Nền giáo dục lớn mạnh không ngừng cùng các lĩnh vực chung của Thủ đô
Kể từ mùa thu năm 1010, Lý Thái Tổ rời đô về thành Đại La, kiến tập vị trí Thủ đô cho muôn đời tại nơi đây thì Thăng Long - Hà Nội luôn là trung tâm chính trị, văn hóa, giáo dục của cả nước.
Chỉ tính riêng từ khi Lý Nhân Tông cho dựng Quốc Tử Giám, trường quốc học hoàng gia công lập đầu tiên vào năm 1076 cho tới nay, giáo dục Thủ đô đã có truyền thống nghìn năm.
Suốt chiều dài lịch sử nghìn năm ấy, Thủ đô luôn là nơi tụ hội của đại trí thức, của các danh sư, là nơi các trường công, trường tư nhộn nhịp thu hút học trò muôn phương về kinh học tập và thi thố tài năng. Nơi đây cả cung Vua cũng là trường thi cao cấp nhất của nền giáo dục và khoa cử.
Sự hiện tồn của Văn Miếu, Quốc Tử Giám, quán Văn Xương, hồ Văn, hồ Bích Câu, phố Tràng Thi, Tháp bút Tả thanh thiên, Đại học Đông Dương… là những hiện hữu văn vật thể hiện sự sinh động cho bề dày, chiều sâu và tính chất trung tâm, sự hội tụ, sức lan tỏa cả nước và quốc tế của giáo dục Thủ đô Hà Nội. Đây là niềm tự hào to lớn riêng có của đất "thanh danh văn vật sở đô".
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Sở GD-ĐT Hà Nội, tháng 11 năm 2024
Ngày 10/10/1954, Hà Nội sạch bóng quân thù, hàng vạn người dân vỡ òa trong niềm vui đón đoàn quân chiến thắng trở về tiếp quản Thủ đô.
Trước đó chỉ một ngày, vào ngày 9/10/1954, Ủy ban Quân chính TP Hà Nội đã quyết định thành lập bộ máy của Ủy ban Quân chính, trong đó có quyết định thành lập Sở GD-ĐT. Cũng từ ngày ấy, nền giáo dục mới được xác lập và lớn mạnh không ngừng cùng với các lĩnh vực chung của Thủ đô Hà Nội.
Đến nay, trải qua 71 năm phát triển, ngành giáo dục đào tạo Hà Nội đã không ngừng phấn đấu, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, làm tốt sứ mệnh của mình với quyết tâm nâng cao chất lượng giáo dục một cách toàn diện, phát triển con người, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho Thủ đô và đất nước.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn đánh giá, ngành giáo dục đào tạo Thủ đô luôn là một trong những đơn vị tiên phong đi đầu, dẫn dắt trong mọi nhiệm vụ của toàn ngành.
Đặc biệt, từ năm 2008, TP. Hà Nội có những mở rộng địa giới, tuy gặp nhiều thách thức của quá trình điều chỉnh hành chính, song chất lượng giáo dục tiếp tục được duy trì và nâng cao, kỷ cương nền nếp được tăng cường.
Giáo dục Hà Nội đã kết hợp tinh hoa của Thủ đô với giáo dục của Xứ Đoài nhiều truyền thống. Với vai trò của nền giáo dục Thủ đô của cả nước, ngành giáo dục đào tạo Hà Nội đã không ngừng nỗ lực, phát huy năng lực chủ động tích cực, đổi mới sáng tạo của toàn thể đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh, hoàn thành xuất sắc những yêu cầu của phát triển Thủ đô.
Hiện nay, quy mô giáo dục Hà Nội chiếm trên 10% quy mô giáo dục cả nước với gần 3.000 cơ sở giáo dục các cấp, khoảng 130.000 giáo viên, gần 2,3 triệu học sinh. Hà Nội cũng là nơi tập trung 120 cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng với gần 1 triệu sinh viên.
Với quy mô giáo dục lớn nhất cả nước, có mạng lưới trường, lớp đang không ngừng được mở rộng, ngày càng khang trang hiện đại, tỷ lệ trường chuẩn quốc gia và quốc tế ngày càng gia tăng, giáo dục Hà Nội đang từng bước đáp ứng nhu cầu học tập của con em nhân dân Thủ đô, cả giáo dục chính khóa và giáo dục thường xuyên, cả nâng cao dân trí và bồi dưỡng nhân tài.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại buổi lễ kỷ niệm 70 năm thành lập ngành Giáo dục và Đào tạo Thủ đô và 42 năm ngày Nhà giáo Việt Nam, tổ chức tháng 11/2024
Hà Nội cũng là một trong những nơi tích cực và triển khai một cách bài bản, hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục đại trà không ngừng được nâng cao, giáo dục mũi nhọn luôn đứng đầu cả nước với gần 2.500 giải tại các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia và huy chương tại các kỳ thi quốc tế.
Với những đóng góp quan trọng cho sự phát triển của Thủ đô và đất nước, ngành giáo dục đào tạo Hà Nội vinh dự được Chủ tịch Nước tặng thưởng những danh hiệu cao quý: Huân chương Độc lập hạng Nhất; Huân chương Lao động Hạng Nhất.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn nhìn nhận, những thành quả đã đạt được của giáo dục Thủ đô sẽ là tiền đề quan trọng, tạo đà để ngành Giáo dục Thủ đô tiếp tục phát triển, vượt qua những thách thức mới, sứ mệnh mới để đáp ứng được nhu cầu phát triển của Thủ đô trong thời kỳ mới.
Học sinh một trường THPT tại Hà Nội trong lễ khai giảng năm học mới
Quyết tâm, nỗ lực cao nhất để giáo dục Hà Nội ngày càng phát triển
Theo thông tin từ Sở GD-ĐT Hà Nội, trong năm học 2024 - 2025, chất lượng giáo dục đại trà Hà Nội đã được nâng lên. Hà Nội đạt được những kết quả ấn tượng tại kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Tỷ lệ học sinh học Hà Nội tốt nghiệp THPT năm 2025 đạt 99,75%, đứng tốp đầu cả nước. Hà Nội cũng là địa phương đứng đầu cả nước về số điểm 10 (1.583 điểm 10); điểm thi môn ngoại ngữ, có 3 học sinh Thủ khoa toàn quốc đạt 30/30 điểm; 1 học sinh Thủ khoa của 5 tổ hợp môn, 200 trường THPT có tỷ lệ đỗ tốt nghiệp 100%.
Học sinh Thủ đô đã khẳng định vị trí dẫn đầu cả nước với 200 em học sinh đoạt giải trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia, 6 dự án dự cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia đều đoạt giải; 1 dự án đạt giải Nhì tại Cuộc thi Khoa học kỹ thuật quốc tế (ISEF 2025), 14 học sinh đoạt giải tại các kỳ thi học sinh giỏi quốc tế, đoạt 89 huy chương tại Giải Thể thao học sinh phổ thông toàn quốc năm 2025.
Với những kết quả toàn diện đã đạt được, sự nghiệp giáo dục đào tạo Thủ đô được TP. Hà Nội ghi nhận, bình chọn là 1 trong 10 sự kiện tiêu biểu của Thủ đô năm 2024. Sở GD-ĐT Hà Nội được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhất; được UBND TP trình Chính phủ tặng Cờ Thi đua xuất sắc.
Lãnh đạo trung ương và thành phố Hà Nội tôn vinh các “Nhà giáo nhân dân”, “Nhà giáo ưu tú” của Thủ đô
Bước vào năm học 2025 - 2026, toàn TP Hà Nội có 2.954 trường mầm non, phổ thông; trong đó có 43 ngôi trường mới chính thức đi vào hoạt động. Cùng với đó, Hà Nội còn có 29 trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên và 1 Trường Bồi dưỡng cán bộ giáo dục Hà Nội, 352 cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
Lãnh đạo Sở GD-ĐT Hà Nội thông báo tin vui: sau khi thực hiện sắp xếp tổ chức, bộ máy và địa giới hành chính phường, xã, đối với các trụ sở, cơ sở hoạt động sự nghiệp dôi dư sẽ tiếp tục được UBND TP xem xét, tính toán, ưu tiên chuyển đổi công năng cho giáo dục. Dự kiến, năm học tới, Hà Nội sẽ có thêm nhiều ngôi trường mới được vận hành.
Với vai trò là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế, sự kỳ vọng của xã hội, người dân và lãnh đạo TP. Hà Nội dành cho ngành giáo dục Thủ đô là rất lớn. Ý thức được điều này, toàn ngành luôn quyết tâm, nỗ lực cao nhất để giáo dục Hà Nội ngày càng phát triển.
Bước vào năm học 2025 - 2026, toàn TP Hà Nội có 2.954 trường mầm non, phổ thông; trong đó có 43 ngôi trường mới chính thức đi vào hoạt động
Nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, trong năm học mới, toàn ngành tiếp tục chú trọng nâng cao hiệu quả quản lý và điều hành trường học; trọng tâm là tăng cường kỷ cương, nền nếp, đảm bảo sự thống nhất trong chỉ đạo; đồng thời tạo điều kiện cho các nhà trường được chủ động, linh hoạt trong triển khai nhiệm vụ.
Giáo dục Thủ đô không chỉ chú trọng nâng cao chất lượng, mà còn đặt mục tiêu bảo đảm cơ hội học tập công bằng cho mọi học sinh; hoàn thiện và triển khai Đề án nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện Hà Nội giai đoạn 2025 - 2035, tầm nhìn đến năm 2045.
Huy Bảo