Hội thảo khoa học quốc gia “Đột phá chiến lược về nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh mới”
Theo TS Vũ Thanh Mai, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Việt Nam đang đối mặt với sự thiếu hụt nghiêm trọng nguồn nhân lực có trình độ cao, nhất là trong các lĩnh vực mũi nhọn như: công nghệ cao, y tế thông minh, năng lượng tái tạo, bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Ông nhấn mạnh: “Tỷ lệ lao động đã qua đào tạo có bằng, chứng chỉ mới đạt 28,1%, năng suất lao động của Việt Nam chỉ bằng 59,6% của Thái Lan, 52,8% của Malaysia và chưa đến 20% so với Singapore. Đây là khoảng cách lớn cần sớm được thu hẹp bằng các giải pháp đột phá và đồng bộ”.
Hội thảo thu hút nhiều chuyên gia, nhà khoa học
Đồng quan điểm, GS-TS Vũ Văn Hiền, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng, điểm yếu hiện nay nằm ở chính sách thu hút và giữ chân nhân tài chưa đủ mạnh. Ông chỉ rõ: “Chúng ta đang rất yếu trong việc thu hút nhân tài, bởi chế độ đãi ngộ giữa khu vực Nhà nước và doanh nghiệp nước ngoài còn chênh lệch quá lớn. Cần có chính sách đột phá để không chỉ thu hút nhân lực chất lượng cao từ nước ngoài mà còn giữ được người tài trong nước”.
Từ góc nhìn của người làm công tác nghiên cứu và đào tạo, PGS-TS Vũ Trọng Lâm, Giám đốc, Tổng Biên tập Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, nhấn mạnh, trong bối cảnh chuyển đổi số đang được Đảng và Nhà nước đẩy mạnh, yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ và nhân lực khu vực công ngày càng cao. Ông cho rằng: “Cán bộ tham mưu không chỉ cần phẩm chất chính trị vững vàng, năng lực chuyên môn sâu, mà còn phải có tư duy chiến lược, khả năng thích ứng nhanh với biến động công nghệ và làm việc hiệu quả trong môi trường dữ liệu số hóa”. PGS-TS Vũ Trọng Lâm đề xuất việc xây dựng môi trường làm việc số tại các cơ quan Đảng, coi chuyển đổi số là công cụ nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện quy trình phối hợp, xử lý thông tin và kiến nghị chính sách.
Trong khi đó, PGS-TS Vũ Văn Phúc, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản cho rằng, phát triển nhân lực phải xuất phát từ nhu cầu thực tế của nền kinh tế, không chỉ dựa vào bằng cấp hay hình thức đào tạo. Ông đề xuất: “Phải có cơ chế đãi ngộ đặc biệt, ví dụ, một nhà khoa học hay chuyên gia giỏi cần được hưởng chế độ như thứ trưởng hoặc bộ trưởng, để họ toàn tâm cống hiến cho chuyên môn thay vì chạy theo con đường quan chức...”.
Các chuyên gia tại hội thảo thống nhất rằng, phát triển nhân lực chất lượng cao chính là “động lực của mọi động lực”, là nền tảng để thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển nhanh, bền vững. Nhiều ý kiến đề xuất, để khắc phục tình trạng thiếu hụt nhân lực chất lượng cao, Việt Nam cần sớm triển khai các nhóm giải pháp đột phá như: hoàn thiện hệ thống pháp luật và cơ chế đặc thù trong thu hút, trọng dụng, đãi ngộ nhân tài; đổi mới căn bản mô hình đào tạo, gắn kết giữa nhà trường - doanh nghiệp - viện nghiên cứu...
MAI AN