Giờ đây, trong bối cảnh thế giới “diễn biến nhanh, phức tạp, nhiều vấn đề chưa có tiền lệ", Việt Nam đang đứng trước một bước ngoặt mới, một “kỷ nguyên phát triển mới", một “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc". Để hiện thực hóa khát vọng phát triển, các định hướng chiến lược chuẩn bị cho giai đoạn mới đang cho thấy một điểm mới nổi bật, một tư duy, đó là kiên định con đường “tự chủ, tự lực, tự cường” trên mọi lĩnh vực, làm nền tảng để tự hào vững bước tới tương lai.
Vững chắc từ những thành tựu
Niềm tin và niềm tự hào dân tộc không phải là một khái niệm trừu tượng mà nó được xây dựng từ chính những kết quả cụ thể mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được, đặc biệt là trong giai đoạn 5 năm 2021-2025 đầy biến động. Dù phải đối mặt với bối cảnh “khó khăn, thách thức nhiều hơn” dự báo, từ “đại dịch Covid-19” đến “xung đột vũ trang” và “cạnh tranh công nghệ ngày càng gay gắt", Việt Nam vẫn vững vàng trên con đường của mình.
Vững niềm tin - tự chủ, tự lực, tự cường, tự hào tiến vào kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc. Trong ảnh: Đội hình máy bay trực thăng hợp luyện trên bầu trời TP Hồ Chí Minh.
Như Đảng ta đã khẳng định, chúng ta đã “xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái nhanh” để “phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội". Nền tảng vĩ mô được giữ vững, “lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm”, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn 2021-2025 ước đạt 6,3%/năm, một mức cao so với khu vực và thế giới. Quy mô nền kinh tế tăng ấn tượng, từ 346,6 tỷ USD năm 2020 dự kiến lên trên 510 tỷ USD vào năm 2025, đưa Việt Nam xếp thứ 32 thế giới.
Quan trọng hơn, thành quả tăng trưởng đã được chia sẻ tới mọi người dân. GDP bình quân đầu người tăng từ 3.552 USD lên khoảng 5.000 USD, đưa thu nhập quốc dân tiệm cận mức thu nhập trung bình cao. Hàng loạt chính sách an sinh xã hội mang tính lịch sử được triển khai, như “miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông công lập", chương trình “cơ bản hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát” và “triển khai xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội”. Những thành tựu đó, cùng với chỉ số phát triển con người (HDI) và chỉ số hạnh phúc liên tục được cải thiện, chính là cơ sở vật chất vững chắc nhất cho niềm tin và niềm tự hào dân tộc.
Đột phá chiến lược trên tinh thần “tự chủ, tự lực, tự cường”
Bước vào kỷ nguyên phát triển mới, niềm tin và vị thế đã có cho phép Việt Nam tự tin thực hiện những đột phá chiến lược để “tự chủ, tự lực, tự cường", kiến tạo một mô hình phát triển bền vững và độc lập.
Thứ nhất, đó là “tự chủ” về thể chế thông qua một cuộc cách mạng trong tư duy quản lý. Các văn kiện mới xác định “đột phá của đột phá” chính là hoàn thiện thể chế. Tinh thần cốt lõi là dứt khoát “loại bỏ tư duy "không quản được thì cấm”, “từ bỏ tư duy 'không quản được thì cấm'” vốn là rào cản cho sáng tạo. Thay vào đó là tư duy “kiến tạo phát triển", “mở đường, khơi thông mọi nguồn lực", chuyển nhanh, chuyển mạnh từ quản lý sang quản trị để phát triển. Biểu hiện cụ thể chính là “cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị” và việc “tổ chức hoạt động chính quyền địa phương 2 cấp". Đây là bước đi “tự chủ” mang tính lịch sử, nhằm xây dựng một bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, có khả năng ban hành và thực thi các “khung khổ pháp lý... cho trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số” và ứng phó với các vấn đề mới của thời đại.
Thứ hai, đó là “tự lực” về công nghệ và kinh tế bằng cách giải phóng nội lực. Chiến lược mới xác định rõ mục tiêu “xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường". Trụ cột của sự tự lực này là làm chủ công nghệ. Nghị quyết số 57-NQ/TW đã mở đường cho “đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số", với mục tiêu “từng bước làm chủ một số công nghệ chiến lược” như AI, bán dẫn, song song với việc xây dựng “hạ tầng số” và “trung tâm dữ liệu lớn”. Để làm chủ công nghệ, phải làm chủ về đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng nhân tài. Một chiến lược “đột phá phát triển giáo dục và đào tạo” đang được khởi xướng, tập trung vào “đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nhân tài" qua Nghị quyết số 71-NQ/TW về phát triển đột phá giáo dục và đào tạo. Bên cạnh đó, điểm đột phá đặc biệt trong tinh thần “tự lực” là sự thay đổi vị thế của kinh tế tư nhân như Nghị quyết số 68-NQ/TW đã xác định “phát triển kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia” và là “lực lượng tiên phong". Nhà nước sẽ “giao, đặt hàng khu vực tư nhân tham gia vào các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học trọng điểm... nhiệm vụ quan trọng quốc gia, phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh". Đây là biểu hiện cao nhất của niềm tin và sự tự lực, huy động mọi nguồn lực dân tộc cho mục tiêu chung.
Thứ ba là “tự cường” về quốc phòng, an ninh trong bối cảnh mới. Trước các thách thức an ninh phi truyền thống, sự xuất hiện của “tác chiến không gian mạng” và các “hình thái chiến tranh mới", chiến lược “tự cường” tập trung vào hiện đại hóa toàn diện, là “xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại". Sự tự cường này không chỉ nằm ở khí tài, mà còn ở năng lực tự chủ công nghệ quốc phòng qua việc “xây dựng, phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh theo hướng... lưỡng dụng, hiện đại”, và một hợp phần quan trọng của an ninh hiện đại là “bảo đảm chủ quyền số quốc gia, chủ quyền AI quốc gia trên không gian mạng”.
Tầm nhìn tương lai - tự hào dân tộc trên con đường phồn vinh
Gần 40 năm Đổi mới đã cho chúng ta niềm tự hào về một chặng đường lịch sử. Giai đoạn phát triển tiếp theo, “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc" đòi hỏi một tầm vóc mới, một bản lĩnh mới. Tinh thần “tự chủ, tự lực, tự cường” chính là bản lĩnh đó. Đây là con đường để Việt Nam hiện thực hóa những mục tiêu đầy khát vọng, đó là đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, Việt Nam “là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao", với GDP bình quân đầu người đạt khoảng 8.500 USD. Đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập Nước, Việt Nam “trở thành nước phát triển, thu nhập cao".
Những thành tựu đã đạt được là nền tảng của “niềm tin" và tinh thần tự chủ, tự lực, tự cường là phương thức hành động của “kỷ nguyên mới", từ đó, mục tiêu một nước Việt Nam “phồn vinh, văn minh, hạnh phúc” chính là nguồn cội của “niềm tự hào” dân tộc, thôi thúc chúng ta vững bước tiến vào tương lai./.