Ả Rập Xê-út đẩy mạnh đầu tư vào năng lượng xanh tại Trung Quốc

3 giờ trướcBài gốc

ACWA Power ra mắt Trung tâm Đổi mới Sáng tạo ở nước ngoài đầu tiên tại Trung Quốc. (Ảnh: AFP)

Điều này cho thấy quyết tâm giữ vai trò dẫn dắt làn sóng năng lượng tái tạo, không chỉ trong nước mà còn trên thị trường quốc tế.

Tại Trung Quốc, ACWA Power đã vận hành hơn 300 MW công suất ở tỉnh Quảng Đông và sở hữu danh mục dự án vượt 1 GW trên nhiều khu vực, từ Tân Cương nhiều nắng gió đến các tỉnh ven biển giàu tiềm năng gió như Chiết Giang. Đây không chỉ là mở rộng quy mô, mà còn phản ánh tham vọng đưa chiến lược năng lượng sạch của Ả Rập Xê-út vươn ra ngoài Vùng Vịnh.

Một lợi thế lớn của ACWA Power là tận dụng hệ sinh thái sản xuất năng lượng tái tạo hàng đầu thế giới của Trung Quốc, với các nhà cung cấp như JinkoSolar (pin mặt trời), Sungrow (biến tần) và Mingyang (turbine gió). Nhờ đó, tập đoàn có thể triển khai dự án nhanh hơn và giảm chi phí trên mỗi MW so với phát triển tại Ả Rập Xê-út.

Chương trình Saudi Vision 2030 và mô hình phát triển

Trong khuôn khổ Saudi Vision 2030, Ả Rập Xê-út thúc đẩy đa dạng hóa nền kinh tế thông qua các trang trại điện mặt trời, công viên điện gió quy mô lớn và các tổ hợp khử mặn nhằm giảm phụ thuộc vào dầu mỏ. Trọng tâm là kết hợp công nghệ tiên tiến với dự án quy mô lớn để hạ giá thành và rút ngắn thời gian triển khai.

Ở lĩnh vực nước, ACWA Power hiện là doanh nghiệp tư nhân lớn nhất thế giới về khử mặn, cung cấp hàng tỷ lít nước ngọt mỗi ngày. Song song, tập đoàn đẩy mạnh hydro xanh. Dự án NEOM trị giá 8,4 tỷ USD, gồm 1,2 GW điện mặt trời và điện gió cùng hệ thống điện phân lớn, dự kiến sản xuất khoảng 330.000 tấn amoniac xanh mỗi năm từ 2027, đồng thời tích hợp công nghệ khử mặn tại một trong những khu vực khô hạn nhất thế giới.

Tại Yanbu, ACWA Power phát triển một tổ hợp khác, tận dụng gió biển và bức xạ mặt trời để khai thác điện sạch và nước ngọt. Mô hình kết hợp năng lượng tái tạo - khử mặn này được xem là hướng đi dài hạn.

Trung Quốc - Mắt xích chiến lược

Trung Quốc nổi lên như trung tâm năng lượng tái tạo toàn cầu. Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 đặt mục tiêu trung hòa carbon và xây dựng lộ trình phát triển hydro xanh, cùng lợi thế về đất hiếm - yếu tố then chốt của chuỗi cung ứng turbine gió và pin mặt trời.

Ngày 14/1/2025, ACWA Power chính thức hiện diện tại Trung Quốc khi ký thỏa thuận phát triển hơn 1 GW điện mặt trời và điện gió với Sungrow Renewables và Mingyang Smart Energy. Từ dự án điện mặt trời 132 MW ở Quảng Đông đến dự án điện gió 100 MW theo mô hình IPP tại Giang Tô, hợp tác với doanh nghiệp bản địa giúp tập đoàn vượt qua rào cản thủ tục và đấu nối lưới điện.

Khoảng 300 MW đã hòa lưới, phần còn lại đang chờ phê duyệt, trải dài từ vùng tây bắc khô hạn đến các đồng bằng trung tâm. Cách tiếp cận này nhằm cung cấp điện cho khu công nghiệp, hỗ trợ đô thị hóa và từng bước giảm phụ thuộc vào than đá.

Hydro xanh: Vận hành và vai trò

Hydro xanh được sản xuất bằng cách dùng điện từ mặt trời và gió để điện phân nước thành hydro và oxy, tạo chu trình không phát thải carbon. Hydro có thể dùng cho công nghiệp nặng, vận tải đường dài hoặc kết hợp với nitơ để sản xuất amoniac phục vụ vận tải biển.

Tại NEOM, hydro sẽ được chuyển hóa thành amoniac để xuất khẩu toàn cầu. Ở Uzbekistan, ACWA Power hợp tác với POWERCHINA lắp đặt 20 MW thiết bị điện phân, sản xuất khoảng 4.000 m³ hydro mỗi giờ, đủ để cắt giảm hàng triệu tấn CO₂, hoặc đáp ứng nhu cầu điện của khoảng 600.000 hộ gia đình mỗi năm.

Hydro xanh không còn là công nghệ thử nghiệm mà đang trở thành công cụ quan trọng trong quá trình khử carbon, với ứng dụng trong luyện thép, sản xuất xi măng, vận tải biển và vận tải đường dài. Khi công nghệ điện phân ngày càng hiệu quả và chi phí tiếp tục giảm, hydro xanh đang tiến gần mức chi phí cạnh tranh với hydro khai thác từ khí đốt truyền thống.

Hydro xanh NEOM: Dự án được thiết kế cho tương lai

Dự án hydro xanh NEOM, hợp tác giữa ACWA Power, NEOM và Air Products, kết hợp 4 GW năng lượng tái tạo với các hệ thống điện phân tiên tiến để sản xuất amoniac xanh ở quy mô chưa từng có. Tổ hợp này tích hợp trọn vẹn các khâu từ sản xuất amoniac, khử mặn đến vận hành tại chỗ không phát thải carbon, tất cả trong một dự án quy mô lớn và đồng bộ.

Từ năm 2027, các thiết bị điện phân sẽ vận hành liên tục giữa vùng sa mạc có hơn 2.800 giờ nắng mỗi năm, chứng minh rằng những “siêu nhà máy” hoàn toàn có thể hoạt động chỉ dựa vào năng lượng tái tạo. Quan trọng hơn, NEOM đặt nền móng cho mô hình đô thị tương lai có thể vận hành mà không tạo ra phát thải carbon.

Ảnh hưởng lan tỏa và liên minh chiến lược

Phạm vi hoạt động của ACWA Power hiện đã mở rộng từ Trung Đông sang Trung Á và Trung Quốc. Nhà máy hydro 20 MW tại Uzbekistan, triển khai cùng POWERCHINA, không chỉ mang tính trình diễn mà còn cho thấy mô hình kết hợp năng lượng tái tạo với điện phân ở quy mô thương mại là khả thi.

Tại Bahrain, dự án điện mặt trời kết hợp lưu trữ công suất 2,8 GW hợp tác với Bapco minh chứng cho khả năng các quốc gia vùng Vịnh phối hợp, xuất khẩu điện sạch và tăng độ ổn định cho hệ thống lưới. Những dự án này không chỉ mang ý nghĩa “xanh” về hình ảnh, mà còn tạo ra các liên kết chiến lược thực chất, hình thành chuỗi cung ứng nội khối cho pin lưu trữ, thiết bị điện phân và turbine, qua đó thúc đẩy nền kinh tế xanh trong khu vực.

Các dự án quy mô lớn còn tạo việc làm, chuyển giao công nghệ và xây dựng hạ tầng mới. Ở các vùng nông thôn Trung Quốc, các trang trại điện mặt trời và công viên điện gió do ACWA Power China cùng đối tác phát triển đang tạo việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương. Tại Uzbekistan, nhà máy hydro cũng trực tiếp đào tạo đội ngũ kỹ sư năng lượng xanh cho tương lai.

Thách thức then chốt: Nhu cầu thị trường

Dù vậy, nhu cầu hydro xanh hiện vẫn trong giai đoạn hình thành. Nhiều dự án thép hydro và amoniac tại châu Âu triển khai chậm, trong khi Đức đã tạm dừng một số gói thầu do lo ngại dư cung. ACWA Power nhận thức rõ rằng không thể chỉ mở rộng nguồn cung, mà cần chiến lược kết nối thị trường linh hoạt.

Vì thế, tập đoàn thường kết hợp các hợp đồng mua bán điện, hạng mục khử mặn và hệ thống lưu trữ pin để dự án có khả năng điều chỉnh khi một thị trường gặp trục trặc. Nếu xuất khẩu gặp khó, sản lượng có thể chuyển sang tiêu thụ trong nước tại Ả Rập Xê-út, tại ACWA Power China hoặc tại các thị trường khác nơi tập đoàn đang hoạt động.

Bên cạnh đó vẫn tồn tại các rào cản về thủ tục. Việc cắt giảm công suất lưới và chính sách giá chưa ổn định tại Trung Quốc có thể ảnh hưởng tới biên lợi nhuận, trong khi Ả Rập Xê-út đang hoàn thiện khung pháp lý liên quan đến quyền sử dụng nước và các tuyến xuất khẩu. Tuy nhiên, lợi thế của ACWA Power nằm ở khả năng ký các hợp đồng bao tiêu dài hạn và PPA, giúp giảm thiểu rủi ro trước biến động chính sách.

Chiến lược dài hạn và tham vọng

Về dài hạn, ACWA Power dự kiến đầu tư khoảng 20 tỷ USD mỗi năm, hướng tới hơn 20 GW công suất năng lượng sạch và sản xuất tới 1 triệu tấn hydro xanh vào đầu thập niên 2030. Sau khi đã tăng gấp đôi tài sản quản lý và đặt mục tiêu tiếp tục nhân đôi vào năm 2030, tập đoàn đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh.

Song song với các dự án xuất khẩu lớn, ACWA Power cũng chú trọng phát triển thị trường trong nước, từ thử nghiệm đội xe chạy bằng hydro, cung cấp nhiên liệu cho cảng biển đến thí điểm pin nhiên liệu trong công nghiệp. Cách tiếp cận song song giữa xuất khẩu và tiêu thụ nội địa giúp giảm rủi ro đầu ra và duy trì tăng trưởng bền vững.

Tổng thể, bằng việc kết hợp động lực từ Saudi Vision 2030 với thế mạnh sản xuất của Trung Quốc và mở rộng các dự án hydro xanh, điện mặt trời, điện gió trên toàn cầu, ACWA Power không chỉ theo đuổi quy mô, mà đang từng bước định hình tương lai của ngành năng lượng sạch.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/a-rap-xe-ut-day-manh-dau-tu-vao-nang-luong-xanh-tai-trung-quoc-736022.html