Hành lá là gia vị trong các bữa cơm gia đình. Xin chuyên gia cho biết loại rau gia vị này có tác dụng gì? Khi dùng cần lưu ý những điểm nào? (Nguyễn Thị Lệ, TPHCM)
Bác sĩ chuyên khoa 2 Huỳnh Tấn Vũ - Giảng viên Khoa Y học cổ truyền, Trường Đại học Y Dược TPHCM tư vấn:
Trong Đông y, người ta thường nói thức ăn là thuốc. Khi cơ thể mệt mỏi, một số gia vị, món ăn trong căn bếp trở thành liều thuốc cho bạn.
Hành lá còn được gọi là hành hoa, đại thông, hay thông bạch, là một loại rau gia vị phổ biến trong ẩm thực Việt Nam. Tên gọi thông bạch bắt nguồn từ đặc điểm lá hành rỗng (thông) và phần củ màu trắng (bạch). Không chỉ làm tăng hương vị cho món ăn, hành lá còn là vị thuốc quý trong y học cổ truyền nhờ các thành phần hoạt chất đặc biệt.
Hành lá chứa nhiều chất có lợi như axit malic, phytin và tinh dầu với thành phần chính là alixin (C6H10OS2) - một chất kháng sinh tự nhiên có khả năng diệt khuẩn mạnh. Alixin là một loại dầu không màu, tan trong cồn, benzen, ete và dễ bị thủy phân khi hòa trong nước. Nhờ đặc tính này, hành lá được sử dụng để hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý thông thường.
Hành lá còn chứa phytonutrients có tác dụng giảm viêm, giảm quá trình lão hóa, phòng ngừa ung thư.
Lá hành có nhiều tác dụng với sức khỏe. Ảnh: PV.
Theo y học cổ truyền, hành lá có vị cay, tính bình, không độc, với các công dụng chính hỗ trợ giải cảm, giảm sốt, nhức đầu, ngạt mũi, giảm phù thũng, đặc biệt ở mặt.
Với khả năng ức chế vi khuẩn, hành lá còn hỗ trợ điều trị các bệnh nhiễm trùng nhẹ. Loại gia vị này còn tốt cho đường tiêu hóa giúp thông dương, hoạt huyết, và “hòa trung” (điều hòa cơ thể). Ngoài ra, dùng hành lá còn giúp sáng mắt và cải thiện chức năng ngũ tạng.
Các mẹo dùng hành lá bạn có thể tham khảo
1. Chữa cảm cúm, nhức đầu, ngạt mũi: Bạn dùng 30g hành lá tươi, đạm đậu xị 15g, gừng tươi, chè hương, 300ml nước và sắc các nguyên liệu với nước, đun sôi, lọc bỏ bã. Uống khi còn nóng, sau đó đắp chăn kín để ra mồ hôi. Bài thuốc này giúp giải cảm, giảm đau đầu, thông mũi, giảm triệu chứng sợ gió.
2. Trẻ nhỏ cảm mạo: Bạn dùng 60g hành lá, 10g gừng tươi, giã nát hành và gừng, thêm một cốc nước sôi, dùng hơi nước xông vào miệng và mũi trẻ, ngày làm 2-3 lần. Không cần cho trẻ uống. Cách làm này giúp giảm triệu chứng cảm, ngạt mũi ở trẻ nhỏ.
3. Mẹo chữa cảm sốt không đổ mồ hôi: Dùng 30g hành lá, 10g gừng tươi và ché hương sắc lấy nước uống nóng và đắp chăn để kích thích tiết mồ hôi. Mẹo này giúp giảm sốt, đau đầu, ngạt mũi và cảm giác sợ lạnh.
Ngoài ra, hành lá giã nát có thể được dùng để xông hơi trị cảm cúm hoặc nấu cùng cháo nóng để tăng hiệu quả giải cảm.
Hành hoa tốt nhưng bạn không nên lạm dụng vì ăn quá nhiều có thể gây bạc tóc sớm hoặc cản trở quá trình tiết mồ hôi. Với các trường hợp cảm cúm nặng, sốt cao, hoặc bệnh lý phức tạp, cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa và sử dụng thuốc theo chỉ định.
Lưu ý thêm, với phụ nữ mang thai hoặc người có cơ địa nhạy cảm nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng hành lá làm thuốc.
Phương Thúy