Trao đổi với PV Báo Điện tử VTC News ngày 13/8, luật sư Lê Ngọc Luân, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết, bản thân đã xem thông tin vụ án “Gà lôi trắng” và thấy rằng anh Thái Khắc Thành (bị cáo trong vụ án) thuộc trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự.
Luật sư Lê Ngọc Luân, Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng bị cáo Thái Khắc Thành trong vụ án "Gà lôi trắng" cần được miễn trách nhiệm hình sự (Ảnh: NVCC)
Cụ thể, theo luật sư Luân, việc anh Thành bị khởi tố theo Điều 244 Bộ luật hình sự (BLHS) 2015, tức là hành vi “nuôi, nhốt, bán” động vật (gà lôi) thuộc danh mục động vật rừng nguy cấp, quý hiếm thuộc Nhóm IB là không có gì phải bàn cãi bởi trước ngày 1/7/2025 thì gà lôi trắng được xếp vào loại động vật thuộc nhóm IB (rất nguy cấp).
Tuy nhiên, ngày 24/6/2025 Bộ NN&MT đã ban hành Thông tư 27/2025 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, quy định gà lôi trắng không còn thuộc loài động vật nguy cấp, quý hiếm theo Nhóm IB mà thuộc IIB (giảm độ nguy cấp xuống thấp hơn).
Hành vi của anh Thành mua, nhân giống và bán các con gà lôi xảy ra trước thời điểm 1/7/2025 nên cơ quan điều tra, Viện kiểm sát (VKS) khởi tố là đúng, không oan.
Tuy nhiên, vụ án này lại được đưa ra xét xử và tuyên án vào ngày 8/8/2025 (sau 1/7/2025) nên VKS cần phải căn cứ Điều 29 BLHS để rút truy tố và ban hành quyết định miễn trách nhiệm hình sự.
Bởi Điều 29 BLHS đã quy định rất rõ việc người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự khi có một trong những căn cứ sau đây: “Khi tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa”.
“Đây là quy định bắt buộc áp dụng chứ không phải tùy nghi, nhận định theo quan điểm” – luật sư Luân nhấn mạnh.
Bị cáo Thái Khắc Thành (bên trái) bị tuyên 6 năm tù trong vụ án "Gà lôi trắng".
Cũng theo luật sư Luân, trong trường hợp VKS cấp sơ thẩm không rút lại cáo trạng truy tố thì tòa án cấp sơ thẩm phải áp dụng Điều 29 BLHS để miễn trách nhiệm hình sự và trả tự do ngay tại phiên tòa cho anh Thành vì kể từ ngày 1/7/2025, chính sách pháp luật đã thay đổi khi xác định gà lôi trắng không còn thuộc Danh mục động vật nguy cấp, quý hiếm dễ bị tuyệt chủng theo Danh mục IB được quy định tại Điều 244 BLHS 2015.
Ngoài ra, diễn biến hành vi, nguyên nhân, bối cảnh, hậu quả thiệt hại chưa xảy ra và hành vi của anh Thành không còn nguy hiểm cho xã hội nên việc cả VKS lẫn tòa án cấp sơ thẩm không nhận ra dẫn đến việc tuyên bản án 6 năm tù trái pháp luật đối với anh Thành.
Như tin đã đưa, ngày 12/8/2025, Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên Đỗ Mạnh Tăng có văn bản kiến nghị Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hưng Yên, đề nghị kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm vụ án hình sự sơ thẩm “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm”.
Trong Kiến nghị nêu rõ: Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên kiến nghị Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hưng Yên kháng nghị Bản án hình sự sơ thẩm số 35/2025/HSST ngày 08/8/2025 của Tòa án nhân dân khu vực 5 - Hưng Yên theo quy định của pháp luật, để Tòa án nhân dân tỉnh xem xét lại toàn bộ vụ án và bản án sơ thẩm.
Ngày 13/8/2025, tại Quyết định kháng nghị phúc thẩm số 09/QĐ-VKS, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hưng Yên đã kháng nghị toàn bộ bản án trên theo hướng đề nghị hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Cùng ngày, Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên đã ra Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với bị cáo Thái Khắc Thành từ Tạm giam sang Cấm đi khỏi nơi cư trú, chờ xét xử phúc thẩm lại toàn bộ vụ án theo quy định của pháp luật.
TIẾN THẮNG