Xóa bỏ độc quyền: Bước ngoặt lớn trên thị trường vàng

7 giờ trướcBài gốc

Phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với PGS - TS. Nguyễn Thường Lạng, chuyên gia kinh tế và thương mại quốc tế, giảng viên cao cấp Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế, Đại học Kinh tế Quốc dân xung quanh vấn đề này.

Cạnh tranh lành mạnh, giá vàng sát giá quốc tế

Thưa ông, việc Nhà nước xóa bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng có ý nghĩa như thế nào đối với thị trường vàng Việt Nam?

PGS - TS. Nguyễn Thường Lạng: Đây là một bước tiến rất quan trọng. Trước đây, Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng và quản lý xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu. Cơ chế này tạo ra đặc quyền cho một số tổ chức, dẫn đến giá vàng trong nước thường lệch so với giá vàng quốc tế.

Ảnh minh họa

Việc xóa bỏ độc quyền mở ra cơ hội cho nhiều chủ thể tham gia thị trường, tạo sự cạnh tranh lành mạnh và giúp giá vàng trong nước tiệm cận giá quốc tế. Hơn nữa, cơ chế này còn giúp Nhà nước kiểm soát dòng tiền đổ vào vàng, ổn định nền tài chính và hạn chế tình trạng “vàng hóa” nền kinh tế.

- Trong điều kiện thị trường mở, có ý kiến cho rằng, vàng giả và vàng lậu sẽ xuất hiện nhiều hơn, ông có lo ngại về vấn đề này không?

PGS - TS. Nguyễn Thường Lạng: Đây là hiện tượng khó tránh. Khi thị trường được mở, nhiều người tham gia sẽ thấy việc kinh doanh vàng dễ dàng hơn, từ đó xuất hiện vàng giả hoặc vàng kém chất lượng. Tuy nhiên, vấn đề này có thể kiểm soát được nếu Nhà nước xây dựng bộ tiêu chuẩn vàng chuẩn mực, đồng thời thiết lập cơ chế giám sát chặt chẽ với các thương nhân, tổ chức đăng ký kinh doanh. Vàng lưu thông trên thị trường phải được chứng nhận chất lượng, kiểm soát theo tiêu chuẩn quốc gia, thậm chí theo tiêu chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, chế tài xử phạt nghiêm khắc là cần thiết để răn đe những hành vi gian lận, tạo môi trường kinh doanh minh bạch.

Chữ tín là nền tảng, thương hiệu nào đáng tin

- Cơ chế mới sẽ tác động thế nào đến giá vàng trong nước, thưa ông?

PGS - TS. Nguyễn Thường Lạng: Khi cơ chế này ra đời, lượng vàng nhập khẩu dự kiến sẽ tăng, làm giảm chênh lệch giá giữa vàng nhập khẩu và giá vàng trong nước. Nhờ đó, giá vàng trong nước sẽ ổn định hơn và vận hành ôn hòa hơn. Dĩ nhiên, thị trường quốc tế vẫn có biến động do xung đột, chiến tranh ở Trung Đông hay các khu vực khác, nhưng với lượng vàng nhập khẩu lớn, áp lực chênh lệch giá sẽ giảm đáng kể, giúp thị trường vàng Việt Nam vận hành đúng hướng, hạn chế tình trạng độc quyền và đặc quyền của một số tổ chức lớn trong quá khứ.

PGS - TS. Nguyễn Thường Lạng, chuyên gia kinh tế và thương mại quốc tế, giảng viên cao cấp Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế, Đại học Kinh tế Quốc dân. Ảnh: N.H

- Vậy cạnh tranh giữa doanh nghiệp tư nhân và Nhà nước sẽ diễn ra như thế nào?

PGS - TS. Nguyễn Thường Lạng: Cạnh tranh lành mạnh rất quan trọng, thúc đẩy sáng tạo, bình ổn lợi nhuận và phá vỡ các độc quyền. Trong cơ chế mới, các doanh nghiệp dù tư nhân hay Nhà nước, nếu hoạt động chuẩn mực, chất lượng cao và xây dựng uy tín sẽ được khách hàng tin tưởng và tồn tại lâu dài. Ngược lại, những doanh nghiệp làm ăn kém, gian lận sẽ tự loại khỏi thị trường. Ngoài luật pháp, dư luận xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong việc lên án các hành vi phi đạo đức, giúp thị trường vận hành minh bạch, công bằng.

- Ông có thể nói rõ hơn về vai trò của uy tín và chất lượng trong cạnh tranh trên thị trường vàng?

PGS - TS. Nguyễn Thường Lạng: Chữ tín là yếu tố sống còn. Khách hàng luôn ưu tiên những thương hiệu đáng tin cậy. Ví dụ, vàng của một số doanh nghiệp tư nhân nổi tiếng về chất lượng vẫn được ưa chuộng dù Nhà nước tham gia kinh doanh. Cơ chế cạnh tranh bình đẳng cho phép cả tư nhân và Nhà nước cùng phát triển: ai làm tốt, uy tín cao sẽ tồn tại; ai làm kém, gian lận sẽ tự loại khỏi thị trường.

- Ông đánh giá thế nào về tác động dài hạn của cơ chế mới? Với cơ chế này, vai trò của Nhà nước trong quản lý thị trường sẽ như thế nào? Và cơ chế mới sẽ mang lại lợi ích gì cho người dân, thưa ông?

PGS - TS. Nguyễn Thường Lạng: Đây là bước đi mang tính đột phá, kết quả của quá trình nghiên cứu cơ chế gần 20–30 năm. Nó ổn định giá vàng trong nước, hội nhập thị trường quốc tế và tạo môi trường cạnh tranh minh bạch. Thị trường vàng Việt Nam với cơ chế mới có khả năng phát triển bền vững, đáp ứng nhu cầu tích trữ, đầu tư và kinh doanh của người dân và doanh nghiệp.

Nhà nước vẫn đóng vai trò điều hành gián tiếp. Cơ chế mới không buông lỏng hoàn toàn mà kiểm soát dòng tiền, giám sát chất lượng vàng và ngăn ngừa hành vi gian lận. Điều này vừa bảo vệ người tiêu dùng, vừa giúp thị trường vàng vận hành ổn định, hạn chế đầu cơ hay thao túng giá.

Người dân sẽ mua vàng với giá công bằng, sát với giá thế giới, giảm thiểu rủi ro bị chênh lệch giá. Thị trường minh bạch, uy tín doanh nghiệp được khẳng định, tạo niềm tin và thúc đẩy các hoạt động đầu tư, tích trữ vàng lành mạnh.

Xin cảm ơn ông!

Năm 1944, Hệ thống tiền tệ quốc tế Bretton Woods duy trì vàng ngang giá với đô la Mỹ, với tỷ lệ cố định 35 USD/ounce. Tuy nhiên, hệ thống này kết thúc vào năm 1971 khi Mỹ ngừng khả năng chuyển đổi đô la sang vàng, đánh dấu sự chấm dứt kỷ nguyên bản vị vàng. Kể từ đó, vàng trở thành hàng hóa giao dịch tự do trên thị trường.

Nguyễn Hạnh

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/xoa-bo-doc-quyen-buoc-ngoat-lon-tren-thi-truong-vang-417711.html