“Cơ hội vàng” để xây dựng Trung tâm Tài chính
Xây dựng và phát triển Trung tâm Tài chính không phải là nội dung mới trên thế giới, nhưng đối với Việt Nam đây là vấn đề mới và chưa có tiền lệ. Việt Nam xác định, việc xây dựng Trung tâm Tài chính là yêu cầu tất yếu, khách quan, là việc cần thiết phải làm đã được Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ cho ý kiến.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, Việt Nam đang đứng trước “Cơ hội vàng” để xây dựng Trung tâm Tài chính.
Trung tâm Tài chính sẽ giúp Việt Nam sẽ kết nối thị trường tài chính toàn cầu, thu hút các tổ chức tài chính nước ngoài, huy động thêm nguồn lực mới bên cạnh thúc đẩy nguồn lực hiện hữu. Tận dụng cơ hội dịch chuyển dòng vốn đầu tư quốc tế để phát triển kinh tế - xã hội.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, thế giới đang trải qua một kỷ nguyên nhiều biến động, cạnh tranh địa chính trị, biến đổi khí hậu, khủng hoảng chuỗi cung ứng, dịch bệnh, xung đột vũ trang, kinh tế phân mảnh. Bên cạnh đó là sự phát triển vượt bậc về khoa học công nghệ, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo AI, blockchain… khiến trật tự tài chính toàn cầu không ngừng dịch chuyển. Trong bối cảnh đó, các trung tâm tài chính toàn cầu cũng đang tái cấu trúc mạnh mẽ.
Tại châu Á, đã xuất hiện và hình thành các trung tâm tài chính mới như: Mumbai, Kuala Lumpur, Jakarta. Việt Nam – với vị trí địa chính trị quan trọng, kinh tế vĩ mô ổn định và môi trường đầu tư ngày càng cải thiện – đang đứng trước "cơ hội vàng" để tham gia và định vị vai trò, vị trí của mình trong chuỗi trung tâm tài chính toàn cầu.
Các chuyên gia thảo luận để xây dựng Trung tâm Tài chính Việt Nam mang tầm quốc tế.
Cụ thể, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, Việt Nam được ghi nhận là điểm sáng về tăng trưởng trong khu vực và trên thế giới. Năm 2024, GDP của Việt Nam đạt 7,09%, thuộc nhóm cao nhất khu vực và thế giới; kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát kiểm soát dưới 4%; xuất nhập khẩu đạt mức kỷ lục 786,29 tỷ USD; thu hút FDI hơn 38 tỷ USD – thuộc top 15 quốc gia hấp dẫn FDI nhất toàn cầu...
Bên cạnh đó, Việt Nam có một số lợi thế đặc thù để hình thành trung tâm tài chính, đó là: Vị trí chiến lược quốc tế giữa các con đường hàng hải từ Bắc xuống Nam, từ Đông sang Tây, tâm điểm của khu vực Đông Nam Á; múi giờ khác biệt với 21 trung tâm tài chính lớn nhất toàn cầu, thuận lợi thu hút dòng vốn nhàn rỗi trong thời gian nghỉ giao dịch; là một trong những thị trường dẫn đầu về tỷ lệ áp dụng các công nghệ tài chính tương lai.
Ngoài ra, những năm gần đây, Thành phố Hồ Chí Minh được đưa vào xếp hạng trong danh sách chính thức các trung tâm tài chính mới nổi toàn cầu; trong khi đó, thành phố Đà Nẵng cũng đang nổi lên là một trung tâm công nghệ – tài chính cấp vùng tiềm năng.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, việc xây dựng trung tâm tài chính không phải là nội dung mới trên thế giới nhưng đối với Việt Nam đây là vấn đề mới và chưa có tiền lệ. Việt Nam sẽ vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không nóng vội nhưng cũng không cầu toàn, để lỡ mất thời cơ.
“Với sự chỉ đạo quyết liệt, mạnh mẽ của Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự chung tay của các Bộ, ngành, địa phương, sự hợp tác của cộng đồng quốc tế và các doanh nghiệp, tôi tin tưởng rằng Việt Nam sẽ xây dựng thành công Trung tâm tài chính hiện đại và đẳng cấp quốc tế, đóng góp vào sự phát triển ổn định và bền vững của khu vực và toàn cầu”, Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.
Xây dựng Trung tâm Tài chính mang tính bản sắc riêng
Tại Hội nghị Xây dựng Trung tâm Tài chính tại Việt Nam do Bộ Tài chính tổ chức vào chiều 28/3, chia sẻ kinh nghiệm về phát triển Trung tâm tài chính trên thế giới, ông Andrew Oldland, Trưởng nhóm công tác về Trung tâm tài chính quốc tế, Tổ chức TheCityUk cho rằng, một trong những điều quan trọng là Việt Nam cần điều chỉnh mô hình xây dựng trung tâm tài chính cho phù hợp bối cảnh của mình. Nhóm nghiên cứu của ông đã giúp xây dựng các báo cáo như xây dựng cơ sở hạ tầng, thành lập cơ quan điều hành trung tâm tài chính, cần có cơ chế điều khiển các dòng tiền tự do... để thực hiện trung tâm tài chính ở Việt Nam.
Bên cạnh đó, nhóm công tác cũng đã giúp Việt Nam đánh giá được sự khác biệt của nền kinh tế Việt Nam các nền kinh tế đã thành lập trung tâm tài chính. Xác định rõ xu hướng đổi mới sáng tạo trong trung tâm tài chính, điểm khác biệt về xu hướng tài chính so với một số quốc gia đã hình thành trung tâm tài chính, thúc đẩy tài chính xanh.
Trong khi đó, ông Rich McClellan, Cố vấn cấp cao về phát triển Trung tâm tài chính, nguyên Giám đốc quốc gia Việt Nam của Viện Nghiên cứu Tony Blair cho rằng, Việt Nam cần tận dụng thế mạnh của Việt Nam khi xây dựng trung tâm tài chính như sự phát triển kinh tế, vị trí địa chính trị, kim ngạch thương mại tăng trưởng hàng năm...
Việt Nam sẽ xây dựng Trung tâm Tài chính mang bản sắc riêng. (Ảnh minh họa).
Trao đổi về định hướng của Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho rằng, việc xây dựng trung tâm tài chính ở Việt Nam cần có bản sắc riêng, khác với bất kỳ quốc gia nào.
“Chúng tôi đang tính đến việc nghiên cứu xây dựng một trung tâm tài chính quốc tế mang bản sắc riêng, tận dụng được lợi thế so sánh về kinh tế, xã hội và địa chính trị. Khác với mô hình truyền thống, chúng tôi ưu tiên ứng dụng công nghệ hiện đại ngay như fintech, blockchain, tài chính xanh”, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc chia sẻ.
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc, Việt Nam đã hội nhập kinh tế quốc tế mạnh mẽ, đã ký 17 FTA với các đối tác trên thế giới, đây là cơ hội để Việt Nam phát triển các loại hình tài chính đặc thù “trade finance”. Việt Nam cũng có điều kiện thuận lợi để xây dựng trung tâm tài chính dựa trên xuất khẩu hàng nông sản và các mặt hàng truyền thống; có thể xây dựng các sàn giao dịch hàng hóa dựa vào blockchain.
“Cần nghiên cứu để tạo sự khác biệt trung tâm tài chính của Việt Nam và cũng sẽ bổ trợ cho các trung tâm tài chính khác trong khu vực”, Thứ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh
Công Danh