Xuất khẩu thủy sản hướng tới mốc 10 tỷ USD nhưng thách thức lớn đang chờ phía trước

4 giờ trướcBài gốc

Tăng trưởng mạnh trong 8 tháng đầu năm

Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy, tính đến hết tháng 8/2025, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt 7,34 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm trước. Riêng tháng 8, xuất khẩu đạt 1,12 tỷ USD, cao hơn 13,8% so với cùng kỳ, thể hiện sự phục hồi đáng chú ý trong bối cảnh thị trường toàn cầu còn nhiều biến động.

Trong cơ cấu sản phẩm, tôm tiếp tục giữ vị trí chủ lực khi mang về 2,97 tỷ USD, tăng gần 23%. Đặc biệt, tôm hùm nổi bật với mức tăng gần 194%, đạt 536 triệu USD. Cá tra cũng ghi nhận sự phục hồi với 1,42 tỷ USD, tăng 9,7%. Ở chiều ngược lại, cá ngừ giảm 2,3% xuống còn 633 triệu USD, phản ánh khó khăn về nguồn cung và thị trường. Ngược lại, nhóm nhuyễn thể (mực, bạch tuộc, nhuyễn thể hai mảnh vỏ) tăng trưởng ấn tượng hơn 20%, đạt gần 649 triệu USD.

Ảnh: Vasep

Xét theo thị trường, khối CPTPP dẫn đầu với 2,01 tỷ USD, chiếm trên 27% tổng kim ngạch. Trung Quốc và Hồng Kông tăng trưởng mạnh, đạt 1,56 tỷ USD (tăng gần 39%). Mỹ đứng thứ ba với 1,25 tỷ USD, tăng 8,7% và chiếm 17% thị phần. Các thị trường lớn khác như EU (777 triệu USD) và Hàn Quốc (558 triệu USD) duy trì mức tăng ổn định.

Với đà tăng trưởng này, ngành thủy sản nhiều khả năng đạt mục tiêu 10 tỷ USD ngay trong năm 2025. Tuy nhiên, từ năm 2026, xuất khẩu có nguy cơ sụt giảm do hàng loạt yếu tố bất lợi. Tại Mỹ, việc áp thuế đối ứng 20% khiến thủy sản Việt Nam kém cạnh tranh hơn so với các đối thủ như Thái Lan, Indonesia hay Ecuador. Ngành tôm cũng đang đứng trước khả năng bị áp thuế chống bán phá giá cao trong đợt rà soát POR19.

Đặc biệt, từ ngày 1/1/2026, Mỹ sẽ ngừng nhập khẩu hải sản từ 12 nghề cá của Việt Nam không đạt chứng nhận tương đương theo Luật Bảo vệ động vật biển có vú (MMPA), ước tính gây thiệt hại hơn 500 triệu USD mỗi năm. Ngoài ra, thẻ vàng IUU vẫn chưa được gỡ bỏ, cộng thêm các quy định mới về kích thước tối thiểu đối với cá ngừ vằn và cấm trộn nguyên liệu, khiến doanh nghiệp gặp khó trong việc bảo đảm nguồn hàng hợp pháp.

Cuối năm 2025 sôi động, năm 2026 nhiều rủi ro

Các chuyên gia dự báo, từ nay đến giữa tháng 11/2025, các nhà nhập khẩu Mỹ sẽ tăng cường đơn hàng để đón đầu các rào cản thương mại, tạo điều kiện cho kim ngạch xuất khẩu trong tháng 9 và 10/2025 bứt phá. Tuy nhiên, từ cuối tháng 11 trở đi, xuất khẩu có thể chững lại và bước vào giai đoạn đầy thách thức. Nếu vấn đề thuế chống bán phá giá và MMPA không được tháo gỡ, kim ngạch xuất khẩu trong nửa đầu năm 2026 nhiều khả năng sẽ sụt giảm rõ rệt.

Để ứng phó, nhiều doanh nghiệp đã tính đến phương án đa dạng hóa thị trường, mở rộng sang châu Á, Trung Đông và Nam Mỹ. Dù vậy, Mỹ vẫn là thị trường quan trọng nhất, nên khó tránh khỏi nguy cơ giảm tốc trong giai đoạn cuối 2025 và năm 2026.

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong năm 2025 đang tiến gần cột mốc 10 tỷ USD – một thành tích đáng ghi nhận. Nhưng đằng sau sự tăng trưởng là những thách thức lớn về thuế quan, rào cản kỹ thuật và quy định quốc tế. Muốn duy trì vị thế, ngành thủy sản cần tập trung giải quyết vấn đề thẻ vàng IUU và sớm có biện pháp tháo gỡ tại thị trường Mỹ. Nếu không, sau một năm 2025 thăng hoa, ngành có thể phải đối diện với một năm 2026 đầy khó khăn.

An Vũ

Nguồn Thị Trường Tài Chính : https://thitruongtaichinh.kinhtedothi.vn/tai-chinh/xuat-khau-thuy-san-huong-toi-moc-10-ty-usd-nhung-thach-thuc-lon-dang-cho-phia-truoc-151257.html