Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc

4 giờ trướcBài gốc

Biển đảo Việt Nam dưới cánh máy bay. Ảnh: TTH

"Nơi anh đến là biển xa, nơi anh tới ngoài đảo xa… mang tình thương quê nhà" – lời hát trong ca khúc "Nơi đảo xa" của nhạc sĩ Thế Song không chỉ khắc họa hình ảnh người lính giữa trùng khơi, mà còn gợi lên một chân lý thiêng liêng: Tình yêu quê hương không chỉ nằm ở nơi ta sinh ra, mà còn trải dài theo từng bước chân đến những vùng đất xa xôi của Tổ quốc.

Bởi thế, câu nói: "Dù ở vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc" không chỉ là một khẳng định về địa lý, mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về trách nhiệm và tình yêu đối với từng vùng đất mang hình hài dấu chân của dân tộc.

"Vùng trời quê hương" là một hình ảnh mang nhiều tầng nghĩa, không chỉ bao gồm không gian địa lý, mà còn là những giá trị vật chất và tinh thần đã bồi đắp lên mỗi miền đất như lịch sử, văn hóa, phong tục, nhà cửa...

Còn hình ảnh "bầu trời Tổ quốc" lại là biểu tượng thiêng liêng cho non sông gấm vóc - nơi hội tụ máu xương của cha ông, là nơi sinh thành, dưỡng dục và cũng chính là nơi mỗi người con đất Việt này đều hướng về. Vậy nên, mỗi vùng trời quê hương nào cũng là một phần máu thịt không thể tách rời của Tổ quốc.

Bởi lẽ, mỗi vùng trời, mỗi tấc đất đều là thành quả của bao thế hệ cha ông đã dày công xây dựng, vun đắp và hy sinh để giữ gìn. Đó không chỉ là nơi để sống, để mưu sinh, để hạnh phúc, mà còn là chốn linh thiêng thấm đẫm bề dày lịch sử và văn hóa ngàn đời của dân tộc. Mỗi miền đất đều gắn liền với những huyền thoại và công tích lập quốc: như vùng đất Phú Thọ là mảnh đất lâu đời với tục thờ cúng các vua Hùng - gốc rễ tinh thần của người Việt, như xứ Huế mộng mơ in dấu triều đại vua chúa với điện đài lăng tẩm rêu phong, hay miền Tây Nam Bộ với con người chân chất giữa sông nước trữ tình.

Mỗi vùng đất đều kết tinh bản sắc riêng, và chính sự đa dạng ấy làm nên một Việt Nam thống nhất trong muôn hình muôn vẻ. Sẽ không thể có một đất nước trọn vẹn nếu đánh mất đi bất cứ phần lãnh thổ nào, cũng như không thể nói đến linh hồn dân tộc nếu xem nhẹ di sản lịch sử – văn hóa. Chính điều đó làm cho tình yêu đất nước không chỉ là tình cảm đối với một miền lãnh thổ, mà là sự nâng niu trân trọng dành cho từng hòn đá, dòng sông trên khắp dải đất này.

Tuy nhiên, trong thực tế, không ít người trẻ ngày nay lại giới hạn tình yêu quê hương chỉ ở nơi mình sinh ra, thờ ơ trước vẻ đẹp của những vùng đất khác, hay thậm chí còn phân biệt vùng miền trên các nền tảng mạng Internet, hoặc chỉ quan tâm đến những lợi ích riêng của bản thân mà quên đi trách nhiệm với cộng đồng và Tổ quốc. Đó là một biểu hiện đáng tiếc của sự lệch lạc trong nhận thức: khi yêu nước không được nuôi dưỡng bằng hiểu biết và lý tưởng thì tình yêu ấy dễ trở thành hời hợt, thụ động.

Và khi người ta chỉ yêu "một phần" của đất nước, thì làm sao có thể bảo vệ "toàn vẹn" non sông?

Ngày xưa, trong thời chiến, với người lính, không có khái niệm "xa quê", vì nơi nào giặc đến, nơi đó là quê hương máu thịt - "bầu trời Tổ quốc" mà họ sẵn sàng hy sinh để gìn giữ. Ngày nay, trong thời bình, tư tưởng ấy vẫn sống mãnh liệt - dẫu sóng dữ nhưng các kỹ sư và công nhân vẫn cố bám trụ ở Nhà giàn DK1 giữa Biển Đông. Hay nếu ai thường xuyên dùng mạng xã hội chắc hẳn cũng biết tác phẩm âm nhạc "Bắc Bling" của Hòa Minzy đã tôn vinh vẻ đẹp Kinh Bắc, hay Hoa hậu H'Hen Niê kiên trì lan tỏa bản sắc Ê-đê ở quê hương Đắk Lắk, nhiều nhà sáng tạo nội dung bằng hình ảnh, chữ viết đang miệt mài ghi lại văn hóa vùng miền để giới thiệu tới bạn bè quốc tế… Tất cả đều là minh chứng cho tinh thần gắn bó, trân quý từng vùng đất chính nơi mình sinh ra. Những hành động nhỏ nhưng thiết thực ấy đang góp phần lan tỏa tình yêu quê hương đất nước theo cách hiện đại và bền vững.

Tình yêu với từng tấc đất của quê hương không chỉ nằm ở cảm xúc, mà còn phải được thể hiện qua nhận thức và hành động cụ thể. Mỗi người cần hiểu rằng: mỗi vùng đất trên bản đồ Việt Nam đều là tài sản địa lý và văn hóa của dân tộc, nơi chúng ta có quyền thụ hưởng và phải có trách nhiệm bảo vệ. Hãy chủ động tìm hiểu văn hóa, lịch sử các vùng miền, tăng cường trải nghiệm, giao lưu để thấy được rằng Tổ quốc thân yêu rộng, dài và đa sắc đến dường nào!

Quan trọng hơn, chúng ta - thế hệ trẻ hôm nay cần nuôi dưỡng lý tưởng lớn, rèn luyện thể chất, tinh thần và trí tuệ để sẵn sàng cống hiến và bảo vệ Tổ quốc khi cần. Khi tình yêu dành cho đất nước được nuôi dưỡng bằng trách nhiệm, mỗi vùng đất sẽ không chỉ được giữ gìn toàn vẹn, mà còn được nâng niu bằng cả tinh thần của khối đại đoàn kết dân tộc.

Như nhà thơ Chế Lan Viên từng viết: "Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở/ Khi ta đi, đất đã hóa tâm hồn".

Nếu không có bàn tay con người, đất vẫn mãi chỉ là cát bụi. Nhưng một khi có tình yêu, sự gìn giữ và hi sinh đặt vào đó, thì vùng trời nào cũng trở nên bất tử cùng hồn thiêng sông núi. Có thể nói, yêu quê hương là yêu nơi sinh ra, còn yêu Tổ quốc chính là biết trân quý mọi vùng đất - nơi ta đã từng sống, từng đặt chân đến, từng gìn giữ và cống hiến.

Bởi vậy, trong thời đại hội nhập hôm nay, thế hệ trẻ càng cần khắc ghi: không có vùng quê nào là xa lạ, không có vùng đất nào không đáng gìn giữ. Chỉ khi mỗi người biết nâng niu từng "bầu trời" như một phần máu thịt, đất nước mới không chỉ toàn vẹn mà còn trường tồn như bản hòa ca bất tận giữa trời đất Việt Nam.

*Thạc sĩ Nguyễn Tuyết Mai - giáo viên ở tỉnh Hưng Yên hướng dẫn viết bài nghị luận xã hội đề thi môn Ngữ văn Kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025.

Thạc sĩ Nguyễn Tuyết Mai

Nguồn Công dân & Khuyến học : https://congdankhuyenhoc.vn/vung-troi-que-huong-nao-cung-la-bau-troi-to-quoc-1792506261833126.htm