Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản: Hướng đến mục tiêu 100 tỷ USD

8 giờ trướcBài gốc

Cơ hội về thị trường và mặt hàng đều rất lớn

7 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu thủy sản đạt 6,22 tỷ USD, tăng 17,2% so với cùng kỳ năm 2024. Bà Tô Thị Tường Lan, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam dự báo, những tháng cuối năm, bức tranh xuất khẩu thủy sản Việt Nam được dự báo sẽ “vừa thách thức vừa kỳ vọng”.

Tuy nhiên, cơ hội vẫn rộng mở. Sự hồi phục mạnh mẽ của thị trường Trung Quốc, ASEAN và Nhật Bản, cùng với tín hiệu gỡ bỏ rào cản kỹ thuật từ EU, mở ra dư địa tăng trưởng cho các dòng sản phẩm chế biến sâu.

Dự báo cả năm 2025, xuất khẩu thủy sản có thể đạt khoảng 9 - 9,5 tỷ USD. Ảnh: Minh họa

Đáng chú ý, các hiệp định thương mại như EVFTA, CPTPP, UKVFTA tiếp tục tạo lợi thế thuế quan vượt trội so với các nước đối thủ. Dự báo cả năm 2025, xuất khẩu thủy sản có thể đạt khoảng 9 - 9,5 tỷ USD, kỳ vọng đạt mục tiêu 10 tỷ USD. Trong đó, tôm kỳ vọng 3,6 - 3,8 tỷ USD, cá tra 2 tỷ USD, cá ngừ khoảng 850 - 900 triệu USD và các hải sản khác đóng góp gần 3 tỷ USD.

Với mặt hàng gạo, ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, trong 7 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo Việt Nam đạt 5,5 triệu tấn, kim ngạch đạt 2,8 tỷ USD. Trong bối cảnh nhiều quốc gia xuất khẩu gạo sụt giảm, Việt Nam vẫn tăng sản lượng 3,1% dù giá giảm 19%. Dự kiến cả năm 2025, Việt Nam sẽ đạt khoảng 8,8 triệu tấn, giữ vững vị trí quốc gia xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới. Đây là thành tích được Thái Lan đặc biệt ngưỡng mộ khi nước này giảm tới 30% sản lượng xuất khẩu.

Gạo Việt Nam hiện đã xây dựng được thương hiệu riêng, được nhiều thị trường ưa chuộng, cung không đủ cầu. Giá xuất khẩu bình quân đạt 514 USD/tấn, cho thấy bước tiến tích cực. Ông Nam đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan liên quan quan tâm, hỗ trợ để tận dụng tốt cơ hội này, đồng thời mở rộng thị trường sang Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Phi.

“Hiện doanh nghiệp trong nước đang đẩy mạnh xuất khẩu sang châu Phi - thị trường tiềm năng nhưng thanh toán chậm và rủi ro cao. Về lâu dài, cần phát triển giống gạo chất lượng cao và xây dựng vùng chuyên canh. Đặc biệt, gạo ST25 được kiều bào trên thế giới đánh giá rất ngon, thể hiện “tình yêu đi qua dạ dày” và góp phần nâng cao hình ảnh quốc gia”, ông Đỗ Hà Nam nói.

Cơ hội cho các mặt hàng nông, lâm, thủy sản không chỉ ở các mặt hàng mà còn đến từ các thị trường xuất khẩu. Theo ông Trương Xuân Trung, Bí thư thứ nhất, phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE) - Qatar, 7 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu một số mặt hàng nông, lâm, thủy sản chủ lực của Việt Nam sang thị trường UAE ghi nhận những bước tăng trưởng đáng kể, nhất là hạt điều (tăng 34,64%), rau quả (tăng 55%), thủy sản (tăng 21%), gỗ và sản phẩm gỗ (tăng 26,5%). Tuy nhiên, vẫn có những sản phẩm sụt giảm như gạo, hồ tiêu. Riêng sản phẩm chè gần như đi ngang. Điều này cho thấy bức tranh xuất khẩu vẫn tồn tại những gam màu trái chiều, đòi hỏi các giải pháp đồng bộ để duy trì đà tăng trưởng.

Với thị trường Trung Quốc, ông Nông Đức Lai, Tham tán thương mại Việt Nam tại Trung Quốc cho biết, với quy mô nhập khẩu hàng năm lên đến 2.500 tỷ USD, trong đó, nông sản từ 210 - 230 tỷ USD/năm, có thể thấy Trung Quốc vẫn là thị trường lớn đầy tiềm năng đối với hàng hóa nông lâm thủy sản của Việt Nam.

Còn theo ông Trần Văn Công - Tham tán nông nghiệp Việt Nam tại thị trường EU đánh giá, tiềm năng thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản vào thị trường EU còn rất lớn. Tuy nhiên, tỷ trọng hàng chế biến, giá trị gia tăng của Việt Nam xuất khẩu sang EU còn thấp, chưa tạo được kênh phân phối bền vững, chưa có thương hiệu, khả năng hiện diện tại chưa phổ biến.

Để khai thác thị trường tiềm năng EU, Tham tán nông nghiệp Việt Nam tại thị trường EU, Việt Nam cần phát triển các vùng nguyên liệu đạt chuẩn EU; xây dựng các vùng sản xuất an toàn dịch bệnh đối với các vùng chăn nuôi trọng điểm để thúc đẩy việc đàm phán EU mở cửa thị trường. Ngoài ra, cần tăng cường xây dựng thương hiệu quốc gia, tăng khả năng nhận diện sản phẩm nông sản thực phẩm Việt Nam trên thị trường EU,…

Phấn đấu hướng đến mục tiêu xuất khẩu nông lâm thủy sản 100 tỷ USD

Đồng hành cùng các doanh nghiệp ngành nông, lâm, thủy sản, về phía Bộ Công Thương, ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho biết, Bộ đang và sẽ tiếp tục tăng cường kiểm soát chống buôn lậu, gian lận thương mại, gian lận xuất xứ hàng hóa. Đồng thời, Bộ cũng đẩy mạnh các biện pháp phòng vệ thương mại, với sự phối hợp của Cục Phòng vệ thương mại và các bộ, ngành, nhằm tận dụng thế mạnh, ứng phó chống bán phá giá.

Ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) phát biểu tại Hội nghị thúc đẩy xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2025 diễn ra ngày 12/8. Ảnh: Tùng Đinh

Song song, Bộ Công Thương đang phối hợp đàm phán mở rộng thị trường mới như Vùng Vịnh, thị trường Halal, Ai Cập…, trong đó có việc xúc tiến xuất khẩu gạo sang Singapore. Hai Bộ Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường cũng đã tổ chức nhiều hội chợ thương mại thành công, như Hội chợ Hoa quả tại Bắc Kinh, cùng các hội nghị xúc tiến thương mại hằng tháng với các tham tán thương mại.

Hiện, Cục Xuất nhập khẩu được giao nghiên cứu hai đề án: “Đa dạng hóa nguồn cung nguyên liệu nhập khẩu” và “Tận dụng các hiệp định thương mại tự do khi Hoa Kỳ áp thuế đối ứng”, dự kiến sẽ đưa ra các đề xuất thiết thực cho doanh nghiệp.

“Liên quan thông tin Philippines ngừng nhập khẩu gạo 60 ngày, Bộ Công Thương đã báo cáo Chính phủ và đề nghị các bộ, ngành can thiệp qua kênh ngoại giao để tháo gỡ”, ông Sơn cho hay.

Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng và Thứ trưởng Trần Thanh Nam chủ trì Hội nghị thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2025 diễn ra ngày 12/8. Ảnh: Tùng Đinh

Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, dù đối mặt nhiều biến động phức tạp trong và ngoài nước, ngành nông, lâm, thủy sản vẫn đạt nhiều kết quả toàn diện, tiếp tục giữ vai trò trụ cột xuất nhập khẩu. Bộ đặt mục tiêu năm 2025 tăng trưởng trên 4%, kim ngạch xuất khẩu vượt 65 tỷ USD, phấn đấu đạt 70 tỷ USD.

Ông Thắng ủng hộ đề xuất ba bộ: Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương, Ngoại giao phối hợp tổ chức xúc tiến thương mại hiệu quả, tránh trùng lặp, nhằm tối đa hóa lợi ích cho doanh nghiệp. Theo ông, thách thức và cơ hội đang song hành, dư địa xuất khẩu vẫn lớn. Để tạo đà cho giai đoạn 2026–2030, tăng trưởng cần duy trì hai con số; riêng năm 2025 dự kiến đạt 8,3–8,5%, từ 2026 phải tăng gấp rưỡi, hướng tới kim ngạch 80–100 tỷ USD.

Vấn đề then chốt là giá trị tăng thêm sẽ đến từ đâu? Quyền Bộ trưởng nêu ba định hướng lớn: Hoàn thiện pháp luật, cải cách thủ tục hành chính phù hợp yêu cầu thị trường nhập khẩu; giải quyết kịp thời khó khăn của doanh nghiệp, hiệp hội và người dân; xây dựng, chuẩn hóa tiêu chuẩn, quy chuẩn và vùng nguyên liệu.

Ông Thắng cho hay, tháng 10 tới, Bộ sẽ trình Quốc hội dự luật sửa 15 luật, từ năm 2026 sẽ sửa đổi toàn diện 17 văn bản pháp luật để thích ứng tình hình mới. Giải đáp, hướng dẫn kịp thời những khó khăn của doanh nghiệp, người dân, hiệp hội ngành hàng; hoàn thiện tiêu chuẩn, quy chuẩn và vùng nguyên liệu. Về phía doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng cần chủ động đề xuất hỗ trợ từ các bộ, ngành và địa phương khi cần thiết.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt quyết tâm đạt ít nhất 65 tỷ USD xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong năm 2025. Định hướng trọng tâm gồm: duy trì ổn định các thị trường truyền thống, mở rộng thị trường mới, chuyển từ tăng sản lượng sang tăng giá trị gia tăng với sản phẩm chế biến sâu,…

Nguyễn Hạnh

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/xuat-khau-nong-lam-thuy-san-huong-den-muc-tieu-100-ty-usd-415004.html