai dẳng đối với cộng đồng doanh nghiệp trong khu vực. Các rào cản phi thuế quan không còn chỉ là gánh nặng hành chính, mà đã trở thành yếu tố chiến lược chi phối cách thức doanh nghiệp tổ chức đầu tư, thiết kế chuỗi cung ứng và mở rộng hoạt động.
Theo đó, để tăng sức hấp dẫn đầu tư vào ASEAN, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 46 vừa diễn ra ở Kuala Lumpur (Malaysia) vào tháng 5/2025, các nhà lãnh đạo ASEAN đã khẳng định lại định hướng chiến lược đến năm 2045, tập trung vào việc nâng cao khả năng liên kết kinh tế, thúc đẩy số hóa thủ tục hải quan và thương mại, giảm thiểu các rào cản phi thuế quan không cần thiết.
Còn tại Việt Nam, để tăng sức hấp dẫn FDI nói chung và FDI từ khu vực ASEAN nói riêng, Nghị quyết 50-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030 đặt mục tiêu, hoàn thiện thể chế, chính sách hợp tác đầu tư nước ngoài có tính cạnh tranh cao, hội nhập quốc tế; đáp ứng yêu cầu đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, bảo vệ môi trường, giải quyết tốt các vấn đề xã hội, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế. Khắc phục căn bản những hạn chế, bất cập đang tồn tại trong xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thực hiện thể chế, chính sách về hợp tác đầu tư nước ngoài.
Nghị quyết 50-NQ/TW của Bộ Chính trị đặt mục tiêu: Tạo lập môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh thuộc nhóm ASEAN 4 trước năm 2021, thuộc nhóm ASEAN 3 trước năm 2030.
Nguyễn Hòa