3 điểm nghẽn, 5 đề xuất chiến lược để hướng tới Thủ đô văn hóa - thông minh - sinh thái và bền vững

2 giờ trướcBài gốc

Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội Đào Xuân Dũng cùng PGS.TS Phạm Minh Anh - Hiệu trưởng Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đồng chủ trì hội thảo.

Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội Đào Xuân Dũng, PGS.TS Phạm Minh Anh - Hiệu trưởng Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đồng chủ trì hội thảo.

Cái nhìn toàn diện về thực trạng phát triển đô thị Hà Nội

Phát biểu khai mạc và báo cáo đề dẫn hội thảo, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội Đào Xuân Dũng cho biết, hội thảo hôm nay không chỉ mang ý nghĩa là sự kiện khoa học chuyên ngành, mà còn là một diễn đàn học thuật - chính sách, nơi kết nối giữa các nhà nghiên cứu, nhà hoạch định và người thực thi, nhằm xây dựng hệ thống luận cứ cho định hướng phát triển đô thị Thủ đô trong thời kỳ mới.

Từ việc phản ánh thực tiễn sinh động, tổng kết lý luận đến chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, hội thảo kỳ vọng kiến tạo nền tảng tư duy và hành động cho quá trình chuyển đổi đô thị của Hà Nội theo hướng văn hóa - thông minh - sinh thái - bền vững.

Trong tiến trình đô thị hóa nhanh chóng và sâu rộng của đất nước gần 4 thập kỷ qua, Hà Nội nổi bật là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, đồng thời là trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục và giao dịch quốc tế của cả nước.

Những năm gần đây, Thủ đô Hà Nội đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trong phát triển đô thị, thể hiện rõ qua cả quy mô không gian, chất lượng hạ tầng và diện mạo đô thị. Quy hoạch chung Thủ đô đến 2030, tầm nhìn 2050 đã định hình rõ hướng phát triển đa trung tâm, thúc đẩy mở rộng đô thị vệ tinh và giảm áp lực cho khu vực nội đô. Nhiều khu đô thị mới hiện đại được hình thành, góp phần nâng cao chất lượng sống.

Về hạ tầng, Hà Nội đầu tư mạnh vào giao thông, với các tuyến vành đai, cầu vượt, và đặc biệt là tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, Nhổn - Ga Hà Nội. Hạ tầng xã hội như trường học, bệnh viện, nhà ở xã hội, không gian công cộng cũng không ngừng được cải thiện.

Song song với đó, quản lý đô thị có bước tiến lớn với chuyển đổi số, thí điểm chính quyền đô thị 2 cấp và xây dựng trung tâm điều hành thông minh.

Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội Đào Xuân Dũng phát biểu tại hội thảo.

Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội nhận định, tuy đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, nhưng Hà Nội hiện vẫn đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức trong ngắn và dài hạn.

Thành phố đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới mô hình quản lý đô thị, phù hợp với đặc điểm của một Thủ đô có quy mô lớn, cơ cấu dân cư đa dạng và trước những xu thế mới của thế giới như chuyển đổi số, thành phố thông minh, đô thị sáng tạo, cấu trúc đa trung tâm, kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững.

Những xu thế này đang tạo ra những cơ hội và thách thức mới cho Hà Nội: Việc xây dựng một mô hình phát triển đô thị mang tính tích hợp - tức là văn hóa - thông minh -sinh thái - bền vững, không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu cấp thiết nếu Hà Nội muốn duy trì vị thế dẫn dắt, tăng năng lực cạnh tranh quốc tế và đảm bảo chất lượng sống của người dân.

Thông qua các tham luận tại hội thảo, Ban tổ chức kỳ vọng cung cấp cái nhìn toàn diện về thực trạng phát triển đô thị Hà Nội trên nhiều chiều cạnh; Làm rõ các xu hướng quốc tế đang ảnh hưởng tới phát triển đô thị Việt Nam; Đề xuất mô hình đô thị tích hợp, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và có bản sắc; Xây dựng cơ sở luận cứ cho đổi mới thể chế, chính sách, công nghệ và quy hoạch đô thị Thủ đô; Mở rộng mạng lưới hợp tác học thuật - chính sách - cộng đồng trong quản lý đô thị.

TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm trình bày tham luận tại hội thảo.

Nhiều kiến nghị, góp ý chất lượng cho Thủ đô

Tại hội thảo, GS.TS.KTS Đỗ Hậu - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam tham luận với chủ đề "Hình thái không gian và cấu trúc đô thị sinh thái trong phát triển bền vững: Cách tiếp cận áp dụng cho TP Hà Nội".

Tham luận đã cung cấp cái nhìn tổng quan sâu rộng về đô thị sinh thái, từ các tiếp cận trên thế giới đến những mô hình cụ thể. Đặc biệt là việc phân tích chi tiết các đặc điểm của hệ sinh thái đô thị và đề xuất những hình thái, cấu trúc đô thị sinh thái có thể áp dụng cho Hà Nội.

Trong khi đó, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam trình bày vấn đề "Quản lý phát triển Thủ đô Hà Nội hướng tới bền vững".

Với kiến thức thực tiễn phong phú, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm đã cung cấp tổng quan lịch sử phát triển đô thị Hà Nội, từ điều chỉnh địa giới đến các kỳ quy hoạch chung, làm nổi bật thành tựu trong quản lý đô thị. Đồng thời liên hệ chặt chẽ các tiêu chí phát triển bền vững với thực tiễn, có tính định hướng chiến lược cho phát triển Hà Nội trong tương lai.

Ở một góc nhìn khác, TS.KTS Nguyễn Việt Huy trình bày tham luận về "Những vấn đề cốt lõi của Hà Nội sau khi chuyển sang mô hình chính quyền đô thị 2 cấp, đặt trong khung so sánh quốc tế và dựa trên kinh nghiệm từ các mô hình tương tự".

Tham luận không chỉ phân tích bối cảnh trong nước mà còn đặt Hà Nội trong so sánh quốc tế với các mô hình như Grand Paris, Tokyo Metropolitan, Seoul và Singapore. Cách tiếp cận này giúp nhận diện rõ những vấn đề cốt lõi về phân quyền, quản trị mạng lưới, đô thị sinh thái và chuyển đổi số.

TS.KTS Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam chia sẻ tại hội thảo.

Cùng đề cập đến mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, TS Đặng Việt Dũng - Chủ tịch Tổng hội xây dựng Việt Nam tham luận với chủ đề "Thúc đẩy chuyển đổi số, xây dựng đô thị thông minh trong thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp tại Thủ đô Hà Nội".

TS Đặng Việt Dũng đã phân tích làm rõ thực trạng, thành tựu chuyển đổi số và phát triển đô thị thông minh tại Hà Nội, đặc biệt làm rõ mối liên hệ với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Các nhiệm vụ trọng tâm được đề xuất cụ thể, có tính ứng dụng cao.

Tiếp đó, TS.KTS Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam chia sẻ với các đại biểu dự hội thảo "Từ giải pháp quy hoạch - kiến trúc cho nhà ở, trường học, không gian công cộng hướng tới xây dựng đô thị xanh trong bối cảnh khai thác hiệu quả quỹ đất và ứng dụng khoa học công nghệ, sáng tạo - chuyển đổi số, kết hợp với phát huy bản sắc văn hóa cho TP Hà Nội".

Tham luận chọn đúng vấn đề bức thiết là phát triển đô thị xanh trong bối cảnh quỹ đất hạn chế và biến đổi khí hậu. Trên cơ sở vận dụng lý thuyết sinh thái đô thị, thiết kế khí hậu, hạ tầng xanh - xanh lam, đồng thời dẫn chiếu các nghị quyết quốc gia về biến đổi khí hậu, quy hoạch Thủ đô, chuyển đổi số. Bài tham luận phân tích thực trạng chi tiết gắn với bối cảnh Hà Nội. Đề xuất giải pháp toàn diện, có phân kỳ theo từng giai đoạn (2025 - 2030, 2030 - 2045, 2045 - 2050).

Cuối cùng, PGS.TS Đoàn Thu Hà - Viện trưởng Viện Nghiên cứu cấp thoát nước và môi trường, Hội Cấp thoát nước Việt Nam trình bày tham luận "Tham gia của cộng đồng và quản lý đô thị hiệu quả".

PGS.TS Đoàn Thu Hà đã nhấn mạnh vai trò trung tâm của cộng đồng trong quản trị đô thị hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh Hà Nội hướng tới phát triển văn hóa - thông minh - sinh thái - bền vững. Tác giả đã phân tích sâu sắc các tác động tích cực của sự tham gia cộng đồng từ quy hoạch đến giám sát, bảo trì, đồng thời lồng ghép cụ thể vào lĩnh vực cấp thoát nước và cảnh quan sinh thái. Các bài học quốc tế và trong nước được dẫn chứng phù hợp, làm tăng tính thuyết phục cho các giải pháp đề xuất.

PGS.TS Phạm Minh Anh - Hiệu trưởng Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong phát biểu kết thúc hội thảo.

3 điểm nghẽn và 5 đề xuất chiến lược

Phát biểu kết thúc hội thảo, PGS.TS Phạm Minh Anh - Hiệu trưởng Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đánh giá, từ những kết quả phong phú của hội thảo, chúng ta có thể nhận diện 3 điểm nghẽn chính cần tập trung tháo gỡ: Sự thiếu liên thông giữa các quy hoạch ngành và các cấp quản lý; Hạn chế về nguồn lực và cơ chế tài chính cho các dự án hạ tầng lớn, hạ tầng xanh; Năng lực thể chế chưa theo kịp yêu cầu của mô hình quản trị đô thị hiện đại.

Trên cơ sở đó, PGS.TS Phạm Minh Anh đề xuất một số kiến nghị chiến lược để Thành phố xem xét, chỉ đạo trong thời gian tới.

Một là, thành lập Ban chỉ đạo liên ngành về phát triển đô thị bền vững của Thành phố. Cơ quan này sẽ đóng vai trò “nhạc trưởng”, đảm bảo sự phối hợp đồng bộ, tích hợp giữa các chiến lược về quy hoạch, văn hóa, công nghệ và môi trường.

Hai là, xây dựng và ban hành một khung kiến trúc tổng thể về chuyển đổi số và đô thị thông minh cho Hà Nội, trong đó ưu tiên hàng đầu là xây dựng nền tảng dữ liệu đô thị dùng chung.

Ba là, triển khai các dự án thí điểm mang tính đột phá, lựa chọn một vài khu vực (ví dụ một phường nội đô, một khu đô thị mới, một xã ngoại thành) để triển khai đồng bộ các giải pháp về đô thị xanh, giao thông thông minh, quản trị số và không gian văn hóa sáng tạo.

Bốn là, đổi mới mạnh mẽ cơ chế tài chính đô thị. Cần nghiên cứu và áp dụng các công cụ huy động vốn hiệu quả như cơ chế thu hồi giá trị đất gia tăng từ các dự án hạ tầng, phát hành trái phiếu đô thị và đặc biệt là xây dựng khung chính sách hấp dẫn để thúc đẩy mô hình hợp tác công - tư.

Năm là, đặt con người vào trung tâm của mọi quá trình. Tăng cường các kênh đối thoại, tham vấn chính sách với người dân. Mọi dự án phát triển đô thị cần có sự đánh giá tác động xã hội và lấy chỉ số hài lòng của người dân làm một trong những thước đo thành công quan trọng nhất.

PGS.TS Phạm Minh Anh tin tưởng, với bề dày lịch sử ngàn năm văn hiến, với tiềm năng, vị thế và sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị cùng nhân dân, Hà Nội sẽ hiện thực hóa được tầm nhìn của mình, xứng đáng là “Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người”, một thành phố đáng sống, năng động và tiên phong trong kỷ nguyên mới của dân tộc.

Nam Thành

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/3-diem-nghen-5-de-xuat-chien-luoc-de-huong-toi-thu-do-van-hoa-thong-minh-sinh-thai-va-ben-vung.860439.html