Xuất khẩu sầu riêng tiếp tục giảm
Theo số liệu của Cục Hải quan, xuất khẩu sầu riêng tháng 4 của Việt Nam đạt 25.000 tấn, trị giá 85,3 triệu USD, tiếp tục giảm mạnh 54% về lượng và 61% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.
Lũy kế 4 tháng đầu năm, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam chỉ đạt 51.860 tấn, tương ứng trị giá 183,5 triệu USD, giảm 53% về lượng và 61% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Đồng thời, giá xuất khẩu bình quân của sầu riêng - loại trái cây được mệnh danh là "vua trái cây" cũng giảm 16%, xuống còn 3.538 USD/tấn.
Nguồn: Hoàng Hiệp tổng hợp từ Cục Hải quan Việt Nam
Nguyên nhân chủ yếu là do kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc, thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất của Việt Nam, giảm mạnh 72,5% trong tháng 4, chỉ đạt 56,1 triệu USD.
Tính chung 4 tháng đầu năm, xuất khẩu sầu riêng sang thị trường này đạt 105,7 triệu USD, giảm 75,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Tỷ trọng của Trung Quốc trong tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam cũng sụt giảm từ mức 92% của 4 tháng năm 2024 xuống chỉ còn 57,6%.
Trao đổi với chúng tôi, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho biết xuất khẩu sầu riêng vào Trung Quốc giảm mạnh do các vấn đề liên quan đến xét nghiệm chất cadmium và chất vàng O.
"Phía Trung Quốc phát hiện những lô hàng sầu riêng của Việt Nam có dư lượng chất cấm nên họ trả về. Ngoài ra đây cũng chưa phải là thời điểm chín rộ của cây sầu riêng", ông Nguyên nói.
Ông Nguyên cho rằng người dân và doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ xem thị trường xuất khẩu đang cấm cái gì để làm cho đúng và đây là nguyên tắc chung áp dụng cho mọi sản phẩm rau quả, không chỉ sầu riêng. Ngoài ra, các đối tượng tham gia thị trường cần siết chặt hơn nữa việc kiểm soát chất cấm ngay tại vườn.
Nguồn: Hoàng Hiệp tổng hợp từ Cục Hải quan Việt Nam
Trong khi đó, xuất khẩu sầu riêng sang các thị trường khác lại ghi nhận tăng trưởng ấn tượng trong 4 tháng đầu năm. Cụ thể, Thái Lan đạt 30,2 triệu USD, tăng 34%; Hong Kong đạt 17,2 triệu USD, tăng 4,78 lần; Đài Loan đạt 12,4 triệu USD, tăng gần 4,9 lần; và Mỹ đạt 6,2 triệu USD, tăng 2,5 lần so với cùng kỳ năm trước...
Một điểm đáng chú ý khác đó là cơ cấu chủng loại sầu riêng xuất khẩu đang có sự thay đổi rõ rệt. Trong khi kim ngạch xuất khẩu sầu riêng tươi giảm 68%, chỉ còn 142 triệu USD, thì sầu riêng đông lạnh lại tăng trưởng tích cực 56%, đạt 40,4 triệu USD.
Ở trong nước, tính đến ngày 29/5, giá sầu riêng Ri6 xô khoảng 35.000 – 43.000 đồng/kg, giảm hơn 40% (25.000 – 37.000 đồng/kg) so với đầu năm nay. Tương tự, giá sầu Thái đẹp giảm 47 – 60%, về mốc 70.000 – 95.000 đồng/kg
Nỗ lực cải thiện xuất khẩu sầu riêng vào Trung Quốc
Theo Báo điện tử Chính phủ, từ ngày 27 đến 29/5/2025, Đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam, do Bộ trưởng Đỗ Đức Duy dẫn đầu thăm và làm việc tại Trung Quốc nhằm tăng cường hợp tác thương mại nông lâm thủy sản giữa hai nước.
Chuyến công tác tập trung vào tháo gỡ khó khăn trong xuất khẩu sầu riêng, đảm bảo thông suốt hoạt động xuất nhập khẩu vải thiều mùa vụ 2025 và mở rộng thị trường cho các mặt hàng nông sản chiến lược.
Đáng chú ý, hai bên thống nhất thiết lập cơ chế “luồng xanh nông sản” – ưu tiên thông quan nhanh tại cửa khẩu cho các mặt hàng quả tươi trong mùa thu hoạch cao điểm.
Mới đây, Trung Quốc cũng vừa phê duyệt thêm 829 mã số vùng trồng và 131 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng của Việt Nam.
Như vậy, đến nay, Việt Nam đang có 1.396 mã số vùng trồng và 188 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng được xuất khẩu sang Trung Quốc.
Theo ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, việc được Trung Quốc chấp thuận thêm nhiều mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực mở rộng quy mô xuất khẩu chính ngạch sản phẩm trồng riêng sang thị trường Trung Quốc.
Việc mở rộng danh sách mã số đã tạo điều kiện để tăng trưởng sản lượng xuất khẩu của trái sầu riêng, đặc biệt khi mùa vụ thu hoạch sầu riêng ở Tây Nguyên sắp vào vụ.
Đồng thời, góp phần giảm áp lực với các vùng trồng và cơ sở đóng gói đã được phê duyệt trước đó.
Để duy trì và tiếp tục mở rộng thành quả trên, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật mong muốn, tất cả các thành phần tham gia trong chuỗi sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu sầu riêng phải duy trì nghiêm túc quy trình sản xuất, đóng gói và kiểm dịch theo đúng quy định đã đăng ký với phía Trung Quốc, nhằm đảm bảo tính bền vững trong hoạt động xuất khẩu chính ngạch.
Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, cả nước đang có 12 phòng kiểm định Cadimi và 8 phòng kiểm định chất vàng O đủ điều kiện xét nghiệm sầu riêng xuất khẩu.
Đây là cơ sở quan trọng giúp các doanh nghiệp chủ động kiểm tra chất lượng, đáp ứng yêu cầu phía Trung Quốc, đồng thời góp phần nâng cao uy tín của nông sản Việt trên thị trường quốc tế.
Hoàng Hiệp