Virus nguy hiểm đe dọa nỗ lực hồi sinh quần thể vẹt 'Rio' ngoài tự nhiên

2 giờ trướcBài gốc

Vẹt xanh đuôi dài Spix Macaw. Ảnh: unesco.org

Vẹt Spix Macaw (tên khoa học Cyanopsitta spixii) là một trong những loài vẹt đặc hữu hiếm nhất thế giới, nổi bật với bộ lông xanh. Hình ảnh ấy đã trở nên quen thuộc với khán giả toàn cầu thông qua bộ phim hoạt hình Rio đình đám, trong đó chú vẹt Blu tinh nghịch – một cá thể Macaw Spix thuần hóa, không biết bay nhưng cực kỳ thông minh – đã chinh phục hàng triệu người xem. Trong phim, Blu tưởng rằng mình là hậu duệ cuối cùng của giống loài. Khi khám phá ra còn có một cô vẹt nữa giống mình, Blu cùng cô chủ Linda rời khỏi tổ ấm ở Minnesota (Mỹ) và tới Rio de Janeiro (Brazil), bắt đầu hành trình phiêu lưu để gìn giữ tương lai của giống loài này.

Ngoài đời thực, các nhà bảo tồn Brazil cũng theo đuổi một hành trình gian nan không kém. Trong những năm gần đây, các nhà khoa học đã triển khai một chiến dịch bảo tồn quy mô lớn nhằm hồi sinh quần thể loài vẹt xanh ngoài môi trường hoang dã thông qua chương trình tái thả về môi trường sống bán khô hạn ở miền Đông Bắc Brazil. Cơ quan bảo tồn ICMBio cho biết kể từ khi nhóm vẹt xanh Spix nuôi nhốt đầu tiên được đưa từ Đức về Brazil vào năm 2020, khoảng 20 cá thể đã được thả ra môi trường tự nhiên, trong đó chỉ 11 cá thể còn sống sót. Điều đáng lo ngại là cả 11 cá thể đều dương tính với circovirus.

Đáng chú ý là virus này đã lan đến trung tâm nhân giống ở bang Bahia, nơi có 21/90 cá thể nuôi nhốt cho kết quả dương tính.

Ngoài dịch bệnh, chương trình bảo tồn còn đối mặt với nhiều vấn đề do con người gây ra như nạn buôn bán trái phép khiến quần thể Spix suy giảm nghiêm trọng trước đây. Trong khi đó, xung đột giữa các tổ chức bảo tồn làm dự án thêm phức tạp. Trung tâm gây giống BlueSky – đối tác của Hiệp hội Bảo tồn Vẹt nguy cấp ACTP (Đức) - hiện nắm giữ 75% số vẹt xanh Spix đăng ký trên toàn cầu. Tuy nhiên, Brazil đã chấm dứt hợp tác với ACTP hồi năm 2024 sau khi tổ chức này tự ý bán 26 cá thể cho một sở thú tư nhân ở Ấn Độ.

Brazil nhiều lần cảnh báo tại các hội nghị các quốc gia thành viên Công ước chống buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) về những lỗ hổng pháp lý cho phép bán các cá thể sinh sản trong điều kiện nuôi nhốt, vốn góp phần làm tăng nhu cầu đối với loài chim cực kỳ nguy cấp này. Việc săn bắt phục vụ các nhà sưu tầm tư nhân từng góp phần dẫn đến tuyệt chủng ngoài tự nhiên của vẹt xanh Spix.

Từng được coi là biểu tượng của nỗ lực bảo tồn toàn cầu, loài vẹt xanh Spix nay lại đối mặt nguy cơ cao một lần nữa biến mất ngoài tự nhiên, đặt ra yêu cầu cấp bách về các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ, minh bạch và bền vững hơn.

Đức Việt (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/virus-nguy-hiem-de-doa-no-luc-hoi-sinh-quan-the-vet-rio-ngoai-tu-nhien-20251128135750210.htm