Xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 9: thương mại tạm hụt, thặng dư vẫn giữ vững

3 giờ trướcBài gốc

Ảnh minh họa.

Nhóm hàng chủ lực chững lại

Hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam trong nửa đầu tháng 9/2025 đã ghi nhận những biến động đáng chú ý. Theo số liệu sơ bộ từ Cục Hải quan, tổng trị giá xuất nhập khẩu đạt 39,05 tỷ USD, giảm 3,25% so với nửa đầu tháng 8, tức giảm khoảng 1,31 tỷ USD.

Mặc dù cán cân thương mại giai đoạn này thâm hụt 644,75 triệu USD, nhưng tính từ đầu năm đến ngày 15/9, tổng trị giá xuất nhập khẩu vẫn đạt 637,21 tỷ USD, tăng 17,85% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, cán cân thương mại vẫn giữ thặng dư 13,31 tỷ USD, khẳng định nền tảng tích cực của dòng chảy thương mại quốc gia.

Trong nửa đầu tháng 9, kim ngạch xuất khẩu chỉ đạt 19,2 tỷ USD, giảm 4,3% so với kỳ 1 tháng 8. Sự sụt giảm này chủ yếu đến từ bốn nhóm hàng mũi nhọn gồm: Dệt may mất 335 triệu USD, tương ứng giảm 18,2%; Giày dép giảm 253,1 triệu USD, tức 25,61%; Điện thoại và linh kiện giảm 116,82 triệu USD (4,7%); Gỗ và sản phẩm gỗ giảm 112,98 triệu USD (15,7%). Những con số trên cho thấy sức cầu thế giới đang yếu đi rõ rệt, đặc biệt với các mặt hàng thâm dụng lao động, phụ thuộc lớn vào Mỹ và châu Âu.

Tuy nhiên, bức tranh không hoàn toàn ảm đạm. Hai nhóm hàng rau quả và máy vi tính, sản phẩm điện tử, linh kiện đã trở thành điểm sáng, ghi nhận mức tăng trên 200 triệu USD so với nửa đầu tháng 8. Đặc biệt, máy vi tính và linh kiện tiếp tục đóng vai trò "đầu tàu" trong cơ cấu xuất khẩu.

Dù có sự chững lại trong kỳ ngắn hạn, tính từ đầu năm đến 15/9, xuất khẩu vẫn đạt 325,26 tỷ USD, tăng 16,42% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, nhóm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tiếp tục bứt phá mạnh mẽ, đạt 71,75 tỷ USD, tăng tới 46,66% (hơn 22 tỷ USD). Đây là nhóm hàng duy nhất có mức tăng trưởng trên 20 tỷ USD.

Ngoài ra, 7 nhóm hàng khác cũng ghi nhận mức tăng trên 1 tỷ USD, gồm: Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng (+4,97 tỷ USD); Đồ chơi, dụng cụ thể thao (+3,39 tỷ USD); Cà phê (+2,6 tỷ USD, tăng tới 63,03%); Dệt may (+2,42 tỷ USD); Phương tiện vận tải và phụ tùng (+1,63 tỷ USD); Điện thoại và linh kiện (+1,38 tỷ USD); Giày dép (+1,25 tỷ USD). Đặc biệt, cà phê và đồ chơi – dụng cụ thể thao nổi bật với tốc độ tăng trưởng vượt trội, cho thấy khả năng đa dạng hóa và mở rộng thị trường xuất khẩu của Việt Nam.

Một lần nữa, khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) khẳng định vị trí chủ lực. Trong nửa đầu tháng 9, trị giá xuất khẩu của khối FDI đạt 15,21 tỷ USD, chiếm tới 79,2% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Lũy kế đến 15/9, xuất khẩu từ khối FDI đạt 243,64 tỷ USD, tăng 21,71% so với cùng kỳ 2024. Con số này phản ánh sự phụ thuộc lớn của thương mại Việt Nam vào các tập đoàn đa quốc gia, trong khi khu vực doanh nghiệp trong nước vẫn tăng trưởng chậm hơn.

Vẫn duy trì đà tăng trưởng

Ở chiều ngược lại, nhập khẩu nửa đầu tháng 9 đạt 19,85 tỷ USD, giảm 2,21% so với nửa đầu tháng 8. Nguyên nhân chính đến từ sự sụt giảm của: Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện: giảm 206,39 triệu USD (2,84%). Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng: giảm 122,7 triệu USD (24,92%). Dù giảm, máy vi tính và linh kiện vẫn là nhóm nhập khẩu lớn nhất, với 7,07 tỷ USD trong nửa đầu tháng 9. Điện thoại và linh kiện là nhóm duy nhất ghi nhận mức tăng hơn 100 triệu USD.

Khối FDI tiếp tục chiếm tỷ trọng cao, với 14,46 tỷ USD nhập khẩu trong kỳ, tương ứng 72,87% tổng kim ngạch cả nước. Tính lũy kế, nhập khẩu của nhóm FDI đạt 211,81 tỷ USD, tăng 27,21% so với cùng kỳ 2024.

Tổng nhập khẩu cả nước từ đầu năm đến 15/9 đạt 311,95 tỷ USD, tăng 19,37%. Trong đó, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng mạnh nhất, thêm 29,16 tỷ USD (gần 40%). Máy móc, sản phẩm nhựa, sắt thép và kim loại thường cũng đóng góp vào mức tăng chung.

Mặc dù cán cân thương mại trong nửa đầu tháng 9 tạm thâm hụt 644,75 triệu USD, song nhìn dài hạn, cán cân từ đầu năm đến giữa tháng 9 vẫn duy trì thặng dư 13,31 tỷ USD. Điều này phản ánh nền tảng thương mại ổn định, giúp Việt Nam giữ vững “vùng an toàn” trong bối cảnh thị trường quốc tế còn nhiều biến động.

Sự phụ thuộc vào khối FDI vẫn là điểm cần lưu ý, song những tín hiệu tích cực từ nhóm hàng nông sản, điện tử và những mặt hàng mới nổi như đồ chơi, dụng cụ thể thao cho thấy cơ hội đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu còn nhiều bất ổn, việc duy trì thặng dư thương mại không chỉ củng cố niềm tin vào sức khỏe nền kinh tế, mà còn mở ra dư địa để Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Dù chịu áp lực giảm tốc trong ngắn hạn, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2025 vẫn giữ vững đà tăng trưởng ấn tượng. Thặng dư thương mại hơn 13 tỷ USD là minh chứng cho sức chống chịu, đồng thời đặt ra yêu cầu tiếp tục nâng cao năng lực của doanh nghiệp nội để giảm bớt sự phụ thuộc vào khu vực FDI.

Nguyễn Đăng

Nguồn PL&XH : https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/xuat-nhap-khau-nua-dau-thang-9-thuong-mai-tam-hut-thang-du-van-giu-vung-431193.html