Chiều 26/11, phiên tòa xét xử sơ thẩm bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Xuyên Việt Oil (Công ty Xuyên Việt Oil) cùng 14 bị cáo khác tiếp tục với phần đối đáp của đại diện VKS.
Bị cáo Lê Đức Thọ.
Truy tố đúng người đúng tội
VKS cho rằng, theo quy định pháp luật, toàn bộ số tiền và quà mà bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh đã đưa cho bị cáo Lê Đức Thọ (cựu Bí thư Bến Tre) cần được tịch thu, sung vào ngân sách Nhà nước.
Các luật sư bào chữa cho rằng bị cáo Lê Đức Thọ không có thẩm quyền cá nhân trong việc phê duyệt hạn mức tín dụng và không có hành vi tác động trái pháp luật đến quyết định kéo dài hạn mức tại Vietinbank.
VKS nhận định, với tư cách là Chủ tịch Hội đồng Quản trị (HĐQT), bị cáo Lê Đức Thọ có thẩm quyền triệu tập, điều hành các cuộc họp của HĐQT để quyết định cấp hoặc gia hạn hạn mức tín dụng trên cơ sở đề nghị của Hội đồng tín dụng cấp cao. Trong các cuộc họp, bị cáo có quyền bỏ phiếu đồng ý hoặc không đồng ý kéo dài hạn mức tín dụng cho doanh nghiệp.
Luật sư bào chữa lập luận rằng, bị cáo Thọ không trực tiếp phê duyệt hay kéo dài hạn mức tín dụng cho Xuyên Việt Oil. Tuy nhiên, VKS phản bác hành vi vi phạm ở đây chính là việc bị cáo nhận tiền và đồng ý kéo dài thời hạn tín dụng theo đề nghị của bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh.
Trên thực tế, bị cáo Lê Đức Thọ đã bỏ phiếu đồng ý, đồng thời thay mặt HĐQT ký quyết định phê duyệt cấp hạn mức tín dụng và điều chỉnh thời gian duy trì tín dụng cho Xuyên Việt Oil.
"Hành vi nhận tiền và bỏ phiếu đồng ý kéo dài thời hạn tín dụng cho Xuyên Việt Oil theo đề nghị của bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh đã cấu thành tội Nhận hối lộ. Việc truy tố không phụ thuộc vào việc bị cáo có hay không có quyền hạn cá nhân trong việc cấp hạn mức tín dụng hay việc bỏ phiếu", VKS khẳng định.
Về nội dung luật sư bảo vệ bị cáo cho rằng một số lần bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh tặng quà cho bị cáo Lê Đức Thọ có mục đích không rõ ràng, khó phân định giữa quà mang tính chất tình cảm và quà nhằm thực hiện hành vi phạm tội.
Tuy nhiên, VKS dẫn lại lời khai trong biên bản hỏi cung của bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh, trong đó bị cáo này thừa nhận rằng mục đích đưa tiền và quà cho Lê Đức Thọ bao gồm: Xin cấp và gia hạn hạn mức tín dụng, chia sẻ lãi suất cấp tín dụng… Do vậy, VKS giữ nguyên quan điểm truy tố, khẳng định các hành vi của bị cáo Lê Đức Thọ đủ cơ sở pháp lý để cấu thành tội phạm.
Giữ nguyên quan điểm luận tội bị cáo Nguyễn Lộc An
Theo đại diện VKS, trong vụ án này, các bị cáo đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để nhận tiền và quà tặng, bất kể trước hay sau khi thực hiện hành vi trái pháp luật. Tất cả đều gắn liền với mục đích thỏa mãn lợi ích hoặc đáp ứng yêu cầu của người đưa hối lộ, cụ thể là bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh. Hành vi của các bị cáo đã đủ yếu tố cấu thành tội Nhận hối lộ theo Điều 354 Bộ luật Hình sự 2015.
Đại diện VKS đã dẫn chứng trường hợp bị cáo Nguyễn Lộc An, cựu Vụ phó Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương). Theo lời khai của bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh, ông An đã yêu cầu bà phải hợp thức hóa số liệu liên quan đến đại lý bán lẻ xăng dầu thuộc Công ty Xuyên Việt Oil.
Bị cáo Hạnh khai: "Ông An không kiểm tra trực tiếp nhưng yêu cầu tôi mua một chiếc đồng hồ hiệu Patek Philippe trị giá 80.000 USD vì ông thích mẫu đồng hồ này do mặt kính không bị xước".
Các bị cáo tại phiên tòa.
Cáo trạng cũng mô tả chi tiết các lần nhận hối lộ của bị cáo Nguyễn Lộc An. Cụ thể, ông An đã đồng ý cấp giấy phép kinh doanh xuất khẩu và nhập khẩu xăng dầu cho Công ty Xuyên Việt Oil dù công ty này chưa đủ điều kiện về hệ thống phân phối. Đổi lại, ông An yêu cầu chi "theo mặt bằng chung" từ 5-7 tỷ đồng.
Để hoàn thành thủ tục, bị cáo An yêu cầu bà Hạnh hợp thức hóa các điều kiện còn thiếu và nộp hồ sơ đề nghị cấp phép qua bộ phận một cửa của Bộ Công thương để ông trực tiếp xử lý. Trong quá trình đó, bị cáo Nguyễn Lộc An đã nhận tiền từ bị cáo Hạnh qua nhiều lần: Lần đầu: 50 triệu đồng, lần thứ hai: 100 triệu đồng, lần thứ ba: 250 triệu đồng.
Tới cuối tháng 7/2017, nhân chuyến công tác tại TP.HCM, bị cáo An được bị cáo Hạnh mời đến nhà dùng bữa tối "nhân dịp sinh nhật muộn" và tặng chiếc đồng hồ hiệu Patek Philippe. Tuy nhiên, tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Lộc An khai rằng chiếc đồng hồ này đã được ông bán lại với giá 23.000 USD (tương đương hơn 520 triệu đồng) vì "đồng hồ hay chết khi sử dụng".
Từ các hành vi nhận hối lộ và giúp đỡ bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh hợp thức hóa hồ sơ, đại diện VKS giữ nguyên quan điểm truy tố bị cáo Nguyễn Lộc An cùng các đồng phạm về tội Nhận hối lộ.
Đồng thời, VKS đề nghị HĐXX xem xét lại tình tiết giảm nhẹ "thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải" đã được ghi nhận đối với bị cáo An, trên cơ sở cân nhắc mức độ thành khẩn và thái độ ăn năn thực tế của bị cáo.
Đức Anh