Đây là phát biểu của Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng tại Hội nghị Xây dựng Trung tâm tài chính tại Việt Nam, diễn ra chiều 28/3 tại TP.HCM.
Không để lỡ mất thời cơ
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho rằng, thế giới đang trải qua một kỷ nguyên nhiều biến động khiến trật tự tài chính toàn cầu không ngừng dịch chuyển. Trong bối cảnh đó, các trung tâm tài chính toàn cầu cũng đang tái cấu trúc mạnh mẽ: từ việc đơn thuần cung cấp dịch vụ vốn, sang trở thành nơi hội tụ đổi mới sáng tạo, công nghệ tài chính (fintech), tài chính xanh và các sản phẩm đặc thù cho thị trường ngách.
Tại Châu Á – khu vực phát triển năng động nhất thế giới hiện nay – đã xuất hiện và hình thành các trung tâm tài chính mới như Mumbai, Kuala Lumpur, Jakarta. Việt Nam – với vị trí địa chính trị quan trọng, kinh tế vĩ mô ổn định và môi trường đầu tư ngày càng cải thiện – đang đứng trước "cơ hội vàng" để tham gia và định vị vai trò, vị trí của mình trong chuỗi trung tâm tài chính toàn cầu.
Bộ trưởng Bộ Tài chính phát biểu tại Hội nghị
Cụ thể: Thứ nhất, Việt Nam được ghi nhận là điểm sáng về tăng trưởng trong khu vực và trên thế giới. Năm 2024, GDP đạt 7,09%, thuộc nhóm cao nhất khu vực và thế giới; kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát kiểm soát dưới 4%; xuất nhập khẩu đạt mức kỷ lục 786,29 tỷ USD; thu hút FDI hơn 38 tỷ USD – thuộc top 15 quốc gia hấp dẫn FDI nhất toàn cầu...
Thứ hai, Việt Nam có một số lợi thế đặc thù để hình thành Trung tâm tài chính, đó là: vị trí chiến lược quốc tế giữa các con đường hàng hải từ Bắc xuống Nam, từ Đông sang Tây, tâm điểm của khu vực Đông Nam Á; múi giờ khác biệt với 21 trung tâm tài chính lớn nhất toàn cầu, thuận lợi thu hút dòng vốn nhàn rỗi trong thời gian nghỉ giao dịch; là một trong những thị trường dẫn đầu về tỷ lệ áp dụng các công nghệ tài chính tương lai.
Thứ ba, những năm gần đây, TP.HCM được đưa vào xếp hạng trong danh sách chính thức các trung tâm tài chính mới nổi toàn cầu; trong khi đó, Thành phố Đà Nẵng cũng đang nổi lên là một trung tâm công nghệ – tài chính cấp vùng tiềm năng.
Theo Bộ trưởng, việc xây dựng Trung tâm tài chính không phải là nội dung mới trên thế giới nhưng đối với Việt Nam đây là vấn đề mới và chưa có tiền lệ. Việt Nam sẽ vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không nóng vội nhưng cũng không cầu toàn, để lỡ mất thời cơ.
“Với sự chỉ đạo quyết liệt, mạnh mẽ của Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự chung tay của các Bộ, ngành, địa phương, sự hợp tác của cộng đồng quốc tế và các doanh nghiệp, tôi tin tưởng rằng Việt Nam sẽ xây dựng thành công Trung tâm tài chính hiện đại và đẳng cấp quốc tế, đóng góp vào sự phát triển ổn định và bền vững của khu vực và toàn cầu”, Bộ trưởng chia sẻ.
Xây dựng Trung tâm tài chính phải có bản sắc riêng
Các chuyên gia thảo luận tại Hội nghị
Ông Andrew Oldland, Trưởng nhóm công tác về Trung tâm tài chính quốc tế, Tổ chức TheCityUk, cho rằng một trong những điều quan trọng là Việt Nam cần điều chỉnh mô hình xây dựng Trung tâm tài chính cho phù hợp bối cảnh Việt Nam.
Nhóm nghiên cứu của ông đã giúp Việt Nam đánh giá được nền kinh tế khác gì các nền kinh tế đã thành lập Trung tâm tài chính; xác định rõ xu hướng đổi mới sáng tạo trong Trung tâm tài chính, điểm khác biệt về xu hướng tài chính so với một số quốc gia đã hình thành Trung tâm tài chính, thúc đẩy tài chính xanh như thế nào...
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho rằng việc xây dựng Trung tâm tài chính ở Việt Nam cần có bản sắc riêng, khác với bất kỳ quốc gia nào.
“Chúng tôi đang tính đến việc nghiên cứu xây dựng một Trung tâm tài chính quốc tế mang bản sắc riêng, tận dụng được lợi thế so sánh về kinh tế, xã hội và địa chính trị. Khác với mô hình truyền thống, chúng tôi ưu tiên ứng dụng công nghệ hiện đại ngay như fintech, blockchain, tài chính xanh...”, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc chia sẻ.
Theo Thứ trưởng, Việt Nam đã hội nhập kinh tế quốc tế mạnh mẽ, đã ký 17 FTA với các đối tác trên thế giới, đây là cơ hội để Việt Nam phát triển các loại hình tài chính đặc thù “trade finance”. Việt Nam cũng có điều kiện thuận lợi để xây dựng Trung tâm tài chính dựa trên xuất khẩu hàng nông sản và các mặt hàng truyền thống; có thể xây dựng các sàn giao dịch hàng hóa dựa vào blockchain.
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được cho rằng, việc Trung ương lựa chọn TP.HCM là nơi đặt Trung tâm tài chính quốc tế toàn diện là niềm vinh dự lớn, đồng thời là trọng trách nặng nề mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố sẽ nỗ lực hết mình để thực hiện thành công.
Theo ông Được, TP.HCM là nơi hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để đảm nhận vai trò đầu tàu trong chiến lược xây dựng trung tâm tài chính bởi 4 lý do sau đây:
Thứ nhất, TP.HCM sở hữu nền tảng kinh tế năng động và hội nhập quốc tế sâu rộng. TP.HCM đóng góp khoảng 15,5% GDP cả nước, chiếm hơn 25,3% tổng thu ngân sách quốc gia và gần 11,3% kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước. Đây là trung tâm thương mại - dịch vụ - tài chính lớn nhất Việt Nam, nơi đặt trụ sở của nhiều ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ và nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước.
Thứ hai, tại TP.HCM những thiết chế cơ bản cho thị trường tài chính hiện đại, bao gồm thị trường chứng khoán, thị trường vốn, các trung tâm thanh toán, hạ tầng ngân hàng số và các ứng dụng tài chính công nghệ đã được vận hành một cách bài bản.
Thứ ba, TP.HCM có vị trí địa lý chiến lược đồng thời thị trường tài chính tại TP.HCM đã có những kết nối chặt chẽ với các trung tâm tài chính lớn trong khu vực như Singapore, Hong Kong, Thượng Hải, Tokyo... thông qua các hoạt động đầu tư và thương mại. Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và trong tương lai là sân bay Long Thành cùng các cảng biển lớn xung quanh là điều kiện thuận lợi để phát triển hệ sinh thái tài chính toàn cầu.
Thứ tư, quyết tâm chính trị và định hướng chiến lược rõ ràng từ Trung ương đến địa phương. Thành phố luôn tích cực cải thiện môi trường đầu tư, hoàn thiện thể chế, tháo gỡ rào cản pháp lý, đồng thời phát triển hạ tầng số và công nghệ tài chính...
Hà Loan