Xung đột Israel - Iran bùng phát, giá dầu thô có thể đạt 100 USD/thùng

16 giờ trướcBài gốc

Giá dầu thô tăng vọt, dự báo thị trường tiếp tục biến động mạnh

Giá dầu thô thế giới đã tăng vọt, trong đó, dầu thô Brent tăng hơn 6% (có thời điểm lên tới 11%) lên mức khoảng 73-77 USD/thùng, trong khi dầu thô ngọt nhẹ Texas (WTI) cũng tăng hơn 8% (có thời điểm hơn 10% và 12%) lên mức khoảng 73-76 USD/thùng. Đây là mức tăng lớn nhất trong một ngày kể từ tháng 3 năm 2022 khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát.

Diễn biến giá dầu thô thế giới kể từ năm 1988 đến nay. (Nguồn: Bloomberg, Chứng khoán Dầu khí)

Nhiều tổ chức và chuyên gia dự báo giá dầu dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh trong ngắn hạn. Chứng khoán Dầu khí (PSI) dẫn chứng, dữ liệu lịch sử cho thấy giá dầu thô thế giới chịu ảnh hưởng mạnh, trực tiếp khi các xung đột liên quan đến những nước sản xuất dầu lớn xảy ra, như Chiến tranh Iraq - Kuwait vào năm 1990 hoặc như Chiến tranh Ả-rập - Israel vào năm 1973. Iran hiện là quốc gia sản xuất dầu lớn thứ 3 trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), chỉ sau Saudi Arabia và Iraq, với sản lượng đạt hơn 3 triệu thùng/ngày.

Cũng theo Chứng khoán Dầu khí, tham chiếu với các sự kiện đã diễn ra trong lịch sử, tác động của vụ việc này có thể tương tự như vụ tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào nhà máy xử lý dầu Abqaiq của Saudi Arabia vào năm 2019, khiến hoạt động sản xuất bị gián đoạn khiến lượng cung dầu thô giảm ước tính 5,7 triệu thùng, tương đương và 6% sản lượng dầu toàn cầu.

Rủi ro đóng cửa eo biển Hormuz, giá dầu và giá cước vận tải dự báo tăng vọt

Bên cạnh rủi ro suy giảm nguồn cung dầu từ Iran, trong kịch bản xấu hơn, nếu eo biển Hormuz bị phong tỏa, giá dầu thô có thể tăng cao đáng kể. Đây là một kịch bản hoàn toàn có thể xảy ra, tương tự như những diễn biến sau cuộc xâm lược Kuwait của Iraq năm 1990. Đây là một kịch bản nghiêm trọng nhưng xác suất xảy ra hiện vẫn đang ở mức thấp, Chứng khoán Dầu khí lưu ý.

Eo biển Hormuz là một tuyến đường thủy hẹp dài gần 161 km, nối Vịnh Ba Tư với Ấn Độ Dương, với Iran ở phía Bắc và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Oman ở phía Nam. Đây là tuyến hàng hải cực kỳ quan trọng với thị trường năng lượng toàn cầu, khoảng 21 triệu thùng dầu tương đương 20% lượng tiêu thụ toàn cầu được vận chuyển qua eo biển này mỗi ngày. Đây cũng là nơi vận chuyển gần 90 triệu tấn khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Qatar và UAE, tương đương 25% nhu cầu toàn cầu.

Eo biển Hormuz hiện là "nút thắt cổ chai" của thị trường năng lượng toàn cầu. (Ảnh: Chứng khoán Dầu khí)

“Bất kỳ hình thức phong tỏa nào, dù chỉ trong thời gian ngắn, cũng sẽ chặn đứng phần lớn xuất khẩu dầu từ các quốc gia vùng Vịnh như Saudi Arabia, Iraq, UAE và Kuwait. Trong bối cảnh đó, năng lực vận chuyển thay thế qua đường ống hiện rất hạn chế, chỉ khoảng 6,5 triệu thùng mỗi ngày. Điều này đồng nghĩa với việc hơn 10 triệu thùng dầu/ngày, tức gần 10% nguồn cung toàn cầu, có nguy cơ bị gián đoạn”, Chứng khoán Dầu khí phân tích.

Theo Bloomberg, nếu eo biển Hormuz bị đóng cửa, giá dầu có thể tăng lên trên 100 USD/thùng do thiếu hụt nguồn cung từ các nước thuộc khu vực Vịnh Ba Tư. Đồng thời, giá LNG có thể tăng ít nhất 35% so với mức hiện tại.

Ngoài ra, hoạt động khai thác khí đốt của Israel cũng có nguy cơ bị gián đoạn do các hoạt động trả đũa của Iran, hoặc nước này có thể tạm dừng xuất khẩu khí đốt sang Ai Cập, làm dấy lên lo ngại về nguồn cung và đẩy giá lên cao hơn nữa.

Cũng theo Chứng khoán Dầu khí, giá cước vận chuyển dầu thô và dầu sản phẩm sẽ chịu ảnh hưởng lớn, tùy theo mức độ leo thang của xung đột Israel - Iran. Việc xung đột gia tăng sẽ làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, và đẩy giá cước lên cao hơn nữa. Nếu không thể đi qua eo biển Hormuz, các tàu sẽ phải đi đường vòng qua Mũi Hảo Vọng ở cực nam châu Phi.

Điều này sẽ làm tăng đáng kể quãng đường di chuyển (thêm hàng nghìn hải lý), kéo dài thời gian vận chuyển từ vài ngày đến vài tuần, và tăng chi phí nhiên liệu, chi phí vận hành, cũng như chi phí thuê tàu. Tất cả những yếu tố này có thể đẩy cước vận tải lên rất cao.

Lan Anh

Nguồn Tạp chí Công thương : https://tapchicongthuong.vn/xung-dot-israel-iran-bung-phat--gia-dau-tho-co-the-dat-100-usd-thung-141717.htm