'Xiên bẩn': Hiểm họa khôn lường

một ngày trướcBài gốc

Việc tiêu thụ thực phẩm kém vệ sinh, đặc biệt là 'xiên bẩn' có thể gây ra nhiều nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe.

Ngoài việc được chế biến ngay tại lề đường, thì xuất xứ của những món hàng này cũng không hề được đảm bảo.

“Món ngon”... không rõ nguồn gốc

Món ăn chiên rán này được bán phổ biến xung quanh cổng trường. Thực tế, thực phẩm cổng trường thường không rõ nguồn gốc, không che đậy, quy trình chế biến hoàn toàn bằng tay trần, sử dụng dầu mỡ chiên lại nhiều lần… Thế nhưng, những món ăn này vẫn cuốn hút đối với học sinh. Sau giờ tan học, các em tụ tập thành từng nhóm mua quà vặt và ăn ngay trên đường phố.

Khi được hỏi có sợ bị đau bụng vì ăn “xiên bẩn”, một học sinh tại một trường tiểu học ở Hà Nội cho biết: “Em thấy ngon mà, ăn ngon lại rẻ nữa. Bình thường, bố mẹ cũng không cho em ăn đâu vì bảo những món này không tốt, nhưng thi thoảng em thèm nên vẫn mua. Em chưa bị đau bụng bao giờ nên không sợ”.

Chia sẻ về nguyên nhân đồng ý cho trẻ ăn món này, chị Đỗ Thu Hương (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết: “Con thích ăn, đi qua là mè nheo nên thỉnh thoảng mình cũng chiều con một chút, chứ cũng biết món này không tốt”.

Thực tế cho thấy, với sự “dễ dãi” của cả học sinh, phụ huynh, nhà trường và chính quyền địa phương, các hàng quán, xe đẩy lưu động bầy bán đồ ăn vặt tại cổng trường đã được “mọc lên như nấm” trong nhiều năm qua, bất chấp cảnh báo liên tục từ các chuyên gia.

Dọc theo những con phố tấp nập của Hà Nội, không khó để bắt gặp các quầy hàng xiên que bày bán tràn lan trên vỉa hè, từ khu vực gần cổng trường học, khu chợ cho đến góc phố. Những chiếc xe đẩy cũ, khay đựng thực phẩm không được che đậy cẩn thận,... vẫn thu hút một lượng khách không nhỏ.

Các loại thực phẩm xiên que như: Thịt xiên nướng, xúc xích, chả cá, hồ lô, bò viên... được chất đống trong những khay nhựa cũ, đôi khi không có đá lạnh bảo quản. Một số người bán dùng tay trần cầm nắm thực phẩm, đôi khi vừa nhận tiền, vừa tiếp tục chế biến mà không hề rửa tay. Không ít trường hợp, xiên que được nướng trên bếp than đen, khói bốc lên nghi ngút, dầu mỡ chảy xuống bốc mùi khét lẹt, gây mất vệ sinh và ô nhiễm không khí nghiêm trọng.

Nguy hại ở chỗ, ngoài đặc điểm chung của mặt hàng thực phẩm này là được chế biến ngay tại khu vực lề đường, thì xuất xứ của những món hàng này cũng không hề được đảm bảo. Thậm chí, chỉ nhìn bằng mắt thường có thể dễ dàng nhận thấy hàng trăm chiếc que xiên, một can dầu ăn với những túi nilong đựng thực phẩm không có bao bì, nhãn mác.

Nguy cơ tích tụ độc tố

Sau những câu chuyện ngộ độc tập thể từ các đồ ăn bày bán quanh cổng trường, cần có giải pháp từ trong nhà trường tới cơ quan liên ngành, nhằm giảm bớt những vấn đề phát sinh về an toàn thực phẩm, nhất là của học sinh.

Tình trạng mất an toàn thực phẩm trước các cổng trường học dù được cơ quan chức năng chấn chỉnh nhưng vẫn diễn ra, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa gia đình, nhà trường, học sinh.

Trước đó, Bộ Y tế đã nhiều lần đưa ra cảnh báo về tác hại của thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, đặc biệt là các loại thực phẩm đường phố như xiên que. Vừa qua, Cục An toàn thực phẩm tiếp tục cảnh báo, các quán hàng bán xiên nướng (thịt, cá, hải sản, rau củ xiên que) bên cạnh tính tiện dụng, thì cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm, đặc biệt là hàng quán không đảm bảo quy chuẩn vệ sinh như hàng nướng “xiên bẩn”.

Đây là món ăn đường phố quen thuộc và hấp dẫn với nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, bên cạnh những quán ăn sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh, thì tình trạng bán hàng nướng “xiên bẩn”, kém vệ sinh, sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc đang diễn ra phổ biến tại nhiều khu vực, từ vỉa hè đến các cổng trường học, chợ đêm…

Hàng nướng “xiên bẩn” tồn tại phổ biến tại các khu vực đông người như: Vỉa hè cổng trường, chợ cóc, lề đường… tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc thực phẩm, nhiễm khuẩn và tích tụ độc tố lâu dài cho người tiêu dùng. Theo Cục An toàn thực phẩm, hàng nướng “xiên bẩn” thường có những đặc điểm: Sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc, thịt ôi thiu, hỏng hoặc thực phẩm đông lạnh kém chất lượng.

Tẩm ướp phụ gia, phẩm màu, gia vị rẻ tiền để che mùi ôi thiu hoặc tăng độ đậm đà nhân tạo. Dùng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần, tạo ra các chất gây hại cho sức khỏe. Chế biến và bán ở nơi bụi bẩn, không che chắn, gần mặt đường, thiếu vệ sinh. Dụng cụ nướng (vỉ nướng, que xiên, khay đựng…) không được vệ sinh sạch sẽ, dễ nhiễm khuẩn.

Mặt hàng này cũng thường được nướng tại những nơi bụi bặm, sát mặt đường, không che chắn, dẫn đến thực phẩm bị nhiễm bụi bẩn và vi khuẩn từ không khí. Người bán không đảm bảo quy chuẩn vệ sinh cá nhân như không đeo găng tay, khẩu trang khi chế biến.

Việc tiêu thụ thực phẩm kém vệ sinh, đặc biệt là “xiên bẩn” có thể gây ra nhiều nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe, như ngộ độc thực phẩm: Gây đau bụng, tiêu chảy, nôn ói cấp tính, nhiễm khuẩn đường ruột từ các vi khuẩn như: E.coli, Salmonella, tụ cầu khuẩn… dẫn đến rối loạn tiêu hóa kéo dài.

Dầu chiên đi chiên lại nhiều lần dễ tạo ra các chất gây ung thư, tích tụ độc tố lâu dài. Nếu thịt không được nướng chín kỹ hoặc nguyên liệu từ động vật nhiễm bệnh, người ăn có nguy cơ nhiễm ký sinh trùng.

Để bảo vệ sức khỏe, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo, người tiêu dùng nên lựa chọn quán ăn sạch sẽ, ưu tiên những nơi có khu vực nướng sạch, nhân viên dùng bao tay, có nguồn thực phẩm rõ ràng.

Cần tránh các hàng quán có xiên nướng màu sắc bất thường, mùi hôi, hoặc dầu chiên đen sậm, nhiều cặn. Hạn chế ăn tại các khu vực bụi bặm, nơi có nhiều xe cộ, khói bụi, không đảm bảo an toàn thực phẩm.

Tăng cường sức đề kháng bằng cách duy trì thói quen ăn uống lành mạnh và bổ sung vitamin giúp hệ miễn dịch tốt hơn. Người dân cũng có thể nướng xiên tại nhà với nguyên liệu tươi sống, giúp bảo đảm an toàn hơn.

Theo bác sĩ Nguyễn Trọng An - nguyên Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ, chăm sóc trẻ em (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trước đây), Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển môi trường sức khỏe (CHERAD), để giảm rủi ro và bảo vệ trẻ em khỏi nguy cơ ngộ độc thực phẩm, tại cổng trường, cần làm tốt công tác truyền thông qua loa truyền thanh, nhắc nhở cảnh báo cho học sinh và hàng quán, hộ dân trước và ngoài giờ học. Theo quy định, chính quyền sở tại thực hiện đúng và duy trì tốt các nhiệm vụ được giao về an ninh trật tự và vệ sinh an toàn thực phẩm nơi cổng trường. Các cha mẹ nên đảm bảo cho con được ăn ở nhà trước khi trẻ đi học. Nhà trường đẩy mạnh truyền thông cho học sinh để khuyến cáo các em không nên ăn thức ăn đường phố, nhất là quầy hàng bán rong trước cổng trường. Nếu có ăn thì phải biết lựa chọn cửa hàng có tên tuổi, thức ăn có bao bì nhãn mác xuất xứ rõ ràng.

Vân Huyền

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/xien-ban-hiem-hoa-khon-luong-post725328.html