Xác định loài khủng long ăn thịt cỡ lớn từ hóa thạch phát hiện cách đây 125 năm

4 giờ trướcBài gốc

Hình ảnh phục dựng kỹ thuật số hóa thạch Newtonsaurus (Nguồn: Wikimedia Commons)

Các nhà khoa học tại Vương quốc Anh vừa xác định được một loài khủng long mới từ hóa thạch được phát hiện hơn 125 năm trước, theo một nghiên cứu vừa công bố gần đây.

Hóa thạch nói trên đã được trưng bày tại Bảo tàng Quốc gia xứ Wales trong nhiều năm, nhưng chỉ đến nay mới được nhận diện là một loài hoàn toàn mới, được đặt tên là Newtonsaurus cambrensis để vinh danh Edwin Tully Newton, người đầu tiên mô tả hóa thạch này vào năm 1899.

Kết quả nghiên cứu được công bố trên Proceedings of the Geologists’ Association, một tạp chí khoa học được bình duyệt.

Hóa thạch này - một phần xương hàm dưới - ban đầu được Newton đặt tên là Zanclodon cambrensis và đã được nhắc đến trong nhiều nghiên cứu khoa học suốt hơn một thế kỷ qua. Tuy nhiên, giới khoa học vẫn không chắc liệu nó có thực sự là hóa thạch của một loài khủng long hay không.

Tên gọi Zanclodon thực tế không chỉ định một loài khủng long cụ thể, mà là một kiểu “thùng rác phân loại” - thuật ngữ dùng để gom nhóm những hóa thạch chưa rõ nguồn gốc, không thuộc về các nhóm đã xác định.

Trong thập niên 90 của thế kỷ 20, hóa thạch này được phân loại lại thành Megalosaurus cambrensis, tức được xếp vào chi Megalosaurus - một chi khủng long ăn thịt lớn, từng sinh sống ở khu vực nay là miền Nam nước Anh vào kỷ Jura giữa.

Chi Megalosaurus có ý nghĩa lịch sử đặc biệt trong ngành cổ sinh vật học, là chi khủng long đầu tiên được đặt tên khoa học vào năm 1824, sau khi được mô tả lần đầu từ thế kỷ 17. Tuy nhiên, hóa thạch ở xứ Wales lại không hoàn toàn phù hợp. Trong khi Megalosaurus xuất hiện ở kỷ Jura giữa thì mẫu hóa thạch này lại có niên đại từ kỷ Tam Điệp, thời kỳ sớm hơn rất nhiều.

Theo sự đồng thuận khoa học, khủng long ăn thịt cỡ lớn chỉ bắt đầu xuất hiện từ kỷ Jura giữa. Trước đó, ở kỷ Tam Điệp, “vị trí thống trị” trong chuỗi thức ăn chủ yếu thuộc về tổ tiên của cá sấu hoặc các loài như rauisuchians - nhóm bò sát cổ đại không phải khủng long.

Nhờ tiến bộ công nghệ, các nhà khoa học hiện có thể nghiên cứu kỹ hơn hóa thạch này và xác định chính xác danh tính của sinh vật bí ẩn.

Vì phần hóa thạch thực tế chỉ còn là khuôn tự nhiên (phần xương thật đã phân hủy), nhóm nghiên cứu sử dụng máy quét kỹ thuật số hiện đại để tạo mô hình 3D. Họ quét, đảo ngược, rồi ghép hai nửa khuôn lại với nhau nhằm phục dựng cấu trúc xương hàm ban đầu.

Từ hình dạng này, các nhà khoa học so sánh với các loài theropod khác như Liliensternus và Dilophosaurus, và nhận thấy nhiều điểm tương đồng trong khi lại không giống các loài bò sát khác thời kỳ đó.

Đặc điểm hình thái học cũng cho thấy rõ ràng rằng hóa thạch này không thuộc về chi Megalosaurus. Kết luận hợp lý nhất là đây là một chi hoàn toàn mới - Newtonsaurus, với loài cụ thể là Newtonsaurus cambrensis - một loài khủng long ăn thịt cỡ lớn trước đây chưa từng được biết đến, từng lang thang khắp khu vực Nam xứ Wales trong kỷ Tam Điệp.

Điều đặc biệt nhất là Newtonsaurus cambrensis có kích thước rất lớn, vượt trội so với các loài ăn thịt khác cùng thời kỳ. Với một loài theropod sống ở thời điểm đầu như vậy, việc đạt tới kích thước khổng lồ là điều gần như chưa từng có trong hồ sơ hóa thạch.

Phát hiện này không chỉ góp thêm một cái tên mới vào danh sách các loài khủng long, mà còn mở ra khả năng rằng có thể còn nhiều loài khủng long lớn tương tự vẫn đang ẩn mình - dù đã chết từ lâu - chờ được phát hiện, đặc biệt là ở xứ Wales.

Hóa thạch của Newtonsaurus cambrensis được tìm thấy tại một tầng địa chất chứa hóa thạch kỷ Tam Điệp ở xứ Wales - những tầng địa chất loại này vốn rất hiếm trên thế giới. Đồng tác giả nghiên cứu, bà Cindy Howells, cho biết vẫn còn nhiều điểm khai quật tiềm năng tại xứ Wales, và vì thế, khả năng tìm thấy thêm khủng long ăn thịt thời Tam Điệp là hoàn toàn có thật./.

(Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/xac-dinh-loai-khung-long-an-thit-co-lon-tu-hoa-thach-phat-hien-cach-day-125-nam-post1062921.vnp