Ai không nên uống vitamin tổng hợp?

4 giờ trướcBài gốc

Đa số mọi người đều cho rằng viên thuốc bổ tổng hợp (vitamin tổng hợp hay mutivitamin) có chứa đủ vitamin và khoáng chất là những dưỡng chất tự nhiên nên hoàn toàn vô hại. Quan niệm này thúc đẩy việc tự ý mua và sử dụng thuốc bổ mà không cần sự tư vấn của chuyên gia y tế.

Nội dung

1. Lợi ích khi sử dụng đúng thuốc bổ sung vitamin

2. Tác hại của việc bổ sung không đúng cách

3. Những đối tượng không nên tự ý bổ sung vitamin tổng hợp

Ngoài ra, việc quảng cáo rầm rộ về công dụng thần kỳ của các loại thực phẩm chức năng cũng góp phần tạo nên tâm lý chủ quan. Người tiêu dùng thường quên rằng cơ thể con người là một hệ thống cân bằng tinh vi. Việc đưa quá nhiều một loại chất vào cơ thể sẽ phá vỡ sự cân bằng này.

Viên thuốc bổ tổng hợp vốn dĩ được thiết kế để hỗ trợ chứ không phải thay thế thực phẩm tự nhiên. Một chế độ ăn uống đa dạng vẫn là nguồn cung cấp vi chất tốt nhất. Thực phẩm tự nhiên chứa nhiều hợp chất sinh học khác nhau mà viên uống nhân tạo không bao giờ thay thế được. Khi dựa vào thuốc bổ, đã vô tình bỏ qua việc cải thiện chất lượng bữa ăn hằng ngày.

Viên thuốc bổ tổng hợp không phải luôn là giải pháp tốt bổ sung vi chất cho cơ thể.

1. Lợi ích khi sử dụng đúng thuốc bổ sung vitamin

Viên uống tổng hợp không xấu nếu được dùng đúng mục đích. Những người bận rộn không có thời gian chuẩn bị bữa ăn đầy đủ có thể nhận được lợi ích từ việc bổ sung tạm thời, giúp lấp đầy những khoảng trống dinh dưỡng quan trọng để duy trì hoạt động bình thường của các cơ quan.

Đối với người vừa trải qua phẫu thuật hoặc đang hồi phục sau bệnh nặng, viên uống tổng hợp là nguồn hỗ trợ quý giá. Lúc này cơ thể cần lượng dưỡng chất lớn hơn bình thường để tái tạo mô và tăng cường hệ miễn dịch.

Phụ nữ đang có ý định mang thai hoặc đang trong thai kỳ cũng cần bổ sung các vi chất cụ thể để đảm bảo sự phát triển của thai nhi.

Ngoài ra người cao tuổi với khả năng hấp thụ thức ăn kém đi cũng thường được bác sĩ chỉ định dùng thêm thuốc bổ để ngăn ngừa suy nhược.

2. Tác hại của việc bổ sung không đúng cách

Tác hại lớn nhất đến từ việc dư thừa vi chất đặc biệt là nhóm vitamin tan trong dầu. Nhóm này bao gồm vitamin A, vitamin D, vitamin E và vitamin K. Khác với các vitamin tan trong nước sẽ được đào thải qua nước tiểu nếu dư thừa, nhóm tan trong dầu sẽ tích tụ lại ở gan và các mô mỡ.

Dư thừa vitamin A quá mức có thể gây ra hiện tượng rụng tóc, khô da và làm tăng áp lực nội sọ. Nghiêm trọng hơn gây tổn thương gan vĩnh viễn. Việc tiêu thụ quá nhiều vitamin D dẫn đến tăng canxi máu gây ra tình trạng buồn nôn, yếu cơ và suy thận. Vitamin E nếu dùng quá liều sẽ làm tăng nguy cơ chảy máu vì nó gây cản trở quá trình đông máu tự nhiên của cơ thể.

Bổ sung khoáng chất sai cách cũng nguy hiểm không kém. Nạp quá nhiều sắt có thể gây ngộ độc sắt cấp tính dẫn đến nôn mửa và tiêu chảy nghiêm trọng. Về lâu dài sắt dư thừa sẽ lắng đọng tại tim và gan gây suy giảm chức năng các bộ phận này. Việc dùng quá nhiều kẽm lại làm giảm khả năng hấp thụ đồng của cơ thể dẫn đến thiếu máu và suy giảm hệ miễn dịch.

Một vấn đề khác ít người chú ý là sự tương tác giữa thuốc bổ và các loại thuốc điều trị bệnh. Vitamin K có thể làm giảm hiệu quả của thuốc chống đông máu. Đây là điều cực kỳ nguy hiểm đối với những bệnh nhân đang điều trị bệnh lý về tim mạch hoặc huyết khối. Một số khoáng chất như canxi có thể ngăn cản sự hấp thụ của thuốc kháng sinh nếu uống cùng lúc.

3. Những đối tượng không nên tự ý bổ sung vitamin tổng hợp

Người có chế độ ăn uống đầy đủ và sức khỏe bình thường không cần thiết phải uống thêm thuốc bổ sung vitamin. Việc cố gắng nạp thêm vi chất vào một cơ thể đã cân bằng chỉ tạo thêm áp lực cho gan và thận trong việc xử lý các chất dư thừa.

Người mắc bệnh sỏi thận hoặc có tiền sử sỏi thận cần rất thận trọng với canxi và vitamin C. Vitamin C liều cao khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành oxalate là một trong những thành phần chính hình thành sỏi thận.

Bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính về gan và thận là đối tượng tiếp theo cần tránh tự ý dùng thuốc bổ sung vitamin. Khi các cơ quan này đã suy yếu việc xử lý các thành phần hóa học trong viên thuốc tổng hợp trở thành một gánh nặng quá sức, có thể khiến tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.

Người đang điều trị ung thư cũng không nên tự ý dùng vitamin liều cao. Một số nghiên cứu cho thấy các chất chống oxy hóa mạnh trong thuốc bổ sung vitamin có thể vô tình bảo vệ các tế bào ung thư khỏi tác động của hóa trị hoặc xạ trị.

Người có thói quen hút thuốc lá lâu năm cần tránh xa các loại viên uống chứa nhiều beta carotene. Nghiên cứu chỉ ra rằng việc bổ sung beta carotene ở người hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi thay vì bảo vệ cơ thể như nhiều người vẫn lầm tưởng.

Trẻ em là đối tượng nhạy cảm và không nên dùng vitamin tổng hợp của người lớn. Liều lượng vi chất trong viên thuốc của người lớn thường quá cao so với nhu cầu của trẻ nhỏ dễ gây ra ngộ độc cấp tính.

Bổ sung các chất dinh dưỡng từ thực phẩm là cách tốt nhất.

4. Cách sử dụng vitamin tổng hợp an toàn

Trước khi quyết định sử dụng bất kỳ loại viên uống tổng hợp nào, người dùng nên đi xét nghiệm máu để giúp xác định chính xác cơ thể đang thiếu hụt chất gì để bổ sung đúng đích. Đừng bao giờ uống thuốc dựa trên sự giới thiệu của người quen hoặc theo các trào lưu trên mạng xã hội.

Hãy chọn mua sản phẩm từ các thương hiệu uy tín và có nguồn gốc rõ ràng; luôn đọc kỹ bảng thành phần và liều lượng khuyến cáo hàng ngày trên bao bì. Tuyệt đối không uống quá liều với suy nghĩ uống càng nhiều càng tốt.

Hãy ưu tiên cải thiện thực đơn hàng ngày bằng các loại rau xanh, trái cây, thịt cá và các loại hạt. Nguồn dinh dưỡng từ thực phẩm không chỉ an toàn mà còn dễ hấp thụ hơn rất nhiều so với các loại thuốc nhân tạo. Việc thay đổi lối sống, tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc cũng đóng vai trò quan trọng không kém gì dinh dưỡng.

Sức khỏe là tài sản quý giá nhất và việc bảo vệ nó cần sự hiểu biết đúng đắn. Viên uống vitamin tổng hợp có thể là một người bạn đồng hành tốt nếu biết cách sử dụng thông minh và có chừng mực. Đừng để thói quen dùng thuốc bổ trở thành một gánh nặng cho cơ thể do sự thiếu hiểu biết của chính mình.

BS.Nguyễn Bá Dũng

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/ai-khong-nen-uong-vitamin-tong-hop-169251226183730088.htm