Tăng trưởng tích cực
Tại “Hội nghị thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2025”, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam cho biết, ngay từ đầu năm, Bộ đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm phát huy kết quả của năm 2024 và hoàn thành mục tiêu năm 2025.
Nhờ đó, trong 7 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu toàn ngành đạt 39,7 tỷ USD, tăng 14,7% so với cùng kỳ năm trước.
Trong đó, nông sản đạt 21,5 tỷ USD (tăng 17%), lâm sản đạt 10,4 tỷ USD (tăng 8,6%), thủy sản đạt 6,1 tỷ USD (tăng 13,8%)…
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam chia sẻ tại hội nghị.
Đặc biệt, ba thị trường lớn là Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản vẫn duy trì tăng trưởng, bất chấp bối cảnh khó khăn; xuất khẩu sang EU tăng mạnh 49%, đạt 4,3 tỷ USD; Trung Đông tăng 10,9%; châu Phi tăng 8,9%.
“Nếu đồng thời thúc đẩy đa dạng hóa các thị trường khác, thì khả năng đạt mục tiêu 65 tỷ USD trong năm 2025 là hoàn toàn khả thi”, Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh.
Trong các ngành hàng chủ lực, gạo và cà phê tiếp tục dẫn đầu tăng trưởng. Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, trong 7 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo đạt 5,5 triệu tấn, kim ngạch 2,8 tỷ USD.
Trong bối cảnh nhiều quốc gia xuất khẩu gạo sụt giảm, Việt Nam vẫn tăng sản lượng 3,1% dù giá giảm 19%. Dự kiến cả năm 2025, Việt Nam sẽ đạt khoảng 8,8 triệu tấn, giữ vững vị trí quốc gia xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, thành tích được Thái Lan đặc biệt ngưỡng mộ khi nước này giảm tới 30% sản lượng xuất khẩu.
Với cà phê, ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam thông tin, niên vụ 2024 - 2025 đạt mức giá cao nhất từ trước tới nay, có thời điểm lên tới 5.850 USD/tấn.
Trong 7 tháng đầu năm, Việt Nam xuất khẩu 1,1 triệu tấn cà phê, tăng 66% so cùng kỳ. Trong đó, EU vẫn là thị trường lớn nhất, đạt 670.000 tấn, kim ngạch 3,6 tỷ USD; châu Mỹ chiếm khoảng 4,7%; châu Á 20,7%.
Ông Hải cho rằng, thuế 20% của Mỹ từ tháng 8/2025 sẽ là thách thức so với các nước sản xuất cà phê khác, nhưng cũng là cơ hội để doanh nghiệp Việt mở rộng thị trường, đặc biệt tại Trung Quốc, thị trường tiềm năng đang gia tăng nhập khẩu cà phê.
Đa dạng thị trường
Theo ông Ngô Hồng Phong, Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), để đạt và vượt mục tiêu 65 tỷ USD cho cả năm, 5 tháng cuối năm cần đạt trên 25 tỷ USD. Tuy nhiên, đây là giai đoạn đối mặt nhiều thách thức, nhất là chính sách thuế quan của Mỹ có hiệu lực từ ngày 1/8/2025.
Ông Phong nhấn mạnh, doanh nghiệp cần tiếp tục duy trì thị trường truyền thống và bổ sung dòng sản phẩm phù hợp để khai thác tối đa thị trường tiềm năng.
Cụ thể: thủy sản sang Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN; gỗ và sản phẩm gỗ sang Trung Quốc, Nhật Bản, EU; rau gia vị và trái cây tươi sang Hàn Quốc, Nhật Bản, ASEAN; cà phê sang Trung Quốc, Nhật Bản, ASEAN…
Các ngành hàng nhanh chóng tìm kiếm thị trường tiềm năng cho hoạt động xuất khẩu.
Những yêu cầu và mục tiêu vĩ mô mà ông Phong nêu ra nhanh chóng được cụ thể hóa ở góc nhìn của từng ngành hàng.
Dự báo 6 tháng cuối năm 2025, ông Nguyễn Nam Hải cho rằng, ngành cà phê sẽ xuất khẩu khoảng 1,5 triệu tấn. Để đạt con số này, doanh nghiệp đang tích cực mở rộng thị trường, đặc biệt là Trung Quốc, nơi mới cấp phép cho 183 doanh nghiệp cà phê Brazil, cho thấy sức cạnh tranh ngày càng lớn và nhu cầu thị trường rất cao.
Với gạo, ông Đỗ Hà Nam cho biết thương hiệu gạo Việt Nam đã được nhiều thị trường ưa chuộng, cung không đủ cầu. Giá xuất khẩu bình quân đạt 514 USD/tấn, cho thấy bước tiến tích cực.
Ông đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan liên quan hỗ trợ mở rộng sang Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Phi, đồng thời phát triển giống gạo chất lượng cao và xây dựng vùng chuyên canh. Đặc biệt, gạo ST25 được kiều bào đánh giá rất ngon, thể hiện “tình yêu đi qua dạ dày” và góp phần nâng cao hình ảnh quốc gia.
Cùng lúc đó, ngành rau quả cũng điều chỉnh chiến lược để tận dụng cơ hội thị trường.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam nhận định, Mỹ dù chỉ chiếm 8,42% trong tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả nhưng vẫn là thị trường quan trọng thứ hai sau Trung Quốc. Đây là thị trường giữ vai trò chiến lược, giúp nâng tầm vị thế Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
“Trong bối cảnh bình thường mới, tái cơ cấu sản xuất, minh bạch chuỗi cung ứng và hợp tác chặt với phía Mỹ trong kiểm tra, giám sát là cơ hội để nâng cao năng lực cạnh tranh”, ông Bình nói.
Ông cũng kiến nghị nhà nước sớm ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp giai đoạn đầu thuế đối ứng có hiệu lực như giảm thuế, hỗ trợ chi phí chuyển đổi số, nghiên cứu công nghệ sau thu hoạch, đầu tư chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm... để giảm áp lực mùa vụ và nâng cao giá trị gia tăng.
Hoài Sương