Việt Nam khẳng định vị thế xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới

3 giờ trướcBài gốc

Giá gạo xuất khẩu vẫn đứng top đầu thế giới

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong tháng 10/2025, Việt Nam ước xuất khẩu 421,1 nghìn tấn gạo, đạt giá trị 216,9 triệu USD. Lũy kế 10 tháng, tổng khối lượng xuất khẩu gạo đạt 7,2 triệu tấn, giá trị đạt 3,7 tỷ USD, giảm 6,5% về khối lượng và 23,8% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.

Xuất khẩu gạo 10 tháng năm 2025 thu về 3,7 tỷ USD. Ảnh minh họa

Giá gạo xuất khẩu bình quân 10 tháng đầu năm đạt 511 USD/tấn, giảm 18,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong các thị trường, Philippines vẫn là thị trường tiêu thụ lớn nhất với 41,4% thị phần, tiếp theo là Gana (12,3%) và Bờ Biển Ngà (11,3%).

So với cùng kỳ năm trước, xuất khẩu sang Philippines giảm 27,1%, trong khi Gana tăng 47,3%, Bờ Biển Ngà tăng 94,5%. Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất, Bangladesh tăng mạnh nhất với mức 155 lần, Malaysia giảm 53,3%.

Dù xuất khẩu giảm, gạo Việt vẫn đứng Top đầu thế giới. Giá gạo 5% tấm của Việt Nam, theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), dao động 415 - 430 USD/tấn, cao hơn Thái Lan (338 USD/tấn) và Ấn Độ (344 - 350 USD/tấn). Các thương nhân cho rằng, vụ thu hoạch nhỏ tại đồng bằng sông Cửu Long đang gây áp lực giảm giá.

Bước vào quý IV/2025, thị trường gạo thế giới vẫn đầy biến động, nhiều nước duy trì hạn chế nhập khẩu. Philippines, sau khi kết thúc lệnh ngừng nhập khẩu 60 ngày (31/10/2025), vẫn chưa đưa ra chính sách mới và có thể kéo dài thêm 15 - 30 ngày, đồng thời tăng thuế nhập khẩu từ 15% lên 35%. Philippines cũng có thể tạm ngưng nhập khẩu đến cuối năm 2025, mở lại vào tháng 1/2026, sau đó lại ngừng tiếp đến tháng 4/2026. Tuy nhiên, lượng gạo tồn kho của Philippines chỉ đủ dùng 30 ngày, và khả năng thiếu hụt từ tháng 12 do thời tiết diễn biến phức tạp, khiến sản lượng không đạt như dự báo.

Trong nước, tại các tỉnh miền Tây, mưa lớn và lũ thượng nguồn sông Cửu Long ảnh hưởng nhiều diện tích lúa, gây thiệt hại và có thể làm giảm sản lượng vụ Thu Đông. Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch VFA cho biết, dù Philippines ngừng nhập khẩu, Việt Nam vẫn xuất khẩu khoảng 500.000 tấn/tháng nhờ doanh nghiệp mở rộng thị trường và tăng cường xuất khẩu sang châu Phi.

Các doanh nghiệp dự báo, năm 2025 không chịu áp lực tiêu thụ lớn, một phần tồn kho nhỏ có thể kéo sang năm 2026, nhất là giai đoạn thu hoạch vụ Đông Xuân, vụ lúa lớn nhất. Đây sẽ là thời điểm áp lực tiêu thụ tăng, có thể ảnh hưởng đến giá.

Đa dạng hóa thị trường, chiến lược trọng tâm

Tổng Thư ký Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam, ông Lê Thanh Tùng, cho biết: “Trong bối cảnh xuất khẩu gạo nhiều biến động, việc đa dạng hóa thị trường và phát triển sản phẩm lúa gạo giảm phát thải là chiến lược quan trọng, giúp Việt Nam duy trì lợi thế cạnh tranh khi thị trường Philippines, Indonesia tăng cường tự chủ sản xuất”.

Theo ông Tùng, Việt Nam không phải mới mở rộng thị trường. Từ 5 - 7 năm trước, gạo Việt đã xuất khẩu đến khoảng 150 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, các thị trường trọng điểm gồm Philippines (khoảng 3 triệu tấn), Indonesia (khoảng 2 triệu tấn) và từng thời điểm Trung Quốc (khoảng 3 triệu tấn). Hiện nay, Việt Nam đang đẩy mạnh xuất khẩu sang các nước châu Phi, đồng thời tiếp cận thông tin và chính sách từ đối tác nhập khẩu, giúp doanh nghiệp linh hoạt, chủ động điều chỉnh chiến lược.

Cũng theo ông Tùng, hiện, gạo Việt có 2 lợi thế nổi bật giúp cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Thứ nhất, chất lượng gạo phù hợp với nhiều thị trường. Theo đó, gạo Việt Nam có đặc trưng hạt dài, trắng trong, mềm, thơm nhẹ, khác với các loại gạo đặc sản như Basmati, Hom Mali của Thái Lan hay Ấn Độ. Sản phẩm đáp ứng đa dạng khẩu vị của người tiêu dùng quốc tế.

Thứ hai, chu kỳ mùa vụ thuận lợi. Theo đó, Việt Nam có thể cung cấp gạo mới quanh năm, khác biệt so với các thị trường chỉ bán gạo tồn kho. Điều này giúp đảm bảo chất lượng tươi ngon và ổn định cho khách hàng.

Ngoài ra, năng suất cao giúp giảm chi phí sản xuất, nâng cao khả năng cạnh tranh về giá. Các đề án nông nghiệp đang triển khai còn tập trung kéo giá thành thấp hơn, đảm bảo lợi nhuận cho nông dân và doanh nghiệp, đồng thời duy trì sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Nhờ đó, Việt Nam tự tin tiếp cận nhiều thị trường, giữ vững uy tín về chất lượng, giá cả hợp lý và ổn định trong xuất khẩu.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cũng nhận định, dù gặp khó khăn do thị trường biến động và các rào cản nhập khẩu từ một số nước, Việt Nam vẫn duy trì xuất khẩu gạo khoảng 8 triệu tấn trong năm 2025, vượt Thái Lan và giữ vị trí thứ 2 thế giới. Chiến lược đa dạng hóa thị trường, nâng cao chất lượng, phát triển sản phẩm bền vững là yếu tố then chốt giúp ngành lúa gạo Việt Nam giữ vững vị thế và mở rộng giá trị xuất khẩu trong dài hạn.

Việc các doanh nghiệp xuất khẩu gạo chủ động đa dạng hóa thị trường, tiếp cận các kênh xuất khẩu mới và nâng cao giá trị sản phẩm là chiến lược trọng tâm giúp duy trì lợi thế cạnh tranh.

Nguyễn Hạnh

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/viet-nam-khang-dinh-vi-the-xuat-khau-gao-hang-dau-the-gioi-429589.html