Yahya Sinwar - nhân vật khét tiếng nhất của Hamas vừa bị tiêu diệt là ai?

4 giờ trướcBài gốc

Con đường trở thành lãnh đạo Hamas

Sinh năm 1962 tại trại tị nạn Khan Younis, Sinwar lớn lên trong một gia đình bị buộc phải rời bỏ làng quê Al-Majdal (nay là thành phố Ashkelon, Israel) sau cuộc chiến tranh Ảrập-Israel. Ông bắt đầu học tại Đại học Hồi giáo ở Dải Gaza, nơi ông nhận bằng cử nhân ngành Nghiên cứu tiếng Ảrập vào những năm 1980. Trong số những người bạn thời thơ ấu của ông có Mohammed Deif, chỉ huy quân sự của Hamas, người mà Israel tuyên bố đã thiệt mạng trong một cuộc không kích ba tháng trước, và Mohammed Dahlan, một thành viên có ảnh hưởng của đảng Fatah thế tục hiện đang sống lưu vong tại UAE.

Thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar. Ảnh: Getty Images

Ông nhanh chóng gia nhập Hamas khi tổ chức này mới thành lập. Những năm đầu, Sinwar sáng lập đơn vị tình báo Majd của Hamas, nổi tiếng với những biện pháp tàn bạo để xử lý những người bị nghi ngờ cộng tác với Israel.

Sinwar gia nhập Hamas từ khi còn nhỏ, ngay sau khi nhóm này được thành lập, dành phần lớn thời thơ ấu của mình trong và ngoài các nhà tù của Israel. Ông đã thăng tiến qua các cấp bậc như một người thực thi pháp luật khét tiếng, phụ trách “tìm và diệt” những người Palestine bị tình nghi cộng tác với Israel, và đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng năng lực quân sự của nhóm.

Năm 1989, ông bị kết án 4 án chung thân vì tội bắt cóc và giết hai người lính Israel và 4 người Palestine mà ông nghi ngờ là phản bội. Ông đã thụ án 22 năm, trở thành một nhà lãnh đạo nhà tù được kính trọng. Ông đã được điều trị ung thư não vào năm 2008.

Yahya Sinwar được tại ngoại trong cuộc trao đổi tù nhân năm 2011, trong đó một người lính Israel, Gilad Shalit, được trả tự do để đổi lấy 1.000 người Palestine. Khi trở về Gaza, Shinza kết hôn và có ba người con.

Yahya Sinwar được các thành viên Hamas bầu làm thủ lĩnh Hamas ở Gaza vào năm 2017. Ông đảm nhận toàn quyền lãnh đạo nhóm từ tháng 8.2024, sau khi Thủ lĩnh trước đó của Hamas là Ismail Haniyeh bị ám sát tại Tehran vào tháng 7.2024.

Trong thời gian ở tù, Sinwar không chỉ củng cố quyền lực bằng cách thống trị các tù nhân khác, mà còn học cả tiếng Do Thái để hiểu rõ hơn về đối tượng mà ông nhắm tới.

Năm 2011, ông được trả tự do trong một cuộc trao đổi tù nhân lớn, khi hơn 1.000 tù nhân Palestine được đổi lấy Gilad Shalit, một binh sĩ Israel. Sau khi trở về Gaza, Sinwar nhanh chóng vươn lên và trở thành một trong những lãnh đạo chủ chốt của Hamas.

Mục tiêu hàng đầu của Israel

Được xem là "gương mặt của cái ác" và "tên đồ tể từ Khan Younis", Sinwar trở thành mục tiêu hàng đầu của Israel trong cuộc chiến chống lại Hamas. Kể từ sau các cuộc tấn công vào Israel, ông đã biến mất khỏi tầm mắt công chúng và được cho là ẩn náu trong hệ thống đường hầm phức tạp của Hamas tại Dải Gaza.

Các cơ quan tình báo phương Tây và Israel trong năm qua cho rằng Sinwar từ lâu đã tránh xa phương tiện liên lạc điện tử, mà dựa vào mạng lưới chuyển phát nhanh để trao đổi tin nhắn với thế giới bên ngoài từ mạng lưới đường hầm rộng lớn của Hamas bên dưới Dải Gaza.

Những báo cáo này cũng cho biết Sinwar đã trở thành một người theo "chủ nghĩa định mệnh" sau 12 tháng chiến tranh dữ dội trong đó 42.000 người Palestine đã thiệt mạng. Ông tin rằng ông sẽ chết trong một tương lai không xa, nhưng vẫn hy vọng sẽ gây thiệt hại cho Israel. Người ta không biết liệu ông ta có lường trước được rằng cuộc tấn công ngày 7.10 sẽ gây ra phản ứng khủng khiếp như vậy của Israel ở Dải Gaza hay không.

Israel cho biết họ đã gần như truy lùng được Sinwar vào tháng 1 năm nay, khi họ tìm thấy bằng chứng DNA từ quần áo trong một đường hầm bên dưới Khan Younis. Tuy nhiên, nhân vật này đã rời đi vài ngày trước khi lực lượng Israel đột kích vào boongke.

Giữa cứng rắn và thực dụng

Không giống như một số nhà lãnh đạo cấp cao của Hamas, ông không bao giờ dao động niềm tin rằng đấu tranh vũ trang là cách duy nhất để chấm dứt sự chiếm đóng của Israel đối với các vùng lãnh thổ của Palestine.

Không chỉ nổi tiếng vì sự cứng rắn, Sinwar còn được biết đến là một chiến lược gia thực dụng. Ông đã lãnh đạo Hamas phát động chiến dịch "Hành trình trở về" năm 2018, đòi chấm dứt lệnh phong tỏa và khẳng định quyền trở lại của người Palestine.

Một người đi ngang qua những bức họa các thủ lĩnh Hamas bao gồm: Yahya Sinwar (ngoài cùng bên phải) và Ismail Haniyeh (thứ ba từ trái sang) và cố chỉ huy Hezbollah Ibrahim Aqil và Saleh Sorour ở Sana'a, Yemen. Ảnh: Yahya Arhab/EPA

Sinwar cũng chú trọng việc xây dựng quan hệ ngoại giao, đặc biệt với Ai Cập và Iran, những đồng minh quan trọng cả về chính trị lẫn quân sự của Hamas.

Israel cáo buộc ông là một trong những người lên kế hoạch chính cho cuộc tấn công ngày 7.10.2023, gây ra cuộc tấn công đẫm máu nhất trong lịch sử Israel, khiến hơn 1.200 người thiệt mạng, phần lớn là dân thường, khoảng 250 người bị bắt làm con tin.

Yahya Sinwar được xem là một nhân vật có ảnh hưởng sâu rộng, đặc biệt sau khi nhiều lãnh đạo cấp cao khác của Hamas bị tiêu diệt. Dưới sự lãnh đạo của ông, Hamas củng cố quyền lực và đóng vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán về con tin.

Quỳnh Vũ (Theo The Guardian, AP, Reuters)

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/yahya-sinwar-nhan-vat-khet-tieng-nhat-cua-hamas-vua-bi-tieu-diet-la-ai-post393627.html