Xung đột Iran-Israel bùng nổ sau khi Israel mở chiến dịch Sư tử trỗi dậy đánh phủ đầu Iran, nhắm vào loạt mục tiêu quân sự, hạt nhân của Tehran vào ngày 13-6. Cuộc chiến leo thang mỗi ngày, cả hai bên dường như đang mở rộng phạm vi mục tiêu, đánh cả cả cơ sở hạ tầng dân sự và năng lượng.
Tuy nhiên, giới quan sát đánh giá những ngày qua Tehran đáp trả không tương xứng khi phóng ít tên lửa hơn dự kiến và với tốc độ giảm dần, dù Israel không kích mạnh mẽ và quyết liệt, thậm chí giới lãnh đạo Tel Aviv gợi ý rằng chế độ ở Iran nên được thay thế. Khi tuyên bố mở chiến dịch quân sự nhắm vào Iran, Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu nhắn nhủ người Iran rằng ông hy vọng chiến dịch quân sự đang diễn ra của Israel tại Iran sẽ "dọn đường cho người Iran đạt được tự do".
Theo đánh giá của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) ngày 15-6, tần suất các đợt tấn công tên lửa của Iran nhằm vào Israel đã giảm kể từ khi Israel bắt đầu chiến dịch Sư tử trỗi dậy. Điều này cho thấy các cuộc tấn công của Israel đang tác động đến tốc độ mà Iran có thể phóng tên lửa vào Israel. Lý do có thể vì Israel đã nhắm mục tiêu vào kho tên lửa của Iran cũng như khả năng phóng tên lửa của nước này.
Theo số liệu thống kê mới nhất do Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) đưa ra vào hôm 15-6, Iran đã bắn khoảng 280 tên lửa đạn đạo vào Israel trong nhiều đợt tấn công kể từ khi Israel mở chiến dịch Sư tử trỗi dậy ngày 13-6.
Tên lửa do Iran bắn trên bầu trời Jerusalem (Israel) hôm 14-6 trong cuộc xung đột Iran-Israel. Ảnh: AFP
ISW ước tính rằng vào ngày 13 và 14-6 Iran đã tiến hành 6 đợt tấn công sử dụng tổng cộng từ 100 đến 200 tên lửa. Nhưng kể từ ngày 14-6, Iran chỉ mở 2 đợt tấn công, dùng từ 35 đến 40 tên lửa mỗi đợt.
Theo ISW, trung bình các đợt tấn công đầu tiên, Iran dùng khoảng 33 tên lửa mỗi đợt, trong khi các đợt tiếp theo, Iran nã trung bình là 20 tên lửa.
Hôm 14-6, phân tích của ISW về cuộc xung đột Israel-Iran cho biết Tehran được cho là đã lên kế hoạch phóng 1.000 tên lửa đạn đạo vào Israel để đáp trả các cuộc tấn công của Israel. Tuy nhiên, số liệu tên lửa mà ISW ghi nhận Iran phóng vào Israel tại thời điểm đó là 200.
Theo ISW, Iran đã sử dụng ít tên lửa hơn đáng kể để đáp trả Israel so với kế hoạch ban đầu vì IDF đã phá hủy và làm hỏng các bệ phóng tên lửa và hầm chứa mà Iran dự định sử dụng để trả đũa Israel.
Trước khi cuộc xung đột này nổ ra, ước tính của Mỹ và Israel cho rằng kho tên lửa của Iran vào khoảng 2.000 quả, nhưng không phải tất cả đều có tầm bắn đủ xa để vươn tới Israel.
Nếu con số đó là chính xác, thì cường độ phóng tên lửa hiện tại của Iran vào Israel có thể không duy trì được lâu nữa.
Có thể thấy Iran đã gây thiệt hại và thương vong đáng kể cho Israel nhưng hệ thống phòng thủ tên lửa Vòm Sắt của Israel đã chặn được phần lớn tên lửa Iran, hạn chế ảnh hưởng của đòn trả đũa.
Trước đó, một số chuyên gia đã lưu ý rằng Iran có rất ít lựa chọn quân sự khả thi để đáp trả Iran và năng lực tổng thể của Iran đã bị Israel làm suy yếu nghiêm trọng.
Điều đó có thể buộc Tehran phải tìm cách trả đũa theo cách không liên quan đến việc phóng tên lửa. Như một nhà lập pháp Iran cho biết hôm 14-6, việc đóng Eo biển Hormuz, một giao điểm quan trọng trong hoạt động buôn bán năng lượng toàn cầu, đang được xem xét nghiêm túc. Lượng dầu mỏ tương đương 21% lượng tiêu thụ toàn cầu, tương đương khoảng 21 triệu thùng dầu mỗi ngày, “chảy” qua eo biển này.
Trong khi đó, Israel vẫn tiếp tục cuộc tấn công và mở rộng mục tiêu sang cả cơ sở hạ tầng năng lượng của Iran, trong đó có việc đánh vào mỏ khí đốt Pars South được coi là kho dự trữ khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới.
Mỏ Pars South đóng vai trò quan trọng đối với sản xuất năng lượng trong nước của Iran và hơn 90% điện năng của Iran được tạo ra từ các nhà máy chạy bằng khí đốt, theo ISW.
ISW cho rằng việc gián đoạn sản xuất khí đốt tự nhiên của Iran có thể sẽ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng năng lượng vốn đang xảy ra ở nước này và dẫn đến tình trạng mất điện trên diện rộng, có thể thách thức chính phủ Iran.
THU PHƯƠNG