Trong hành trình chăm sóc sức khỏe, người ta thường dễ dàng nhớ đến bác sĩ với những ca phẫu thuật căng thẳng, nhớ đến những điều dưỡng với những đêm trực miệt mài, còn dược sĩ thì ít khi được gọi tên. Thế nhưng, từ bệnh viện, trung tâm kiểm soát dịch bệnh đến từng nhà thuốc, họ vẫn hiện diện lặng lẽ, bền bỉ để góp phần giữ sức khỏe cho cộng đồng.
Dược sĩ lâm sàng trao đổi với các bác sĩ Khoa Ung bướu - Y học hạt nhân, BVĐK tỉnh Hà Tĩnh về phác đồ điều trị cho bệnh nhân.
Công việc của họ không ồn ào, chẳng nhiều ánh sáng, nhưng lại là “mạch ngầm” quyết định sự an toàn của từng viên thuốc, từng lọ vaccine và cả niềm tin nơi người bệnh. Ngày Dược sĩ thế giới (25/9) hằng năm nhằm tôn vinh vai trò và những đóng góp to lớn của dược sĩ trong hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn cầu, bao gồm cả việc đảm bảo an toàn thuốc và cải thiện sức khỏe cộng đồng.
Theo Thông tư 22/2011/TT-BYT, khoa dược bệnh viện có chức năng quản lý, tham mưu cho giám đốc bệnh viện về công tác dược, đảm bảo cung ứng thuốc đầy đủ, kịp thời, chất lượng và tư vấn, giám sát sử dụng thuốc an toàn, hợp lý. Nhiệm vụ chính bao gồm: quản lý cung ứng thuốc, bảo quản thuốc, pha chế thuốc, dược lâm sàng, nghiên cứu khoa học, đào tạo, tham gia chỉ đạo tuyến và kiểm soát việc sử dụng thuốc tại bệnh viện.
Trong đó, bộ phận dược lâm sàng và thông tin thuốc đóng vai trò khá đặc biệt trong quá trình điều trị bệnh. Các dược sĩ ở bộ phận này tập trung vào việc tham gia cùng bác sĩ xây dựng và theo dõi phác đồ điều trị; giám sát sử dụng thuốc để phát hiện, phòng ngừa tác dụng không mong muốn và tương tác thuốc; quản lý thuốc đặc biệt, nhất là kháng sinh; cung cấp thông tin, tư vấn cho nhân viên y tế và người bệnh; tham gia nghiên cứu, xây dựng hướng dẫn điều trị nhằm nâng cao hiệu quả và an toàn trong chăm sóc sức khỏe người bệnh.
Là một trong những dược sĩ thuộc bộ phận Dược lâm sàng, thông tin thuốc – Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa tỉnh, thời gian qua, dược sĩ Nguyễn Quang Sáng (SN 1998) đã có nhiều đóng góp trong công tác chữa bệnh. Đặc biệt, trong cao điểm dịch COVID-19, anh còn tham gia dịch các tài liệu về các loại thuốc, vaccine, cung cấp nguồn tham khảo chính thống cho đồng nghiệp.
Dược sĩ Nguyễn Quang Sáng kiểm tra thông tin của các loại thuốc trong kho của khoa.
“Có những việc không ai nhìn thấy ngay kết quả nhưng nếu thiếu nó, bệnh nhân sẽ đứng trước nguy cơ gặp rủi ro. Tôi thấy tự hào khi được giao đảm nhận phần việc quan trọng này” - Dược sĩ Nguyễn Quang Sáng chia sẻ.
Nếu như ở bệnh viện, dược sĩ góp phần bảo đảm an toàn cho từng bệnh nhân, thì ở tuyến dự phòng, họ gánh vác trách nhiệm với cả cộng đồng. Ở Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh, Khoa Dược – Vật tư y tế được ví như “hậu phương” vững chắc. Họ lặng lẽ thực thi nhiệm vụ tiếp nhận, bảo quản, cung ứng vaccine cho toàn tỉnh; báo cáo tình hình về sinh phẩm, hóa chất, thuốc, vật tư thiết bị để phục vụ hoạt động các chương trình phòng chống bệnh không lây nhiễm, bệnh HIV, AIDS, suy dinh dưỡng, kiểm soát bệnh truyền nhiễm v.v…; cấp phát đảm bảo vaccine phục vụ các chương trình tiêm chủng mở rộng trên toàn tỉnh.
Dược sĩ CKI Trần Thị Cẩm Thạch (bên phải) cùng đồng nghiệp kiểm tra nhiệt độ vaccine bảo quản tại dây chuyền lạnh của CDC Hà Tĩnh.
Dược sĩ CKI Trần Thị Cẩm Thạch - Trưởng khoa Dược - Vật tư Y tế, CDC Hà Tĩnh chia sẻ: “Chúng tôi tuy không trực tiếp cầm ống nghe hay đứng trước bàn mổ nhưng lại giữ vai trò quan trọng trong phòng chống dịch và chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Đặc biệt, trong cao điểm các loại dịch bệnh, thiên tai, không kể ngày đêm hay mưa gió, chúng tôi luôn sẵn sàng trên tuyến đầu để thực hiện nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Tôi luôn tự hào khi trong đại dịch COVID-19, trong thiên tai, bão lũ, các dược sĩ của CDC Hà Tĩnh đã in bóng trên những chuyến xe lạnh lăn bánh trong đêm, đưa vaccine và vật tư y tế kịp thời đến các huyện xa xôi. Có áp lực, có vất vả nhưng đó là sứ mệnh đầy nhân văn mà chúng tôi may mắn được đảm nhận”.
Nếu ở bệnh viện, ở CDC, dược sĩ thường gắn với hồ sơ, kho thuốc, quy trình, thì ở những quầy thuốc, họ lại trở thành người bạn quen thuộc của bà con nhân dân. Không có áo blouse trong các cuộc hội chẩn căng thẳng, cũng chẳng có bảng biểu quản lý vaccine, dược sĩ nơi đây kiên nhẫn lắng nghe người bệnh kể triệu chứng, nhẹ nhàng dặn dò liều lượng, thậm chí từ chối bán các loại thuốc khi biết sẽ gây hại. Chính những lời dặn dò tưởng chừng nhỏ bé ấy lại giúp biết bao người tránh được rủi ro, giữ được sức khỏe.
Dược sĩ Phan Thị Linh tư vấn cách dùng thuốc cho khách hàng.
Dược sĩ Phan Thị Linh - chủ Nhà thuốc Việt Nhân ở phường Thành Sen (TP Hà Tĩnh) chia sẻ: “Với tôi, kinh doanh thuốc không chỉ là buôn bán, mà trước hết là giữ gìn sự an toàn cho sức khỏe người dân. Bán được thuốc chưa hẳn đã vui bằng việc khuyên thành công người dân uống đúng, uống đủ”.
Dù ở môi trường làm việc nào, mỗi dược sĩ đều là một mắt xích không thể thiếu trong hành trình chăm sóc sức khỏe con người. Và có lẽ, sự thầm lặng chính là ánh sáng riêng của nghề dược, thứ ánh sáng khiến người ta thêm tin yêu vào y đức và niềm hy vọng sống.
Anh Hoài