Dự thảo Nghị quyết về thí điểm phát triển thị trường tài sản số, tiền số dự kiến được trình cấp có thẩm quyền ngay trong tháng 8-2025. Một trong những nội dung đáng chú ý là việc cho phép thành lập sàn giao dịch tài sản số đầu tiên tại Việt Nam.
Việt Nam thí điểm sàn giao dịch tài sản số
Theo số liệu từ CoinMarketCap, trên thế giới hiện có tới hơn 19 triệu loại tiền số trên toàn cầu, với tổng vốn hóa thị trường đạt khoảng 3.720 tỉ USD. Trong đó, Bitcoin chiếm ưu thế với mức vốn hóa khoảng 2.278 tỉ USD, tiếp theo là Ethereum, XRP, USDT, BNB...
Bitcoin hiện là loại tiền số chiếm ưu thế tuyệt đối với mức vốn hóa khoảng 2.278 tỉ USD
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, không phải tài sản số nào cũng phù hợp để đưa vào danh mục thí điểm.
Luật sư Đào Tiến Phong, Giám đốc điều hành Hãng luật Investpush, cho rằng Việt Nam cần bộ tiêu chí minh bạch và chặt chẽ để lựa chọn tài sản số được phép giao dịch. Các yếu tố nên cân nhắc bao gồm tính thanh khoản, mức độ phổ biến và tương tự quy trình niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán. "Ở giai đoạn đầu, nên tập trung vào những đồng tiền phổ biến, có vốn hóa lớn như Bitcoin, Ethereum. Những loại coin ít người giao dịch, đặc biệt là meme coin, tiềm ẩn nhiều rủi ro và chưa nên đưa vào danh mục" - ông Phong đề xuất.
Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc áp dụng quy trình xác minh danh tính (KYC) để phòng chống rửa tiền.
Một số ý kiến khác cho rằng để đưa một đồng coin vào giao dịch thử nghiệm, cần đảm bảo tiêu chí như: vốn hóa cao, cộng đồng người dùng lớn, và đã có lịch sử hoạt động ổn định ít nhất 5 năm.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng lưu ý về việc phân loại rõ tài sản số để tránh tình trạng nhà đầu tư nhầm lẫn, dẫn đến bị lợi dụng, "lùa gà".
Cảnh báo rủi ro với nhà đầu tư thiếu kiến thức
Một khảo sát từ Công ty truyền thông tài sản số Ivy tại Việt Nam cho thấy gần 50% nhà đầu tư có thu nhập dưới 500 USD/tháng bị thua lỗ khi tham gia thị trường tiền mã hóa. Không ít người còn nhầm lẫn giữa các loại tài sản, thậm chí đưa cả chứng khoán, vàng, bất động sản vào danh mục "tài sản số".
Một số phân tích ban đầu từ Viện Nghiên cứu Phát triển Công nghệ Ngân hàng (Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐHQG TP HCM) cho thấy dù Việt Nam đứng thứ hai thế giới về tỉ lệ người dân sở hữu tiền mã hóa (21,2%) nhưng vẫn tồn tại khoảng cách lớn giữa nhận thức chủ quan và kiến thức thực tế của nhà đầu tư.
Trước thực trạng này, các chuyên gia cho rằng song song với việc thí điểm thị trường, Việt Nam cần tăng cường giáo dục tài chính, nâng cao nhận thức đầu tư, từ đó giúp người dân đưa ra quyết định sáng suốt và hạn chế rủi ro, lừa đảo.
Lê Tỉnh