Xuất khẩu Ấn Độ tiến thoái lưỡng nan

2 giờ trướcBài gốc

Thách thức chưa từng có với nhà xuất khẩu Ấn Độ

Mức thuế mới 50% của Mỹ đối với hàng hóa Ấn Độ chính thức có hiệu lực từ ngày 27/8, sau khi Tổng thống Donald Trump quyết định tăng thêm 25% thuế nhập khẩu nhằm gây sức ép lên New Delhi vì tiếp tục mua dầu từ Nga. Đây là một trong những mức thuế cao nhất mà Mỹ áp dụng đối với các đối tác thương mại.

Thị trường tài chính Ấn Độ biến động mạnh trong ngày mức thuế mới của Mỹ có hiệu lực. Chốt phiên ngày 27/8, tỷ giá đồng rupee của Ấn Độ so với đồng bạc xanh giảm xuống mức thấp nhất trong 3 tuần, xuống còn 87,68 rupee đổi 1 USD. Trên thị trường chứng khoán, các chỉ số chính NSEI và BSESN cùng sụt 1%, chứng kiến mức giảm mạnh nhất trong 3 tháng.

Mỹ là đối tác xuất khẩu lớn nhất của Ấn Độ. Theo số liệu của chính phủ Ấn Độ, trong năm tài khóa kết thúc tháng 3/2025, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Ấn Độ đạt khoảng 434 tỷ USD, và gần 20% trong số đó - tương ứng với khoảng 87 tỷ USD - được vận chuyển đến Mỹ. Các nhóm hàng chủ lực của Ấn Độ được xuất khẩu sang Mỹ bao gồm: hàng kỹ thuật và điện tử, dược phẩm, đá quý và trang sức. Đây cũng chính là những lĩnh vực được dự báo sẽ chịu tác động nặng nề nhất từ mức thuế cao ngất ngưởng của chính quyền Tổng thống Trump. Theo số liệu mới nhất, xuất khẩu của Ấn Độ trong tháng 6 tăng 1,92%, chủ yếu nhờ hàng kỹ thuật nhảy vọt tới 1,35% đạt tổng giá trị 9,5 tỷ USD. Tuy nhiên, đà tăng trưởng mạnh mẽ này có nguy cơ chững lại trong những tháng tới do chịu tác động từ gói thuế mới của Mỹ.

Doanh nghiệp xuất khẩu Ấn Độ chao đảo vì thuế quan Mỹ. Ảnh: Financialexpress

Các hiệp hội xuất khẩu Ấn Độ bày tỏ lo ngại rằng gói thuế mới nhất của Mỹ có thể ảnh hưởng đến gần 55% trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trị giá 87 tỷ USD sang thị trường Mỹ. “Khách hàng Mỹ đã ngừng đặt đơn hàng mới. Với các mức thuế bổ sung này, xuất khẩu của Ấn Độ có thể giảm từ 20 -30% ngay từ tháng 9” - ông Pankaj Chadha, Chủ tịch Hội đồng Xúc tiến Xuất khẩu Kỹ thuật Ấn Độ, cho hay.

Đặc biệt, ngành kim cương và trang sức, với tổng giá trị xuất khẩu khoảng 28,5 tỷ USD mỗi năm, đang đối mặt nguy cơ đánh mất thị trường Mỹ, nơi chiếm tới một phần ba tổng xuất khẩu của ngành. Trong khi đó, nhu cầu nhập khẩu từ Trung Quốc giảm đã khiến xuất khẩu kim cương Ấn Độ rơi xuống mức thấp nhất trong 2 thập kỷ.

Giới phân tích cảnh báo mức thuế khủng này có thể khiến Ấn Độ, nền kinh tế lớn có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới, suy giảm xuất khẩu sang thị trường Mỹ, đồng thời làm giảm sức cạnh tranh so với các đối thủ khác trong khu vực. “Vị thế của Ấn Độ với tư cách là một trung tâm sản xuất mới nổi sẽ bị ảnh hưởng nặng nề” - ông Shilan Shah, Phó kinh tế trưởng phụ trách thị trường mới nổi tại Capital Economics, nhận định. Ông Shah nói thêm rằng chi tiêu của Mỹ chiếm khoảng 2% GDP Ấn Độ và mức thuế bổ sung 25% lần này “đủ lớn để có tác động đáng kể”.

Bên cạnh đó, các chuyên gia kinh tế cho biết mức thuế cao của Mỹ kéo dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận DN, việc làm và tăng trưởng GDP của Ấn Độ. Capital Economics dự báo gói thuế 50% của Washington đối với hàng hóa Ấn Độ nhập khẩu vào Mỹ có thể khiến tăng trưởng kinh tế quốc gia Nam Á giảm 0,8 điểm phần trăm trong cả năm nay và năm sau, đồng thời kéo theo đợt hạ dự báo lợi nhuận DN mạnh nhất châu Á. Ngân hàng Goldman Sachs cũng đưa ra ước tính rằng mức thuế 50% có thể khiến GDP Ấn Độ giảm 0,6 điểm phần trăm, điều này cũng tác động tiêu cực đến triển vọng tăng trưởng trong trung hạn. Trước đó, tăng trưởng kinh tế Ấn Độ được dự báo có thể đạt 7% trong năm 2025. Tuy nhiên, với cú sốc thuế quan mới nhất, chuyên gia Shah cho rằng tốc độ tăng trưởng của Ấn Độ nhiều khả năng chỉ đạt mức 6% trong năm nay và năm sau.

Gấp rút ứng phó

Trước những khó khăn trên, các hiệp hội xuất khẩu Ấn Độ kêu gọi chính phủ sớm triển khai các gói hỗ trợ, bao gồm tăng trợ cấp lãi suất vay ngân hàng, hỗ trợ tài chính trực tiếp và mở rộng chính sách xúc tiến thương mại để tìm kiếm thị trường mới. “Tuy nhiên, các DN thừa nhận khả năng chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường khác hoặc tiêu thụ trong nước là rất hạn chế” - ông Pankaj Chadha, Chủ tịch Hội đồng Xúc tiến Xuất khẩu Kỹ thuật Ấn Độ, cho hay. Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Ấn Độ, do đó khó có thể thay thế ngay lập tức bằng các thị trường khác.

Đối phó cú sốc thuế quan từ Washington, chính phủ Ấn Độ đã đưa ra một loạt biện pháp ứng phó. Một quan chức Bộ Thương mại khẳng định New Delhi “không hy vọng có thể trì hoãn hay được miễn áp thuế”, thay vào đó tập trung hỗ trợ DN vượt khó. Các giải pháp bao gồm: Trợ cấp lãi vay ngân hàng cho DN xuất khẩu. Khuyến khích đa dạng hóa sang khoảng 50 thị trường thay thế, trải rộng từ Mỹ Latinh đến Trung Đông. Gói hỗ trợ trị giá 2,8 tỷ USD nhằm giảm áp lực thanh khoản cho DN. Khả năng cắt giảm thuế tiêu dùng nội địa để kích thích nhu cầu trong nước, qua đó bù đắp một phần sụt giảm từ thị trường Mỹ.

Một quan chức Bộ Thương mại Ấn Độ giấu tên cho biết, các nhà xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi thuế quan sẽ nhận được hỗ trợ tài chính và được khuyến khích đa dạng hóa sang các thị trường như Trung Quốc, Mỹ Latinh và Trung Đông. Theo quan chức này, chính phủ đã xác định khoảng 50 quốc gia có tiềm năng mở rộng xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng dệt may, thực phẩm chế biến, da giày và thủy sản.

Theo đánh giá của giới chuyên gia, Ấn Độ đang đứng trước một bước ngoặt quan trọng. Việc Mỹ áp mức thuế cao kỷ lục không chỉ đe dọa trực tiếp xuất khẩu và tăng trưởng, mà còn buộc New Delhi phải tính toán lại chiến lược thương mại dài hạn, cân bằng giữa bảo hộ trong nước và mở cửa hội nhập. Phó Giáo sư Rajeswari Sengupta tại Viện Nghiên cứu Phát triển Indira Gandhi nhận định: “Chính phủ Ấn Độ cần có chiến lược thương mại trọng tâm hơn, giảm bảo hộ, tăng cường ký kết các hiệp định thương mại tự do và hạ rào cản thuế quan - phi thuế quan để mở rộng thị trường và thu hút đầu tư nước ngoài”.

Nhiều nhà phân tích từng kỳ vọng Mỹ sẽ dỡ bỏ thuế quan bổ sung 25% sau khi hoàn tất thỏa thuận thương mại với Ấn Độ, song các cuộc đàm phán này hiện đang bị đình trệ. Cùng với đó, căng thẳng thương mại giữa hai quốc gia vốn từng có nhiều năm hợp tác chặt chẽ về kinh tế và an ninh lại leo thang vì chính sách thuế quan mới nhất của Washington. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi gần đây tuyên bố New Delhi sẽ không thỏa hiệp đối với các vấn đề ảnh hưởng tới phúc lợi của nông dân.

Các nhà phân tích cho rằng Ấn Độ đang ở trong thế tiến thoái lưỡng nan. Một mặt, mức thuế cao của Mỹ đe dọa làm chệch hướng các ngành xuất khẩu chủ lực, mất việc làm và kìm hãm tăng trưởng. Mặt khác, nếu trả đũa mạnh tay với Washington, New Delhi có nguy cơ làm trầm trọng hơn mối quan hệ căng thẳng với đối tác thương mại quan trọng nhất của mình.

Nguyễn Phương

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/xuat-khau-an-do-tien-thoai-luong-nan.826247.html