Kim ngạch nhiều mặt hàng nông sản tăng cao
Số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho thấy, tháng 9/2025, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 6,35 tỷ USD. Tính chung 9 tháng, con số lên tới 52,31 tỷ USD, trong đó nông sản chiếm 28,5 tỷ USD, thủy sản 8,12 tỷ USD, lâm sản 13,41 tỷ USD, còn chăn nuôi đóng góp 447,5 triệu USD.
Cơ cấu thị trường cũng cho thấy sự mở rộng rõ nét: châu Á chiếm gần 44% tổng giá trị, Mỹ 23%, châu Âu hơn 14%, trong khi xuất khẩu sang châu Phi tăng gần gấp đôi
Nhiều mặt hàng chủ lực tiếp tục khẳng định vị thế. Cà phê bứt phá với giá trị 6,98 tỷ USD, tăng hơn 61%, nhờ giá xuất khẩu bình quân đạt 5.658 USD/tấn. Cao su đạt 2,32 tỷ USD, tăng gần 11%, chủ yếu xuất sang Trung Quốc. Hạt điều thu về 3,75 tỷ USD, tăng 18,9%. Hạt tiêu, dù giảm về lượng vẫn tăng gần 29% giá trị nhờ giá xuất khẩu cao. Rau quả đạt 6,22 tỷ USD, tăng hơn 10%, với thị trường lớn nhất vẫn là Trung Quốc.
Ảnh: Đức Thanh
Thủy sản ghi nhận mức tăng trưởng ổn định, đạt 8,12 tỷ USD, trong đó tôm là mặt hàng mang về thặng dư lớn nhất. Xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 12,52 tỷ USD, chiếm hơn một nửa thị phần tại Mỹ…
Tổng thể, 9 tháng năm 2025, cán cân thương mại nông, lâm, thủy sản thặng dư 15,93 tỷ USD, tăng 17,6% so với cùng kỳ, đóng góp khoảng 92,8% tổng mức xuất siêu của cả nền kinh tế.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, những kết quả này cho thấy nông nghiệp Việt Nam đang giữ vai trò bệ đỡ trong bối cảnh biến động. “Thiên tai, dịch bệnh và thị trường còn nhiều rủi ro, nhưng chúng ta đã tận dụng cơ hội từ giá cả quốc tế, mở rộng thị trường và duy trì được thặng dư kỷ lục. Đây là tín hiệu đáng mừng, song cũng là động lực để toàn ngành tiếp tục củng cố sản xuất, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa thị trường trong thời gian tới”, ông phân tích.
Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) Vũ Đức Đam Quang cho biết thêm, thương mại nông sản Việt Nam những năm qua không chỉ mở rộng về quy mô, mà còn nâng cao chất lượng, hướng tới tiêu chuẩn toàn cầu.
Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu nông, lâm, thủy sản lớn nhất của Việt Nam
Trong 9 tháng đầu năm 2025, Hoa Kỳ với thị phần 20,6%, Trung Quốc với thị phần 20% và Nhật Bản với thị phần 7,1%, là 3 thị trường xuất khẩu các mặt hàng nông sản lớn nhất của Việt Nam. So với cùng kỳ năm 2024, ước giá trị xuất khẩu nông sản của Việt Nam 9 tháng đã qua của năm 2025 sang cả 3 thị trường đều tăng. Cụ thể, Hoa Kỳ tăng 9%, Trung Quốc tăng 5,9%, và Nhật Bản tăng 23,9%.
Việt Nam đang đàm phán thêm 6 hiệp định mới để khai thác các thị trường tiềm năng như Trung Đông (Halal), Mỹ Latin, châu Phi và Trung Á. Cùng với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ động tháo gỡ rào cản thương mại, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe như quy định EUDR của châu Âu (Quy định về sản phẩm không gây phá rừng của châu Âu) hay kiểm soát gỗ và thủy sản của Hoa Kỳ. Đây không chỉ là yêu cầu bắt buộc để duy trì xuất khẩu, mà còn là cơ hội để nông sản Việt Nam xây dựng thương hiệu minh bạch, trách nhiệm và bền vững.
Một điểm nhấn khác là sự tham gia tích cực của các tập đoàn quốc tế vào chuỗi giá trị nông sản Việt Nam. Thông qua các mô hình hợp tác công - tư trong các ngành hàng cà phê, hồ tiêu, lúa gạo và thủy sản, doanh nghiệp đa quốc gia cùng nông dân và hiệp hội ngành hàng đang kiến tạo những chuỗi cung ứng minh bạch, có khả năng truy xuất nguồn gốc và giảm phát thải.
Hướng tới phát triển nông nghiệp xanh
Đánh giá về thời cơ trong giai đoạn tới, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, nếu xuất khẩu nông, lâm, thủy sản duy trì được đà 5 tỷ USD/tháng (điều trong khả năng, nhất là khi các nước phương Tây thường có xu hướng tăng cường tiêu dùng dịp cuối năm), giá trị xuất khẩu toàn ngành sẽ đạt 67 tỷ USD trong năm 2025.
Nếu lạc quan hơn, mỗi tháng xuất khẩu 6 tỷ USD, ngành sẽ phá sâu kỷ lục của năm 2024 và đạt cột mốc 70 tỷ USD. Đây là tín hiệu đáng mừng và là động lực để toàn ngành tiếp tục củng cố sản xuất, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa thị trường trong thời gian tới.
Bên cạnh tập trung phát triển sản xuất, mở rộng thị trường xuất khẩu, ông Phùng Đức Tiến cũng cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xác định rõ mục tiêu dài hạn trong phát triển nông nghiệp xanh, sinh thái, ứng dụng khoa học công nghệ và thúc đẩy mô hình nông nghiệp tuần hoàn, phát triển năng lượng tái tạo. Đây là tiền đề để ngành hoàn thành mục tiêu Đảng, Nhà nước, Chính phủ giao và hướng đến những mốc tăng trưởng cao hơn nữa trong tương lai.
Trong giai đoạn tới, Việt Nam sẽ ưu tiên lựa chọn dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài gắn với chuyển đổi xanh, khuyến khích dự án có cam kết chuyển giao công nghệ và liên kết với nông dân trong nước. Cùng với đó, việc phát triển thị trường tín chỉ carbon và áp dụng trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất được xem như “tấm hộ chiếu xanh” giúp nông sản Việt củng cố chỗ đứng trên bản đồ thương mại toàn cầu.
Đồng hành cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương) cho biết, thời gian tới, Bộ Công thương tiếp tục ưu tiên hỗ trợ các mặt hàng nông, lâm, thủy sản chủ lực, có giá trị gia tăng cao như rau quả, thủy sản, cà phê, hồ tiêu, gạo và sản phẩm chế biến sâu. Ngoài ra, hỗ trợ người nông dân đưa các sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm) từ đặc sản địa phương vươn tầm quốc tế. Bộ Công thương đã và đang triển khai hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã cải thiện chất lượng, bao bì, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế...
Theo các chuyên gia, với tốc độ tăng trưởng hai con số, ngành nông, lâm, thủy sản Việt Nam được kỳ vọng sẽ thiết lập kỷ lục mới về kim ngạch xuất khẩu trong năm nay. Tuy nhiên, triển vọng này đi kèm với không ít thách thức, đặc biệt là giá gạo xuất khẩu giảm sâu và áp lực gia tăng từ chi phí nhập khẩu nguyên liệu. Đây sẽ là những yếu tố quan trọng tác động đến lợi nhuận và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong thời gian tới.
Khánh Linh