Xá lợi là gì?

14 giờ trướcBài gốc

Trong dòng chảy dài của lịch sử Phật giáo, "xá lợi" luôn là một khái niệm linh thiêng, ẩn chứa nhiều giá trị tâm linh và văn hóa sâu sắc. Vậy xá lợi là gì? Tại sao các tín đồ Phật giáo trên khắp thế giới lại cung kính, tôn thờ và gìn giữ xá lợi như những báu vật thiêng liêng bậc nhất?

Xá lợi là gì?

"Xá lợi" (tiếng Phạn: sárīra, Pali: sarīra) theo nghĩa gốc là "thân thể" hay "di cốt". Trong Phật giáo, xá lợi được hiểu là những phần còn lại sau khi hỏa táng thân xác của các bậc thánh nhân, đặc biệt là Đức Phật Thích Ca Mâu Ni cùng các vị cao tăng đắc đạo. Những di thể này có thể là tro cốt, răng, tóc, hoặc những viên kết tinh cứng như ngọc, pha lê, được cho là biểu hiện của sự thanh tịnh và công đức tu hành to lớn.

Không giống với tro cốt thông thường, xá lợi của Phật và chư vị thánh tăng thường có màu sắc rực rỡ, hình dạng viên tròn, cứng như ngọc, không bị phân hủy theo thời gian. Nhiều tín đồ tin rằng đây là minh chứng cho sự đắc đạo và giác ngộ hoàn toàn.

(Ảnh: Atlasobscura)

Những đặc điểm kỳ diệu của xá lợi: Xá lợi thường có hình dạng viên tròn, nhỏ như hạt ngọc trai, trong suốt hoặc ngũ sắc (trắng, hồng, xanh, vàng, tím…). Theo nhiều ghi chép, xá lợi không bị ảnh hưởng bởi thời tiết hay mục nát theo thời gian.

Một số tín đồ tin rằng khi lễ bái thành tâm, xá lợi có thể phát sáng, đổi màu hoặc chuyển động nhẹ nhàng trong lồng kính – những hiện tượng tâm linh được cho là biểu hiện của sự hiển linh, hộ pháp và từ bi của Phật.

Truyền thống tôn thờ xá lợi trong Phật giáo

Theo kinh điển Phật giáo, sau khi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni nhập Niết Bàn tại Kushinagar (Ấn Độ), nhục thân của ngài được hỏa táng. Kỳ diệu thay, trong tro cốt còn lại xuất hiện nhiều viên xá lợi lấp lánh với đủ màu sắc, được xem là biểu tượng của sự thanh tịnh và trí tuệ siêu việt.

Các quốc gia và bộ tộc tại Ấn Độ khi ấy đã tranh nhau để thỉnh xá lợi của Phật về tôn thờ. Cuối cùng, xá lợi được chia làm tám phần cho tám vương quốc lớn, mỗi nơi dựng một tháp để lưu giữ và phụng thờ.

Từ đó, truyền thống phụng thờ xá lợi ra đời và lan rộng khắp châu Á – từ Ấn Độ, Tích Lan, Myanmar, Thái Lan đến Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam và nhiều quốc gia khác.

Vai trò và ý nghĩa tâm linh của xá lợi

Trong Phật giáo, xá lợi không chỉ là di tích thiêng liêng, mà còn là biểu tượng của trí tuệ, đức hạnh và công phu tu hành. Người Phật tử tin rằng khi chiêm bái xá lợi, họ có thể tích tụ công đức, thanh tịnh thân tâm và gieo duyên với con đường giác ngộ.

Xá lợi thường được đặt trong các bảo tháp – một dạng kiến trúc Phật giáo đặc trưng, nơi tín đồ hành hương, tụng niệm và cúng dường. Việc xây tháp tôn thờ xá lợi không chỉ nhằm giữ gìn di tích, mà còn lan tỏa tinh thần từ bi, trí tuệ đến cộng đồng Phật tử và nhân loại.

Chiêm bái xá lợi Phật ở chùa Thanh Tâm, TP.HCM.

Mặc dù xá lợi được xem là thiêng liêng trong tín ngưỡng Phật giáo, có những góc nhìn khoa học cho rằng xá lợi chỉ là sản phẩm kết tinh của nhiệt độ cao và khoáng chất trong cơ thể. Tuy nhiên, điều này không làm suy giảm niềm tin và lòng tôn kính của hàng triệu người Phật tử, bởi giá trị của xá lợi nằm ở chiều sâu tinh thần, chứ không thuần túy vật lý.

Xá lợi ngày nay cũng trở thành cầu nối giữa tôn giáo và văn hóa, giúp thế giới hiểu hơn về triết lý vô thường – từ bi – giác ngộ của đạo Phật.

Xá lợi Phật không chỉ là di tích vật lý, mà còn là biểu tượng của đạo hạnh, công đức và trí tuệ giác ngộ. Với tín đồ Phật giáo, việc chiêm bái xá lợi là hành trình tâm linh để nuôi dưỡng niềm tin, trưởng dưỡng từ bi và hướng đến giác ngộ, giúp con người tìm về bình an nội tâm.

Nguyệt Ánh

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/xa-loi-la-gi-ar941114.html